Studimet e kryera nga një grup studiuesish finlandezë kanë treguar se dashuria për fëmijët është ndjenja më e fortë në nivel cerebral dhe biologjik që njerëzit mund të përjetojnë dhe se për një qen, pasi hyn në familje, ndjehen të ngjashme me ato për fëmijët dhe partnerët.
Ne i duam prindërit, fëmijët, miqtë, partnerët. Me një folje të vetme në shumë gjuhë të botës, ju mund t’i jepni zë ndjenjave të ndryshme. Një grup shkencëtarësh finlandezë nga Universiteti Aalto, në një studim të botuar në gusht, pyetën veten nëse edhe në nivel biologjik këto ndjenja, që kanë një emër të vetëm, aktivizojnë gjithmonë të njëjtat mekanizma të trurit.
I publikuar në revistën shkencore Cerebral Cortex, studimi i kryer me 55 prindër zbuloi se në realitet njëra prej këtyre dashurive, nëse vendos ta jetosh, është më e fortë se të tjerat.
Për këtë studim të aftë për të dekretuar formën më të fortë të dashurisë që një person mund të përjetojë , në nivel cerebral, u rekrutuan 55 prindër, 29 femra dhe 26 meshkuj, nga mosha 28 deri në 53 vjeç, të cilët deklaruan se kishin një marrëdhënie të qëndrueshme dhe përmbushëse me partnerin tuaj për të paktën një dekadë.
Secilit prej pjesëmarrësve iu kërkua, një ditë para eksperimentit, të merrte rreth dhjetë minuta për të reflektuar se çfarë ishte dashuria për ta, të ndara në 6 format që studiuesit donin të hetonin (atë për fëmijët e tyre, partnerin, miqtë, kafshët shtëpiake, të huajt, natyrën).
Në ditën e eksperimentit, secilit prej pjesëmarrësve iu shfaq një film i shkurtër, më pas iu kërkua të përqendroheshin për 10 sekonda dhe të mbyllnin sytë për të dëgjuar.
Në këtë moment u luajtën 7 regjistrime të cilat tregonin një histori të shkurtër dashurie , tema e të cilave ishte dashuria për partnerin ose për një mik, ose për një kafshë shtëpiake ose për një fëmijë, ose për një të huaj ose për natyrën përreth. Më në fund atyre iu kërkua të identifikoheshin me rrëfimet dhe të shpjegonin se çfarë do të kishin bërë në vend të protagonistëve.
Gjatë gjithë kohës, subjektet iu nënshtruan imazhit të rezonancës magnetike funksionale (fMRI).
Rezultatet: cila është dashuria më e fortë për njerëzit?
Imazhi funksional i rezonancës magnetike ishte në gjendje të matë se sa ishte aktivizuar truri i pjesëmarrësve (vendi ku, sipas hulumtimeve të mëparshme, qëndrojnë të gjithë mekanizmat që lidhen me dashurinë), në varësi të skenarëve të propozuar të dashurisë.
Ndër zbulimet e shkencëtarëve ishin:
Çdo lloj dashurie ndriçon një pjesë të ndryshme të trurit, megjithëse e njëjta fjalë përdoret për të përshkruar çdo ndjenjë, kjo do të thotë se ajo që e dallon ndjenjën është objekti drejt të cilit ajo drejtohet.
Dashuria për fëmijët është gjëja më e fortë që njerëzit ndiejnë, veçanërisht rrëfimi që gjeneroi aktivizimin më të madh të trurit ishte: “Ju e shihni të porsalindurin tuaj për herë të parë. Fëmija është i butë, i shëndetshëm dhe i fortë – çudia më e madhe e jetës suaj. Ti ndjen dashuri për të voglin”.
Zonat që u aktivizuan nga dashuria prindërore ishin ganglionet, vija e mesme e ballit, prekuneusi, kryqëzimi temporo-parietal dhe shtrirja. Numri më i madh i fushave, të cilat tregojnë se kjo lloj dashurie është më e thella që mund të ndjehet, duke aktivizuar mekanizmat e lidhjes dhe shpërblimit, që në fakt e bëjnë këtë dashuri rezistente ndaj gjithçkaje.
Llojet e tjera të dashurisë gjithashtu aktivizojnë trurin, ato thjesht përfshijnë më pak zona të tij.
Dashuria romantike është ajo me aktivizim më të ngjashëm me dashurinë birnore, por ka nuanca të tjera, më shumë të lidhura me ndjenjat si dëshira dhe lidhja. Kjo lloj dashurie aktivizon veçanërisht zonat e trurit që lidhen me ndërveprimet sociale, duke shpjeguar pse kërkon kaq shumë aktivizim dhe kujdes.
Kjo pasohet nga dashuria për miqtë, e cila është gjithashtu e aftë të aktivizohet, sa më e ngushtë të jetë marrëdhënia, aq më shumë lidhje, krahasuar me marrëdhëniet me të huajt.
Një tjetër zbulim interesant ishte se lidhur me dashurinë për kafshët shtëpiake, tek pronarët e kafshëve u aktivizuan të njëjtat zona të trurit të afta për t’u aktivizuar në marrëdhënie shumë të ngushta ndërpersonale. Duke konfirmuar kështu se qeni është me të vërtetë miku më i mirë i njeriut dhe se sapo të bëhet pjesë e një familjeje, ai bëhet anëtar, i barabartë me të gjithë njerëzit e tjerë. Mekanizmat e lidhur me shpërblimin aktivizohen më pak, sikur qeniet njerëzore i donin qentë, pa pritur shumë prej tyre në këmbim, përveç pranisë së tyre.
Së fundmi, hulumtimet tregojnë se zona krejtësisht të ndryshme të trurit aktivizohen nga natyra , duke përfshirë 5 shqisat shumë më tepër, si për të thënë se krijohet një marrëdhënie shumë më medituese me mjedisin.
Prandaj studiuesit përfunduan duke deklaruar se edhe pse e njëjta fjalë përdoret për të folur për ndjenjat e dashurisë, është pikërisht objekti drejt të cilit është drejtuar ndjenja që modulon intensitetin e saj dhe lidhjen që ka me të.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
