Marrëdhëniet që zgjatin janë një temë që ka tërhequr vëmendjen e shumë psikologëve dhe studiuesve të marrëdhënieve ndërpersonale. Ndërsa ka shumë mite dhe pritshmëri të ndryshme rreth asaj që e bën një lidhje të qëndrueshme, kërkimet shkencore na tregojnë se ka disa faktorë thelbësorë që ndikojnë në suksesin e një marrëdhënieje afatgjatë.
1.Komunikimi efektiv dhe zgjidhja e konflikteve
John Gottman, një nga psikologët më të njohur në fushën e marrëdhënieve, ka bërë hulumtime të thelluara mbi çiftet që kanë marrëdhënie të qëndrueshme. Ai thekson se çelësi i suksesit nuk është mungesa e konflikteve, por mënyra se si çiftet i menaxhojnë ato. Në librin e tij The Seven Principles for Making Marriage Work, Gottman identifikon “katër kalorësit e apokalipsit” — kritika, përbuzja, mbrojtja dhe mbyllja emocionale — si faktorë që shkatërrojnë marrëdhëniet. Përkundrazi, çiftet që dinë të komunikojnë hapur dhe të zgjidhin konfliktet me respekt dhe empati, kanë më shumë gjasa të qëndrojnë së bashku.
Shembull: Një çift që përballet me mosmarrëveshje financiare mund të përdorë komunikimin e hapur për të diskutuar nevojat dhe pritshmëritë e tyre, duke kërkuar zgjidhje bashkërisht në vend që të fajësojnë njëri-tjetrin.
2.Ndërveprimi pozitiv dhe ndërtimi i lidhjes emocionale
Barbara Fredrickson, një psikologe sociale, ka studiuar fuqinë e emocioneve pozitive në marrëdhënie. Sipas teorisë së saj të “lidhjeve pozitive,” çiftet që kalojnë më shumë momente pozitive së bashku — si t’u qeshin, të tregojnë mirënjohje, të përkrahin njëri-tjetrin — krijojnë një rezistencë më të madhe ndaj stresit dhe problemeve të përbashkëta. Fredrickson sugjeron që marrëdhëniet afatgjata nuk kërkojnë vetëm shmangien e konflikteve, por edhe përqafimin aktiv të momenteve pozitive.
Shembull: Çiftet që praktikojnë falenderimin e përditshëm për gjërat e vogla që bëjnë njëri-tjetri, si një përqafim apo një fjalë e mirë, përforcojnë lidhjen emocionale dhe ndihmojnë në ruajtjen e marrëdhënies.
3.Përshtatja dhe rritja personale e përbashkët
Marrëdhëniet që zgjatin kërkojnë fleksibilitet dhe gatishmëri për t’u përshtatur me ndryshimet personale dhe jetësore. Psychologu Stan Tatkin, në librin e tij Wired for Love, thekson rëndësinë e ndërtimit të një “sigurie bashkëpunuese” ku partnerët mbështesin njëri-tjetrin në rritjen personale dhe përballjen me sfidat e jashtme. Ai argumenton se marrëdhëniet afatgjata nuk janë thjesht lidhje emocionale, por edhe një sistem mbështetës ku partnerët rriten së bashku.
Shembull: Një çift që kalon nga periudha e fillimit të marrëdhënies në fazën e prindërimit, përballet me sfida të reja. Ata që mësojnë të përshtaten me rolet e reja dhe mbështesin njëri-tjetrin në këtë fazë kanë më shumë mundësi të qëndrojnë të lidhur dhe të lumtur.
Në përfundim, marrëdhëniet që zgjatin nuk janë rezultat i fatit apo vetëm i ndjenjës së dashurisë, por i punës së vazhdueshme, komunikimit të mirë, ndërveprimit pozitiv dhe fleksibilitetit. Autorët si John Gottman, Barbara Fredrickson dhe Stan Tatkin kanë kontribuar me njohuri të thella për atë se çfarë duhet të ndërtohet dhe kultivohet për të pasur një lidhje afatgjatë dhe të shëndetshme.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
