Të hash një dietë ushqyese gjatë shtatzënësisë është e rëndësishme për zhvillimin e foshnjës dhe për të zvogëluar simptomat e pakëndshme të shtatzënisë, siç janë lodhja dhe sëmundja e mëngjesit. Një grua shtatzënë ka nevojë për më shumë lëndë ushqyese të caktuara si proteina, hekuri, acid folik, kalcium, vitaminë D dhe jod për rritjen dhe zhvillimin e shëndetshëm të foshnjës. Ushqimi joadekuat gjatë shtatzënisë mund të çojë në probleme shëndetësore si për nënën ashtu edhe për foshnjën e saj. Kequshqyerja e nënave është e lidhur me rrezikun më të lartë të anemisë gestacionale, hipertensionit, aborteve spontane dhe vdekjeve të fetusit, lindjes para kohe dhe madje edhe vdekshmërisë amtare.
Studimet gjithashtu kanë bërë lidhjen e një diete me proteina të ulëta gjatë shtatzënësisë me foshnje që kanë lindur nën peshë dhe më të ndjeshëm ndaj zhvillimit të problemeve të veshkave. Tani, studiuesit e lidhur me Universitetin e Campinas (UNICAMP) në shtetin e San Paulo, Brazil, kanë zbuluar shkakun e problemit në nivelin molekular.
Në rezultatet e studimit të botuara në PLOS ONE, studiuesit vunë në dukje se midis 10% dhe 13% të popullsisë botërore vuajnë nga sëmundje kronike të veshkave, një humbje graduale e pakthyeshme e funksionit renal që shoqërohet me presion të lartë të gjakut dhe çrregullime kardiovaskulare. Studimi u krye në Qendrën e Kërkimit të Obezitetit dhe Komorbiditeteve (OCRC).
Efektet e dietës me proteina të ulëta në zhvillimin e fetusit
Sipas autorëve të studimit, marrja e ulët e proteinave gjatë shtatzënësisë tenton të çojë në një rënie prej 28% të numrit të nefronëve të pasardhësve, strukturave që filtrojnë gjakun në veshka. Një veshkë e shëndetshme ka rreth një milion nefrone. Mbingarkesa që rezulton nga nefronet ka disa pasoja.
Për të kuptuar në nivelin molekular çfarë shkaktoi zvogëlimin e numrit të nefroneve, studiuesit analizuan shprehjen e miRNA-ve dhe gjeneve të synuara në veshkat fetale (metanephros) të minjve në 17 ditët e shtatzënisë. Mikro ARN (shpesh të quajtura miRNA) janë ARN të vogla jo-koduese që rregullojnë shprehjen e gjeneve.
Ndërsa një grup minjsh ushqehej me një dietë të rregullt me proteina (17% të marrjes ditore të kalorive) grupi tjetër i ushqyer ishte me një dietë me proteina të ulëta (6%) gjatë shtatzënësisë. Pas analizës së veshkave fetale në të dy grupet, studiuesit gjetën ndryshime në 44 miRNA – shtatë prej të cilave në gjene të shoqëruara me përhapjen dhe diferencimin e qelizave thelbësore për zhvillimin e nefronit.
Më tej, renditja gjenetike, imunohistokimia dhe analiza morfologjike treguan se kufizimi i proteinave të nënës ndryshoi shprehjen e miRNA-ve dhe proteinave të përfshira në zhvillimin e veshkave që në ditën e 17-të të shtatzënisë.
Kjo i shton provave se rënia e numrit të nefroneve nuk është një efekt gjenetik por një epigjenetik (ndryshime në shprehjen e gjeneve për shkak të faktorëve mjedisorë siç janë stresi, ekspozimi ndaj toksinave ose kequshqyerja, ndër të tjera). Në këtë rast, shprehja e gjeneve ndryshohet nga stresi i hipoproteinemisë, thanë studiuesit.
Si të rrisni marrjen tuaj të proteinave
Rekomandohet që nënat shtatzëna dhe ato gjidhënëse të marrin rreth 71 gram proteina në ditë – që është afërsisht 25 gram më shumë sesa ato që nuk janë shtatzënë ose që ushqejnë me gji. Mos ngrënia e mjaftueshme e proteinave gjatë shtatzënësisë gjithashtu mund të bëjë që të shtoni më shumë peshë dhe do ta keni më të vështirë për të mbajtur nivelet e sheqerit në gjak në trakt, si dhe t’ju bëjë më të predispozuar ndaj sëmundjeve.
Siç u përmend më lart, proteina është thelbësore për rritjen e foshnjës tuaj gjatë gjithë shtatzënisë. Pra, sigurohuni që të merrni mjaft lëndë ushqyese gjatë shtatzënësisë. Burime të mira të proteinave përfshijnë mish shpeze, peshk dhe vezë. Opsione të tjera përfshijnë fasulet dhe bizelet, arrat, farat dhe produktet e sojës.
Burimi / tvklan.al
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
