Disa datojnë mbi 1000 vjet më parë. Nuk duhet të na habisë, duke qenë se kjo kulturë lulëzoi në një territor ku bashkoheshin popuj të ndryshëm. Secili solli mençurinë e vet dhe përmbledhja krijoi një shoqëri të shkëlqyer dhe shumë interesante. Edhe pse fjalët e urta persiane kanë natyrë popullore, ato kanë një frymë filozofike të pamohueshme. Persia ishte një perandori e madhe, e cila përjetoi një lulëzim fantastik, por edhe një rënie katastrofike. E gjithë kjo, natyrisht, motivoi reflektime të thella.
Nuk ka shumë fjalë të urta persiane kushtuar temës së dashurisë, në fakt kjo kulturë është fokusuar më shumë në çështjet që kanë të bëjnë me ekzistencën në përgjithësi. Përkundër kësaj, mund të vlerësojmë reflektimet e thella persiane edhe me meritë për ndikimet që patën.
“Ajo që ha bëhet kalbësirë, ajo që jepni bëhet trëndafil.”
***
Zemër e copëtuar
Një nga fjalët e urta më të njohura persiane për dashurinë thotë: “Etja e zemrës nuk shuhet me një pikë ujë”. Kur dikush dëshiron të dashurojë dhe të dashurohet, nuk mjafton një demonstrim i vogël dashurie ose një përvojë kalimtare. Ai ka më shumë nevojë të ndjejë sepse nevoja e tij është plotësuar.
Kujt i mungon dashuria, e do në një mënyrë të veçantë. Zakonisht e bën në mënyrë obsesive: zbrazëtia e tij është shumë e madhe dhe kjo e bën atë të mbivlerësojë ndjenjën e tij. Një zemër e vetmuar dhe “e etur” ka nevojë për më shumë se një pikë ujë, por gjithashtu duhet të kontrollojë që sasitë e gëlltitura të mos e dëmtojnë atë.
***
Një kapiten për anijen
Një tjetër fjalë e urtë persiane na kujton një situatë të zakonshme në marrëdhëniet në çift. Me një qëllim demokratik, një çift përpiqet të drejtojë së bashku timonin e anijes që i transporton në ujërat e jetës. Megjithatë, kjo mund të jetë e gabuar. Proverbi thotë:
“Dy kapitenë fundosin anijen”. I referohet faktit se dy kapitenët që veprojnë njëkohësisht mund të çojnë në katastrofë. Në vend që ta ndani timonin në të njëjtën kohë, ndonjëherë gjëja e duhur do të ishte alternimi i tij. Jo dy strategji që përpiqen të përcaktojnë rrugën në unison, por një ndarje hapësirash dhe momentesh në të cilat komanda alternohet.
***
Kujtimet dhe shpresat
“Mos lejoni që kujtimet të peshojnë më shumë se shpresat tuaja”. E kaluara është shumë e pranishme në dashuri, si në kuptimin pozitiv ashtu edhe në atë negativ. Ndonjëherë duket e pamundur të harrosh dashuritë e kaluara ose bëhet shumë e vështirë të fshish një gabim.
Gjëja më e mençur, si në dashuri, ashtu edhe në jetë në përgjithësi, është të mos qëndrosh i ankoruar në të shkuarën. Duhet të lejojmë që ngjarjet të rrjedhin, si dhe dashuritë. Duhet t’i lejojmë ato të marrin rrugën e tyre dhe për këtë është e nevojshme të mos i ankorojmë në një moment që tashmë ka kaluar.
Dashuria dhe mirësia
Fjala “mirësi” vjen nga fjala “dashuri”. I sjellshëm është ai që meriton të dashurohet. Natyrisht, ky mbiemër vlen për ata që janë të sjellshëm, të kuptueshëm dhe të respektueshëm në marrëdhëniet e tyre me të tjerët. Kjo përfaqëson thelbin e mirësisë. Një nga fjalët e urta më të bukura persiane thotë:
“Me fjalë të ëmbla dhe të mira, një elefant mund të tërhiqet zvarrë për një fije floku”. Do të thotë që sjelljet e mira kanë më shumë fuqi dhe forcë sesa agresioni apo vrazhdësia, diçka që ata që duan, duhet ta mbajnë mend.
Mungesa e perlave
Pothuajse të gjithë kalojmë momente në të cilat gjithçka duket se lulëzon, madje edhe dashuria. Megjithatë, shumica prej nesh do të jenë përballur edhe me faza në jetë ku ndodh e kundërta. Asgjë nuk rritet, asgjë nuk reziston, asgjë nuk lulëzon. Ndonjëherë kjo na bën të humbasim shpresën dhe të ndryshojmë mënyrën se si e shohim jetën. Një nga fjalët e urta persiane na kujton se është e rëndësishme të parandalojmë që kjo të ndodhë.
“Nëse zhytesh në det dhe nuk gjen perla, mos mendo se në det nuk ka perla”. Ashtu si dikush që kërkon perlat në det, ndonjëherë ne nuk gjejmë “xhevahire” vetëm sepse nuk po kërkojmë në vendin e duhur.
Të gjitha këto fjalë të urta të bukura persiane na kujtojnë se dashuria është një ndjenjë sa e thjeshtë në dukje aq edhe komplekse në thellësi. Varësisht se si e trajtojmë atë, do të na sjellë gëzim ose vuajtje. Na takon neve të dimë të gjejmë mënyrën më të mirë për ta përjetuar, kultivuar dhe bërë një energji pozitive në jetën tonë.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi lamenteemeravigliosa.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
