Grindjet me partnerin tim duket se fillojnë gjithmonë në të njëjtën mënyrë. “Kjo është një mënyrë interesante për të pastruar sobën”, tallesh me të. “Oh, do të doja të shikoja një film tjetër për burrat dhe armët e tyre”, mërmëris me sarkazëm një herë tjetër.
E di që këto komente bien në “agresion pasiv”, i cili është gjerësisht joefektiv dhe potencialisht toksik për një marrëdhënie. Por kjo njohuri nuk më pengon të futem fshehurazi në komente të çuditshme në vend që të them atë që dua të them. Dhe siç ndodh, dëgjoj hijen e zërit të dikujt tjetër që fshihet nën zërin tim. Është ai i nënës sime. Tendenca ime drejt agresionit pasiv më është fiksuar pas shumë vitesh që e shikoja dhe dëgjoja – “Çorape kafe me këpucë të zeza, duken shumë bukur,” jehon zëri i saj që qorton babin tim.
Shiko dhe mëso
Është normale që ne të zhvillojmë stile të ngjashme marrëdhëniesh me prindërit tanë, edhe nëse e dimë intelektualisht se zakonet tona janë kundërproduktive.
“Ne mësojmë shumë më shumë nga ajo që shohim sesa ajo që dëgjojmë”, thotë psikoterapistja e marrëdhënieve Yvonne Filler. “Prindërit tanë mund të na thonë se një mënyrë për të vepruar në një marrëdhënie është e gabuar, por nëse ata demonstrojnë atë sjellje, ne do ta pranojmë atë. E kemi të vështirë të mos ndjekim atë që kemi parë dhe të veprojmë në mënyra të ngjashme”.
Nga shikimi i prindërve tanë, ne mësojmë gjithçka nga theksi me të cilin duhet të flasim deri tek mënyra se si të mbajmë një thikë dhe pirun. Ka kuptim që ne do të mësojmë edhe zakone për marrëdhëniet tona të ardhshme. Komunikimi i dobët është një nga zakonet më të zakonshme që marrim. Në rastin tim, unë luftoj për të komunikuar hapur, gjë që mund të çojë në grindje, mëri dhe keqkuptime. Por në raste më ekstreme, zakonet e mësuara jo të shëndetshme të komunikimit mund të shkaktojnë një prishje të marrëdhënies.
Filler më tregon për një çift në fillim të të 30-tave me të cilët ajo ka punuar dikur. “Rob, (emri i tij jo i vërtetë) i cili është 33 vjeç, pati një edukim të vështirë. Një baba alkoolik dhe një nënë mjaft e munguar do të thoshte se ai nuk kishte lidhje të forta me asnjërin nga prindërit e tij”, shpjegon ajo. Herë pas here, babai i tij dhunonte verbalisht nënën e Robit. “Megjithëse Rob e dinte se veprimet e babait të tij ishin të lidhura me alkoolin, ai nuk mund të mos ndikohej nga këto sjellje”, thotë Filler.
Kur Rob filloi të takohej me Tess, (emër i ndryshuar) këto metoda të brendshme të komunikimit u bënë problematike. “Ajo e perceptoi mënyrën e tij të komunikimit si kontrolluese dhe mendoi se ai nuk ishte në gjendje t’i pranonte pikëpamjet e saj,” shpjegon Filler. “Ky ishte një problem i madh për ta dhe vetëm gjatë këshillimit dhe bisedës për sjelljen e babait të tij Rob mund të shihte se mënyra e tij e komunikimit mund të ishte problematike për marrëdhënien”.
Në rastin e Robit, Filler e ndihmoi atë të shikonte pak më thellë se si zakonet e tij ishin mësuar nga babai. Në një rast si ai i Robit, Filler sugjeron: “Mendo, unë nuk jam alkoolist dhe nuk abuzoj verbalisht me partneren time, kështu që nuk jam si babai im”.
Mënyra të ndryshme komunikimi
Zakonet tona të mësuara në marrëdhënie jo vetëm që ndikojnë në sjelljen tonë, por edhe në të folur.
Annie, (emër i ndryshuar) një mësuese 31-vjeçare nga Surrey, ishte një fëmijë i vetëm. Familja e saj ishte e lidhur ngushtë. Prindërit e saj bënin festa të mëdha për ditëlindjet, merrnin pjesë në çdo ngjarje shkollore, hanin ushqim së bashku çdo natë dhe në një farë mënyre, prindërit e saj arrinin të gjenin kohë për një natë javore takimesh.
Kur Annie u transferua me të dashurin e saj (tani ish) dy vjet më parë, ajo solli me vete të njëjtin mentalitet “shpirtin ekipor” me të cilin ishte rritur. “Unë u përpoqa të planifikoja surpriza të vogla për të,” thotë ajo. “E dini, unë përgatisja vaktin e tij të preferuar ose e befasoja duke i shkuar në pushimin e drekës”.
Megjithatë, ish-i i saj kishte pritshmëri të ndryshme. Ndërsa Annie dëshironte vëmendjen personale dhe demonstrimet e dashurisë, ai dëshironte më shumë pavarësi, diçka që e mësoi nga prindërit e tij të ndarë. “Unë gjithmonë ndihesha e nënvlerësuar dhe kjo gjë bëri që gjërat të mos funskionojnë”, thotë Annie.
Filler shpjegon se “nëse jeni mësuar të shihni një marrëdhënie romantike lozonjare, por një partner flet me ju në një mënyrë më të zakonshme, mund ta keni të vështirë”. Kur hyjmë në një marrëdhënie me zakone të ndryshme, këtu hyn në lojë mjeti i vjetër i kompromisit, por siç thotë Filler është e vështirë kur kompromisi përfshin besime dhe sjellje të rrënjosura thellë.
Nuk është e gjitha keq
Nga ana tjetër, sjellja jonë e mësuar mund të çojë gjithashtu në marrëdhënie pozitive dhe të shëndetshme.
Françeska, një shkrimtare dhe tregtare 34-vjeçare, nga Kent, shpjegon se prindërit e saj gjithmonë kishin prioritet hapjen dhe ndjeshmërinë. “Ata gjithmonë mbështesnin njëri-tjetrin edhe në kohë sfiduese si shqetësimet për para”, shpjegon ajo. Nga ana tjetër, Françeska është bërë vetë një partnere shumë besnike dhe e kujdesshme. Njohja me zakonet tona të mira është gjithmonë e dobishme. Së pari, përcaktimi i modeleve pozitive që sillni në një marrëdhënie mund t’ju ndihmojë të krijoni zakone më të shëndetshme në çift. Zhdukja e zakoneve të këqija është më e vështirë, por jo e pamundur.
“Fillon me njohjen e asaj që janë,” këshillon Filler. “Një terapist shpesh do të pyesë për prindërit tuaj në mënyrë që të kuptojë se si jeni personi që jeni, por ne mund ta bëjmë këtë edhe vetë në shtëpi”.
Të mësosh të rritesh nga zakonet e mësuara është pjesa e parë e betejës. Por çfarë ndodh me prindërit tanë – a mund t’i ndihmojmë ata në të njëjtën mënyrë që ndihmojmë veten? “Nëse jemi të guximshëm!” Filler qesh. “Dikush që sfidon sjelljet tona të mësuara mund të ndihet shumë kritik, por ne mund të përpiqemi.”
Në rastin tim, thyerja e ciklit të agresionit pasiv ndoshta do të marrë pak kohë. Dhe ndoshta do të duhet edhe më shumë kohë për të krijuar guximin për të hapur këtë temë me nënën time. Në fund të fundit, zakonet e saj janë rrënjosur edhe më thellë se të miat.
Në vend që t’i akuzoni prindërit se ju mësojnë zakone “të këqija”, Filler sugjeron të bëni një bisedë rreth asaj që keni mësuar për sjelljen tuaj. Ndoshta, ata mund të fillojnë të rimësojnë zakonet e tyre duke parë që ju do të zhvilloni modele më të shëndetshme me partnerët tuaj në të ardhmen.
Marrëdhëniet nuk janë kurrë të lehta. Ne të gjithë vijmë te partnerët tanë me grupin tonë unik të zakoneve të rrënjosura – disa të mira dhe disa të këqija. Duke vërejtur modelet tona të marrëdhënieve të mësuara, ne mund të fillojmë të rritemi, të ndryshojmë dhe madje të krijojmë zakone të reja së bashku. Po, ne jemi të gjithë produkte të edukimit tonë – por historia nuk duhet të përsëritet gjithmonë.
Burimi / https://www.cosmopolitan.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
