Ndërsa disa çrregullime të personalitetit, si ai pasiv-agresiv, kanë ardhur dhe janë zhdukur nga Manuali Diagnostik dhe Statistikor i Çrregullimeve Mendore (DSM), hipomania (nganjëherë e quajtur historikisht hipertimike) nuk u përfshi kurrë. Kjo, pavarësisht nga figurat e mprehta historike të psikiatrisë si Bleuler, Kraepalin, Kretschmer dhe Schneider (Millon, 2011), duke vënë qartësisht në dukje këtë përjashtim nga paraqitja normalisht-episodike hipomanike.
Ndërsa është me interes për një pjesë të vogël të studiuesve të mëvonshëm (p.sh., Akiskal, 1998; Jamison, 2005; Millon, 2011), kjo gjendje nuk ka marrë vëmendjen që mund të meritojë. Rasti i Davie (identiteti i përbërë) fillon të ilustrojë gjendjen:
Davie ishte në një tangjente në dhomën e pritjes kur Dr. H hapi derën. Ai hyri në dhomë me një mendjelehtësi që nuk pritej që dikush të fillonte terapinë, sikur të ishin miq të vjetër. Duke biseduar për pikturën e bukur në mur dhe motin e këndshëm, ai ndryshoi shpejt temën për të qenë mirënjohës që Dr. H mund të takohej me të.
Davie shpjegoi se e kuptoi se ishte referuar nga programi i tij i ndihmës së punonjësve, sepse ai ka veshur disa nga kolegët e tij. “Shiko, mua më pëlqen t’i bëj gjërat,” tha ai, me afektin e tij pak acarues. “Ju do të mendoni se një punëdhënës do ta pëlqente këtë. Kështu që, kur të mbaroj shënimin e pjesëve, më duhen gjëra të tjera për të bërë, kështu që marr përsipër të punoj në gjëra që mund të përmirësohen, si riorganizimi i veglave.” Punëdhënësi i tij ishte gjithashtu i shqetësuar për nevojën e tij të pafund ndërhyrëse për t’u përfshirë në projektet e të tjerëve dhe kohën që ai kaloi duke folur, duke shpërqendruar të tjerët. Davie ishte i mirë në punën që u punësua për të bërë, por ata duhej ta mbështesnin atë në mjedisin e punës, kështu që mendohet se terapia mund të ndihmojë.
Gjithmonë pak i shpërndarë dhe pak i presionuar në të folur, Davie ishte i vështirë për t’u ndjekur dhe në fillim mund të dukej si dikush që kishte ADHD. Ndërsa Dr. H e njohu atë, prirja e tij për të qenë i zellshëm, pak më shumë se vetëbesim me shije e bënë të duket se ai ishte në një episod hipomanik kronik.
Megjithatë, Davie mohoi që të kishte këtë prirje energjike, ai pranoi se kishte periudha të shkurtra depresioni. Këto dukej se ndodhnin gjatë periudhave të zhgënjimit dhe përgjithësisht si pasojë e temperamentit të tij, si situata aktuale e punës. Megjithëse shfaqi disa simptoma depresive, reagimi i Davie ishte: “Do ta kapërcej. Jeta është shumë e shkurtër për të qenë e mjerueshme”.
Një sfidë edhe për doktorin me përvojë të Dr. H, Davie i përshtatet profilit të dikujt me atë që është quajtur një çrregullim hipomanik/hipertimik, ose, siç i quajti teoricieni i personalitetit Theodore Millon, çrregullim personaliteti i tepruar.
Përcaktimi i kushtit
Paralelisht me mënyrën sesi çrregullimi i personalitetit depresiv nuk ka të bëjë fare me një gjendje afektive, por përkundrazi është një prirje “shkatërruese”, personaliteti hipomanik është i ngjashëm në faktin se nuk është një gjendje afektive në vetvete, por më tepër antiteza e të lartpërmendurve.
Millon (2011) vuri në dukje përshkrimin e Kraepalin, për shembull, se këta janë pacientë që priren që “…gjatë gjithë jetës së tyre shfaqin një model “personaliteti hipomanik” pa zhvillime të rënda patogjene [d.m.th., episode të plota të çrregullimit afektiv]”. Schneider shkroi, “Personalitetet hipertimikë janë të gëzuar, të prirur mirë, aktivë, të barabartë dhe optimistë të mëdhenj. Megjithatë, shpesh ata janë të cekët, jokritikë, me fat, të guximshëm, të nxituar në vendime dhe jo shumë të besueshëm”.
Më objektivisht, Millon (2011) shpjegoi se njerëzit me këtë personalitet shfaqin një profil që është:
- Energjik dhe i shtyrë.
- Ata janë shpesh emocionalisht të zellshëm, megjithëse disponimi i tyre i bollshëm dhe i gëzuar shpesh ia lë vendin turbulencës/disforisë (gjendjes shpirtërore të pakëndshme).
- Ndërhyrës pa qenë e nevojshme.
- Njohës të çrregullt me mendime dhe aftësi minimale për t’u fokusuar.
- E shohin veten si një forcë dinamike, të palodhur dhe iniciative.
- Sugjerojnë rëndësinë e tyre përmes hiperbolës dhe zmadhimit të ngjarjeve.
- Shpesh nuk janë në gjendje të arrijnë qëllime për shkak të impulseve të tyre gjithnjë në rritje.
Burimi / https://www.psychologytoday.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
