Vetëflijimi po merr jetë. Çdo ditë dëgjojmë për raste të tilla, të cilat më së shumti prekin gjininë e brishtë, gruan. Një tjetër grua shqiptare, nënë e re, i dha këtë zgjidhje jetës së saj një ditë më parë, duke na kujtuar si shoqëri se nevojitet vigjilencë për ngjarje që po na tregojnë se po shndërrohen në një fenomen. Por pse ndodh më shumë tek gratë?
Vetëflijimi është një çështje komplekse dhe nuk ka një përgjigje të vetme përse ndodh më shumë tek gratë. Disa faktorë që mund të ndikojnë përfshijnë presionin social dhe kulturor, ndjenjat e izolimit, shqetësimet për imazhin trupor, përvojat traumatike të së kaluarës, dhe ndërlikimet biologjike të përfshira në shkakun e depresionit dhe ankthit. Psikoterapeute Valentina Telhaj i bën këtë shpjegim situatave që ndeshim gati çdo ditë, dhe pse ndihma e specialistit të shëndetit mendor është një domosdoshmëri për parandalimin e viktimave.
Valentina Telhaj, Psikoterapiste
Studimet kanë zbuluar se shkaqet e vetëvrasjes tek gratë mund të përfshijnë faktorë të ndryshëm dhe komplekse si: depresioni, ankthi, sëmundjet mendore, përvojat traumatike të jetës, abuzimi, mungesa e mbështetjes sociale, stigmatizimi i problemave të shëndetit mendor, dhe shkaqe të tjera të ndryshme, shoqërore dhe personale.
Në përgjithësi, përvojat e stresit të lartë dhe ndjenjat e izolimit mund të kontribuojnë në rritjen e rrezikut të vetëvrasjes tek gratë.
Si t’i dallojmë disa nga shenjat nëse dikush ka mendime vetëvrasëse?
Shenja kryesore që mund të dallohen përfshijnë:
1.Ekspozimi ndaj riskut: Shprehja e dëshirës për të vdekur ose për të mos ekzistuar.
2.Ndjenjat e zhgënjimit ose depresionit të thellë.
3.Ndjenja e mungesës së vlerës personale dhe e dështimit.
4.Ndjenja e izolimit ose mungesës së mbështetjes sociale.
5.Rënia e interesit për aktivitete të mëparshme të kënaqshme.
6.Ndryshime në zakonet ushqimore ose gjumin.
7.Rritja e përdorimit të substancave të ndryshme (alkool, droga).
8.Marrëdhënie të konfliktuara në familje ose në marrëdhëniet personale.
9.Rritja e ndjesive të ankthit ose tensionit emocional.
10.Përgatitja për të lënë pas mesazhe zbrazëtie ose testament.
11.Ndjenja faji dhe turpi.
Nëse vëreni ndonjë nga këto shenja te dikush që njihni, është e rëndësishme të ofroni mbështetje dhe të kërkoni ndihmë profesionale me psikologë dhe psikiatër për ta ndihmuar atë në kohëzgjatjen e nevojshme të trajtimit.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
