Lule, shkëmbime dhuratash, darka romantike, zemra kudo: Dita e të dashuruarve na shoqëron me të gjitha “ritualet” e dashurisë që e kanë dalluar gjithmonë.
Origjina – Në Romën e lashtë, qysh në shekullin e katërt para Krishtit, më 15 Shkurt të çdo viti organizoheshin Lupercalia, një festival pagan kushtuar rilindjes së natyrës dhe përmbysjes. Gjatë kësaj dite, seksualiteti njerëzor u festua në format e tij më parësore dhe stërgjyshore, i personifikuar nga perëndia Luperco, mbrojtësi i pjellorisë. Këto festime më pas u konsideruan të papërshtatshme dhe imorale, derisa u ndaluan plotësisht nga papët e krishterë. Në vitin 496 pas Krishtit, në fakt, Papa Gelasius i dha fund kësaj feste pagane duke e çuar përpara një ditë, më 14 Shkurt, dhe duke e zëvendësuar me një festë kushtuar dashurisë romantike, nën mbrojtjen e Shën Valentinit.
Festa e të dashuruarve apo e marrëdhënieve në çift?
Le të largojmë çdo dyshim: Dita e Shën Valentinit përfaqëson festën e të dashuruarve, festën e të gjithë atyre që janë goditur nga shigjeta e Kupidit dhe që ndiejnë rrahjen e zemrës për një person tjetër. Pak rëndësi ka, pra, nëse jeni të fejuar, të martuar, të dashuruar apo të fshehtë, në 14 Shkurt feston kushdo ndjen dashuri për një person tjetër, pavarësisht rolit të tij. Me kalimin e viteve, megjithatë, ky përvjetor është shndërruar në një festë çiftesh, një lloj demonstrimi i dashurisë reciproke, ku ata mund të rinovojnë dhe shprehin ndjenjat, besnikërinë dhe premtimet. Prandaj, kuptimi i vërtetë duket se ka humbur me kalimin e kohës, domethënë ai i festimit të dashurisë së pastër, dashurisë së ndjerë për të tjerët, madje edhe ajo e pashpërblyer por e sinqertë, ajo ndjenjë që na bën të ndihemi me këmbët e ngritura nga toka dhe me kokën mes reve. Siç ka ndodhur tashmë në Romën e lashtë, fokusi i kësaj feste po transformohet: sot, nga dashuria dhe rënia në dashuri, ne kemi kaluar në kremtimin e përkushtimit personal ndaj partnerit. A është e drejtë që të jetë kështu? Përgjigja është jo.
Dashuria është një zgjedhje e jetës, jo e komoditetit
Nëse është e vërtetë që dashuria është një dhuratë që çifti ia bën vetes, është gjithashtu e drejtë të nënvizojmë se si kjo ndjenjë është një zgjedhje që duhet të rinovohet çdo ditë, e cila ka një ndikim të thellë tek ne, tek partneri, në humorin tonë, mbi planet tona të jetës, mbi njerëzit që jemi dhe do të jemi. Të tregosh se dashuron, siç ndodh shpesh, vetëm disa ditë në vit – siç na kujton kalendari – nuk është aq funksionale dhe e shëndetshme për çiftin, përkundrazi. Rreziku, në fakt, është ta ngarkoni këtë rast me pritshmëri, duke e përjetuar si të veçantë dhe simbol lumturie dhe më pas t’i riktheheni rutinës së përditshme. Sa herë, në fakt, dëgjojmë histori të njerëzve të cilët, të kapur nga ankthi dhe përgatitjet për ditën e Shën Valentinit, përfundojnë duke qenë më të stresuar, rrezikojnë të mos e shijojnë atë apo edhe të grinden me partnerin për diçka që nuk shkon.
Dita e Shën Valentinit: festa e çifteve që shpërthejnë
Po, mund të duket si një e vërtetë jo shumë romantike, por fatkeqësisht është kështu. Sipas studimeve të ndryshme, Shën Valentini përfaqëson ditën në të cilën shumë çifte “ndahen”. Ngarkesa e tepruar e pritshmërive dhe demonstrimi po aq i tepruar i besnikërisë dhe përkushtimit, në fakt, vënë në provë marrëdhëniet tashmë “të luhatshme” në çift, duke pastruar çdo dyshim dhe frikë të fshehur. Partnerët, duke përjetuar një marrëdhënie të paqëndrueshme dhe të vështirë çdo ditë dhe të përballur me një shprehje dashurie të tillë “të detyruar” – shpesh më shumë materiale sesa sentimentale – janë sikur hapën sytë dhe gjetën guximin t’i thonë vetes: “ok, mjaft si kjo”.
Kuptimi i vërtetë i Ditës së Shën Valentinit
A e keni menduar ndonjëherë se, në fund të fundit, Dita e Shën Valentinit nuk është një festë kaq serioze? Që çiftit nuk do t’i ndodhë asgjë transcendentale nëse duan ta shpenzojnë më lehtë apo edhe ta injorojnë? Siç ndodh shpesh, njerëzit janë aq të përqendruar në besimet e tyre dhe konvencionet shoqërore saqë humbasin kuptimet më të thjeshta të jetës: dashuria duhet të përjetohet çdo ditë, pavarësisht nga përvjetori ose lloji i marrëdhënies që po përjetojmë. Për më tepër, dashuria është lumturi: ne nuk jemi aktorë të një tragjedie shekspiriane, që e përjetojmë këtë ndjenjë nëse dhe vetëm nëse lidhet me vuajtjen. “Sa më shumë vuaj, aq më shumë dua”, “nëse ai më bën të vuaj, atëherë ai është i duhuri”. Sa njerëz mendojnë kështu? Fatkeqësisht, shumë.
Dashuria nuk ka nevojë për konfirmim material! Sigurisht, është gjithmonë bukur të marrësh një dhuratë, por kuptimi që e shoqëron atë bën diferencën. Psikologjia, ndonjëherë në qartësinë e saj, na inkurajon që t’i gjejmë këto vlera të shëndetshme të jetës tek ne. Megjithatë, sa herë harrojmë gjërat më të thjeshta, emocionet më të pastra dhe më të sinqerta, përkundrazi duke e ndërlikuar jetën tonë duke hyrë në një tunel pa rrugëdalje të krijuar nga konvencione dhe materializëm?
Dita e Shën Valentinit është festa e dashurisë dhe e të dashuruarve dhe duhet jetuar si e tillë. Në vend që ta përdorim këtë festë vetëm për të demonstruar, le të pyesim veten se çfarë mund të bëjmë për të rinovuar dhe forcuar dashurinë tonë, çfarë mund të bëjmë për të përmbysur diçka që nuk funksionon në çiftin tonë, çfarë mund të shtojmë të re që mund të ndezë zjarrin që kemi brenda.
Prandaj, një mundësi për të evoluar si qenie njerëzore dhe për të mësuar të dashurojmë në një mënyrë më të sinqertë, më të pastër, më stërgjyshore.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
