Ka nga ata që thonë se dashuria e pakushtëzuar është ndjenja më e pastër dhe fisnike që ekziston. Ajo është dashuria që nuk pret asgjë në këmbim, dashuron me të gjitha shqisat, thelbin tonë dhe çdo grimcë të trupit tonë. Nga ana tjetër, e pranon tjetrin ashtu si është, çfarëdo që të bëjë dhe të thotë; edhe kur nuk është në anën tonë.
Herman Hesse tha se ai që di të dashurojë, do të fitojë gjithmonë në jetë. Sidoqoftë, kujt i referohemi kur themi “të duam rrugën e duhur”? A është dashuria e pakushtëzuar mënyra e duhur për të dashuruar? E vërteta është se nuk ka përgjigje të saktë dhe unike për këtë pyetje, por ka disa reflektime që mund të bëjmë dhe të cilat duhet t’i marrim parasysh.
Para së gjithash, shumë prej nesh ka të ngjarë të mendojnë se marrëdhënia e një çifti bazuar në një pasion të pakushtëzuar është e destinuar të ketë një rezultat të rrezikshëm. Sepse një dashuri pa kufij ose kushte, në të shumtën e rasteve përfundon duke shkuar përtej një linje respekti, në të cilën identitetet dhe vetëvlerësimi lëndohen. Sidoqoftë, ka edhe shumë njerëz që pretendojnë, pa dyshim, se e vetmja dashuri e thellë, autentike dhe e pakushtëzuar është ajo që ne ndiejmë për fëmijët tanë. Sidoqoftë, çfarë ndodh kur ne përballemi me një djalë narcisist, i cili, përkundër dashurisë sonë, kërkon privilegje të bazuara në teka dhe na trajton me tirani dhe mungesë respekti?
Mjetet për të dalluar dy realitetet vijnë nga psikologjia emocionale. Ne duhet të mësojmë të bëjmë dallimin midis dashurisë si një ndjenjë dhe dashurisë si skenar marrëdhënieje. Tjetër gjë është të duam dhe tjetër gjë të jetojmë me ata që duam.
Marrëdhëniet e pakushtëzuara të dashurisë dhe kushtëzimit
A është e mundur të gëzosh për fat të mirë një dashuri pa kushte? Përgjigja është po, por padyshim që së pari duhet të kuptojmë nuancat. Për ta bërë këtë, nuk ka asgjë më të mirë sesa përdorimi i neuroshkencës për të zbuluar diçka që, ndoshta, do të befasojë shumë prej jush: truri ka tendencë të dashurojë pa kushte.
Truri është motori i dashurisë së pakushtëzuar
Mario Beauregard dhe Jérôme Courtemanche, nga Universiteti i Montrealit (Kanada), realizuan një studim shumë interesant, i cili zbuloi se dashuria e pakushtëzuar ndan të njëjtat mekanizma të varësisë. Gjithashtu këtu ekziston një mekanizëm shpërblimi i mbështetur nga nivelet e dopaminës, serotoninës, norepinefrinës, oksitocinës dhe vazopresinës.
Dashuria e pakushtëzuar është shumë e ngjashme me dashurinë romantike. Është një përzierje e pasionit, devotshmërisë, lidhjes dhe afshisë absolute. Në një farë mënyre, truri ynë është krijuar për të provuar vetëm këtë lloj dashurie kaq intensive. Përkundrazi, është pjesa jonë racionale, e cila na detyron të vendosim kufij të caktuar.
Dashuria dhe marrëdhënia nuk janë e njëjta gjë
Dashuria e pakushtëzuar është një ndjenjë. Përtej universit emocional, ekzistojnë marrëdhëniet njerëzore. Siç e dimë të gjithë, në një lidhje në çift dashuria nuk është gjithçka. Nuk ka rëndësi sa i doni dy njerëz nëse çiftit i mungon komunikimi, reciprociteti, empatia ose respekti. Këto dy aspekte të dashurisë romantike shpesh krijojnë situata kontradiktore dhe të dhimbshme. Ju mund ta doni dikë me tërë qenien tuaj dhe, në të njëjtën kohë, të kuptoni se bashkëjetesa është e pamundur.
Unë të dua pa kushte, por më duhet të të lë të shkosh
Nuk ka dyshim se ne mund ta duam dikë pa kufij dhe në një mënyrë të pakushtëzuar. Në të njëjtën kohë, ka dashuri që dëmtojnë, në të cilat kuptojmë se ndiejmë një pasion të verbër për dikë që nuk na bën të ndjehemi mirë. Ne e dimë atë, e pranojmë dhe prandaj e lëmë të shkojë, për të mirën tonë dhe për të rimarrë ekuilibrin tonë psikologjik.
Kështu, në këto situata ekziston një realitet që bashkon shumë prej nesh: megjithëse jemi larguar nga një person, duke fituar shëndet dhe vetëvlerësim, dashuria e pakushtëzuar që ndjemë mbetet e pandryshuar. Sepse ndonjëherë ndjenjat mbesin, edhe kur një marrëdhënie mbaron.
Dashuria ka nevojë për kufij dhe kushte, vetëm në këtë mënyrë do të jetë një ndjenjë e shëndetshme
Kufijtë, përtej atyre që mund të mendojmë, janë të shëndetshëm dhe të fuqishëm. Edhe pse ne shpesh kemi frikë prej tyre dhe e kemi të vështirë t’i zbatojmë ato në jetën tonë, ato janë pengesa informative që lidhin oksigjen, përmirësojnë bashkëjetesën dhe na lejojnë të fitojmë hapësira lumturie.
Dashuria e pakushtëzuar është një ndjenjë e vërtetë, ne e kemi thënë tashmë atë. Por është e nevojshme ta paraqesim, për ta përshtatur atë në marrëdhëniet tona, për ta bërë atë të kuptojë që kur flasim për marrëdhënie, kufijtë dhe kushtet janë të nevojshme. Ne gjithashtu mund të zbatojmë të njëjtin ligjërim për edukimin dhe rritjen e një fëmije.
Ne mund t’i duam fëmijët tanë ashtu siç ata e meritojnë: pafundësisht, thellësisht. Sidoqoftë, kjo nuk do të thotë që një fëmijë mund të sillet ashtu siç dëshiron, të na shantazhojë dhe të kërkojë që të gjitha dëshirat e tij të plotësohen. Sepse në marrëdhënie jo gjithçka lejohet, edhe kur dashuria ekziston. Sepse bashkëjetesa është bërë nga rregulla dhe barriera që duhen respektuar, duke ditur që dashuria është gjithmonë e pranishme, e gatshme për të mirëpritur dhe mbrojtur.
Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / http://aprilamente.info
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
