Sot, ku çdo gjë ndodh shpejt, nga mesazhet që vijnë në sekondë, tek marrëdhëniet që lindin dhe shuhen po aq shpejt, fjala “punë” në lidhje me dashurinë tingëllon e vjetruar.
Na pëlqen të mendojmë se dashuria duhet të jetë e lehtë, spontane, një ndjenjë që “thjesht ndodh”. Por realiteti psikologjik është ndryshe: dashuria e vërtetë nuk ndodh – ajo ndërtohet. Dhe për ta mbajtur gjallë, kërkon përkushtim, komunikim, dhe mbi të gjitha – vetëdije emocionale.
Pse dashuria kërkon punë?
John Gottman, një nga studiuesit më të njohur të marrëdhënieve në Universitetin e Washington-it, pas dekadash hulumtimesh, zbuloi se çifti që qëndron bashkë nuk është ai që nuk ka konflikte — por ai që di si të përballet me to. Në studimet e tij mbi “laboratorin e dashurisë”, Gottman theksonte: “Sekreti nuk është të shmangësh grindjet, por të ndërtosh ura në vend të mureve.” Kjo është zemra e punës emocionale në marrëdhënie: të dish të kthehesh tek tjetri, edhe kur egoja do të tërhiqet.
Iluzioni i dashurisë së përsosur
Në shumë kultura, dashuria romantike idealizohet – partneri duhet të “na kuptojë pa folur”, të jetë “gjysma jonë që na plotëson”. Por sipas Esther Perel, psikoterapiste e njohur në fushën e intimitetit dhe marrëdhënieve (Mating in Captivity, 2006), ky ideal shpesh e vendos partnerin përballë një pritshmërie të pamundur: të jetë njëkohësisht siguri dhe emocion, përkatësi dhe liri, stabilitet dhe pasion.
Kur pritshmëritë përplasen me realitetin e jetës së përditshme – lodhje, punë, rutina – shumë njerëz ndihen sikur “dashuria po shkon keq”. Por në të vërtetë, ajo po hyn në fazën e punës së vërtetë emocionale.
Çfarë nënkupton “të punosh” për dashurinë?
1.Të komunikosh, edhe kur është e pakëndshme.
Shumë njerëz shmangin bisedat e vështira për të “ruajtur qetësinë”. Por heshtja grumbullon tensione. Psikologia Brené Brown thekson se “qartësia është dashuri, jo ashpërsi”. Të jesh i/e hapur për nevojat, kufijtë dhe zhgënjimet e tua është mënyra më e shëndetshme për të ruajtur ndjeshmërinë në çift.
2.Të dallosh midis romantizmit dhe përkushtimit.
Romantizmi ndez zjarrin; përkushtimi e mban ndezur. Dashuria e vërtetë është ajo që zgjedh të kujdeset çdo ditë, edhe kur nuk ka “flutura në stomak”. Siç e thotë psikoterapistja në librin “All About Love”: “Dashuria nuk është ndjenjë, është akt vullneti, një zgjedhje për t’u kujdesur, për të dëgjuar, për të respektuar.”
3.Të kesh hapësirë personale brenda lidhjes.
Dashuria nuk do të thotë bashkim i plotë – përkundrazi, kërkon dy individë të plotë që zgjedhin të lidhen. Sipas Perel, “misteri nuk qëndron në distancë, por në aftësinë për të ruajtur identitetin personal brenda afërsisë”.
4.Të përballesh me ndryshimin.
Njerëzit evoluojnë, po ashtu edhe marrëdhëniet. Dashuria nuk është një kontratë që nënshkruhet një herë përjetë, por një marrëveshje që rinovohet me kujdes çdo ditë – përmes ndjeshmërisë, fleksibilitetit dhe dëshirës për t’u rritur bashkë.
Si ta kultivosh këtë “punë” pa u lodhur?
Krijo rituale të vogla lidhjeje – një fjalë mirënjohjeje në mëngjes, një prekje gjatë ditës, një bisedë pa telefona në darkë.
Përdor kuriozitetin, jo gjykimin. Kur diçka shkon keq, pyet: “Çfarë po ndodh brenda teje?” në vend të “Pse je kështu?”.
Prano se dashuria ka ritme. Ka ditë me zjarr, dhe ditë me qetësi. Të pranosh këtë ritëm e bën lidhjen reale, jo perfekte – por të gjallë.
Dashuria e vërtetë nuk është përrallë; është proces. Ajo nuk kërkon që të jesh gjithmonë “i/e lumtur”, por të jesh i/e pranishëm. Nuk kërkon që të kesh gjithmonë fjalët e duhura, por dëshirën për t’u rikthyer. Në fund, dashuria nuk është një emocion që vjen nga jashtë, por një zgjedhje e përditshme për të dashur, për të dëgjuar, dhe për të qëndruar të hapur, edhe kur është e vështirë.
Sepse aty, në atë përpjekje të butë e të përditshme, lind dashuria e vërtetë, jo ajo që shkëlqen për pak, por ajo që ndriçon për gjatë.
#Revista Psikologjia
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
