Përgatiti Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor
Vetëvlerësimi është besimi që dikush ka në vetvete, në vlerën dhe aftësitë e tij. E megjithatë, mijëra njerëz luftojnë në këtë fushë dhe vuajnë nga vetëvlerësimi i ulët. Dhe shumë herë ata ndiejnë se diçka nuk është në rregull me ta, se ata po bëjnë diçka të gabuar, pa e kuptuar se kanë vetëbesim të ulët.
1.Pranoni mendimet dhe ndjenjat tuaja ashtu siç janë.
Mos gjykoni vazhdimisht se si ndiheni dhe si mendoni. Mësoni të vëzhgoni mendimet dhe ndjenjat tuaja sikur t’i shikoni ato në një ekran. Mendimet dhe ndjenjat tuaja nuk janë “ju”. Mos harroni se ato janë si valët: ato vijnë dhe shkojnë. Mund të bëhen stuhi, por më pas do të qetësohen.
2.Hiqni “duhet”, e panevojshme nga fjalori juaj.
“Duhet” vijnë nga një pikë ku dikush gjykon dhe kritikon. Ato vijnë nga një pikë mungese dhe ndjenja se askush nuk po bën shumë gjëra si duhet, kështu që “duhet” t’i korrigjojnë ato.
Vëzhgoni “domosdoshmëritë” tuaja. Çfarë ju thonë? Nga vijnë ato? Kush jua tha këtë kur ishit fëmijë? Bëni një përpjekje për të zëvendësuar “duhet” me “Unë dua”, në mënyrë që ato të vijnë nga ju, si dëshira tuajat dhe jo si një imponim i jashtëm. Kur filloni me “dua-t”, dëshirat tuaja personale, atëherë hapni shtigje të reja për veten tuaj.
3.Mos u mbështetni tek njerëzit e tjerë për t’ju bërë të ndiheni të vlefshëm.
Kur mbështeteni te dikush tjetër për t’ju “bërë” të ndiheni mirë, pozitivë, me vetëbesim, për t’ju thënë se e meritoni, atëherë po bëni diçka tmerrësisht negative për veten tuaj: dorëzoheni, i ofroni të gjithë forcën tuaj të brendshme dikujt tjetër. Me pak fjalë, ju humbni kontrollin e jetës tuaj. Të tjerët do t’ju zhgënjejnë, për një mijë e një arsye, të mundshme dhe të pamundura. Ata mund të jenë xhelozë, të kenë një ditë të keqe, të kenë problemet e tyre, të kenë vetëbesim të ulët dhe të mos mendojnë se opinioni i tyre ka rëndësi, duke mos kuptuar se sa i rëndësishëm është gjykimi i tyre për ju. Është e rëndësishme të ndjeni forcën dhe vlerën tuaj të brendshme dhe ta vlerësoni atë. Etiketat, paratë, titujt, rolet, marrëdhëniet, çdo gjë e jashtme nuk mund t’ju japë një ndjenjë të përhershme dhe të qëndrueshme të vlerës personale. Kjo do të krijohet nga ju.
4.Fal veten!
Jepini vetes faljen e mëkateve për të gjitha gabimet tuaja të vjetra. Turpi, faji, pendimi, ndjenja që ju vjen keq sabotojnë vetëvlerësimin tuaj. Ato ju mbajnë të mbërthyer në të kaluarën tuaj dhe nuk ju ndihmojnë të ecni përpara në jetë. Pra, filloni duke falur veten, duke i lënë gabimet tuaja aty ku ato i përkasin – në të kaluarën, dhe ndërtoni të tashmen dhe të ardhmen.
5.Përfitoni sa më shumë nga pikat tuaja të forta.
Dhe mos thoni që nuk keni pika të forta. Të gjithë njerëzit kanë! Por ju mund të mos e dini, sepse jeni të zhytur në botën e të metave tuaja dhe gabimeve që keni bërë. Mendoni për veten që është një miku juaj i dashur. Cilat elemente pozitive shihni tek ai? Si përkthehen ato në praktikë, në jetën e përditshme? Gjithashtu, vëzhgoni se çfarë gjërash bëni mirë, edhe nëse i merrni si të mirëqena ose të parëndësishme. Bëni një plan çdo ditë për të përdorur një element tuajin pozitiv ose diçka që bëni mirë për të përmirësuar cilësinë e jetës tuaj ose të njerëzve përreth jush.
Këto janë disa strategji të thjeshta të bazuara në teorinë e ndërgjegjes. Duhet durim, këmbëngulje dhe praktikë për t’u kryer. Merrni vendimin e madh për të jetuar jetën tuaj me paqe të brendshme, me një ndjenjë paqeje, se gjithçka është mirë brenda jush dhe le të keni vështirësi. Lidhuni me forcën tuaj të brendshme, me vlerat tuaja, me ndjenjën tuaj të vlerës personale. Në këtë mënyrë ju vendosni gurin e vetëvlerësimit dhe bëni zgjedhje që tregojnë se kujdeseni për veten, e respektoni dhe e vlerësoni. Ky qëndrim i juaji, ndërsa e kultivoni, do të përhapet në fusha të tjera të jetës tuaj, në marrëdhëniet tuaja, në punën tuaj, në familjen tuaj dhe do të shihni që shfaqen mundësi të reja.
Kujdes! Ndërsa filloni të ndryshoni, kjo do të vihet re nga të tjerët përreth jush, madje edhe nga ata me vetëbesim të ulët. Kështu që ata mund të ndihen të kërcënuar nga ju, mund të ndihen të pakëndshëm me ndryshimin dhe përparimin tuaj në fushën e pranimit dhe vetëvlerësimit.
Ata mund të përpiqen t’ju sabotojnë, ndalojnë, ngadalësojnë në një farë mënyre. Mund të përdorin shantazh emocional ose të fillojnë t’ju shmangin ose t’ju sulmojnë verbalisht. Mos lejoni që këto sjellje të ndikojnë tek ju. Qëndroni të pathyeshëm në rrugën tuaj. Investoni në zhvillimin tuaj. Njerëzit që ju duan dhe ju mbështesin dhe duan të mirën tuaj do të qëndrojnë pranë jush. Ata që largohen do të jenë ata që nuk e kanë merituar të jenë në jetën tuaj.
Dhe nëse dikush ju akuzon se jeni arrogant, mbani mend se ky koncept është vite dritë larg konceptit të vetëvlerësimit. Personi i vetëvlerësuar nuk ka një ide të fryrë për veten e tij, nuk e konsideron veten më të mirë se të tjerët, as nuk i injoron ata që e rrethojnë. Ai e pranon veten me pikat e forta dhe të dobëta, dështimet dhe sukseset e tij. Dhe kështu ai investon në vetë-përmirësimin e tij dhe ecën përpara në jetë me një ndjenjë të ekuilibrit të brendshëm, paqes dhe kënaqësisë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
