Bashkëjetesa nuk është vetëm një projekt për ata që duan të kalojnë pleqërinë së bashku me njerëz të tjerë. Ai përfshin gjithashtu të rinj, të cilët shpesh janë të interesuar për një model strehimi më afër natyrës.
Cohousing është më shumë se një fjalë kryesore. Për shumë njerëz është tashmë një projekt për të ardhmen, një model jetese i përbashkët dhe i vetë-menaxhuar për ata që kanë zgjedhur të mos e jetojnë pleqërinë e tyre në vetmi. Shtëpi gjysmë të ndara, hapësira të përbashkëta në të cilat ndahen aktivitetet. Dhe të gjitha në një kontekst ekologjik në të cilin të shijojmë natyrën dhe solidaritetin reciprok.
Pse jo? Shumë kanë thënë kështu. Pse të mos merrni zhytjen dhe të planifikoni një projekt të kësaj përmasash tani me një grup miqsh? Shtëpi e vogël, hapësira të përbashkëta, një komunitet i krijuar me porosi me njerëz që kanë rëndësi për ne. Le ta pranojmë, ideja është joshëse, aq më tepër po të kemi parasysh pasojat e rënda të vetmisë dhe izolimit që shpesh i mundojnë të moshuarit.
Epo, duhet të kujtojmë se ideja nuk është e re. Komunitetet e para bashkuese u shfaqën në Danimarkë në vitet 1970. Një dekadë më vonë modeli u importua në Shtetet e Bashkuara, veçanërisht në Oakland, Berkeley, Bellingham dhe Washington, duke përfituar nga hapësirat më të bukura natyrore. Sot bashkëjetesa është një realitet edhe në Evropë dhe Japoni.
Një aspekt i rëndësishëm për t’u theksuar nga pikëpamja klinike dhe shëndetësore është se këto projekte, nëse janë mirë të organizuara, janë shumë pozitive. Modeli i preferuar i komunitetit sot është ai që lehtëson ndërlidhjen. Në një shoqëri gjithnjë e më të ndërlidhur dhe të sofistikuar, kur mendojmë se si do të donim të plakemi, shpesh u referohemi modeleve më tradicionale.
Modeli i komunitetit të bashkëjetesës ka një objektiv të qartë: përmirësimin e cilësisë së jetës nëpërmjet infrastrukturave që lehtësojnë ndërveprimin social.
Bashkëjetesa: solidaritet, lidhje dhe cilësi më e mirë e jetës
Në një kontekst të globalizimit gjithnjë në rritje, njerëzit me të cilët kemi kontakt janë shpesh nën presion . Stili ynë i punës, për shembull, nuk përshtatet në jetën personale dhe familjare. Oraret, udhëtimet në distanca të gjata, apartamentet në studio dhe ambientet e ngopura me të gjitha llojet e ndotjes…
Ka faktorë të ndryshëm pse bashkëjetesa po fiton tërheqje, dhe jo vetëm në mesin e popullsisë së moshuar. Në realitet, më entuziastët janë të rinjtë. Studimi i kryer nga Jo William, profesor në Universitetin e Mançesterit, tregon se ajo që na mungon më shumë është ndërveprimi pozitiv social brenda komunitetit tonë të afërt. Komunitetet e lidhura nga marrëveshjet e bashkëpunimit i përgjigjen një modeli arkitektonik dhe ekologjik të orientuar drejt të njëjtit qëllim: rikrijimi i një forme komuniteti të ndërgjegjshëm, mbështetës dhe të lidhur shoqërisht.
Marrëveshje bashkëpunimi për të gjitha nevojat (dhe moshat)
Modeli i bashkëjetesës nuk u drejtohet vetëm të moshuarve që kërkojnë një projekt banimi. Ndër ata që kanë marrë një vendim të këtij lloji janë shumë të rinj që tashmë kanë ide të qarta për stilin e jetesës që duan të ndjekin, familje të reja, profesionistë të suksesshëm, të divorcuar dhe sigurisht edhe pensionistë. Brenda këtij universi ka realitete që ofrojnë intimitet më të madh, nëse mbrojtja e privatësisë është prioritet, dhe shtëpitë e orientuara drejt kontaktit të vazhdueshëm social. Secili mund të gjejë modelin e tij ideal: parimi i bashkëjetesës mbetet i pandryshuar: bashkëpunimi dhe ndarja e kohës dhe burimeve.
Bashkësia: sekreti qëndron në ekuilibër
Ka grupe miqsh që kanë krijuar bashkësi bashkëjetuese praktikisht nga e para. Toka është blerë, shtëpi janë ndërtuar. Por është e mundur të gjesh situata ideale jetese të gatshme: shtëpi gjysmë të ndara, apartamente me shumë dhoma, fshatra të vegjël etj.
Aspekti më i rëndësishëm i këtij modeli është padyshim një ekuilibër i mirë midis jetës private dhe asaj komunitare. Secili ka hyrjen e tij dhe nuk është e nevojshme të shesë apo shkëmbejë produkte me fqinjët për të mbështetur ekonomikisht komunitetin.
Sa i përket organizimit, një projekt i bashkëjetesës në përgjithësi përfshin:
Një shtëpi e përbashkët brenda komunitetit. Është zona më e rëndësishme dhe zakonisht përfshin një dhomë për ushqime të përbashkëta, një kuzhinë, një dhomë për lojëra për fëmijë, një dhomë për muzikë, punëtori dhe libra, një dhomë lavanderi, një dhomë takimesh, etj.
Menaxhimi dhe organizimi i këtyre hapësirave është kolektiv. Mund të parashikohen takime periodike për shpërndarjen e punës, organizimin e eventeve, projekteve etj.
Bashkësia e komuniteteve dhe ekologjia
Një nga aspektet më interesante të këtij fenomeni është padyshim koncepti ekologjik të cilit i referohen. Në parim është një stil shumë respektues ndaj mjedisit . Jo vetëm që preferohet të zgjidhen kontekstet natyrore, por shtëpitë janë projektuar për të bashkuar njerëzit dhe ndoshta për të qenë të vetë-mjaftueshëm nga pikëpamja e energjisë, për shembull nëpërmjet instalimit të paneleve diellore.
Bashkësia duket si një plan i mirë për të ardhmen, një e ardhme tashmë e pranishme. Pothuajse në çdo vend të botës ky lloj komuniteti ndër brezash është tashmë një realitet. Ka shumë shembuj të strehimit të përbërë nga njerëz të moshuar ose grupe miqsh, të cilët pas daljes në pension kanë vendosur të bëjnë një ndryshim dhe të jetojnë në një kontekst miqësor larg vetmisë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
