Duke u bazuar në përvojën e saj si analiste jungiane, Susan E. Schwartz analizon ndikimin psikologjik të baballarëve të munguar ose emocionalisht të paarritshëm tek vajzat e tyre. Në librin e saj, Susan shqyrton mënyrën se si kjo mungesë formëson vetëvlerësimin, marrëdhëniet dhe ndjenjën e identitetit të një vajze, ndërkohë që ofron edhe rrugë për shërim.
Schwartz e përshkruan konceptin e “babait të munguar” si një mungesë që mund të jetë fizike, emocionale ose psikologjike dhe lë një gjurmë të thellë në zhvillimin e vajzës. Ajo prezanton idenë se “uria për atin” është një dëshirë e thellë për lidhje, vlerësim dhe dashuri nga figura atërore. Libri shqyrton se si këto nevoja të paplotësuara shfaqen në moshën e rritur dhe si vajzat mund të rimarrin ndjenjën e tyre të vetes. Ja disa nga mësimet që na jep ky libër:
1.Uria për atin formëson identitetin
Një nga mësimet kryesore të librit është se mungesa e një babai ndikon në thelbin e ndjenjës së vetvetes së një vajze. Pa një figurë atërore që e afirmon vlerën dhe individualitetin e saj, ajo mund të hasë vështirësi me vetëvlerësimin dhe identitetin e saj. Schwartz shpjegon se kjo “uri për atin” shpesh krijon një ndjenjë të paplotësisë ose një mall të vazhdueshëm që zgjat deri në moshën e rritur.
2.Mungesa emocionale është po aq dëmtuese sa mungesa fizike
Schwartz thekson se një baba nuk ka pse të jetë fizikisht i munguar për të krijuar një boshllëk. Mungesa emocionale, neglizhenca ose indiferenca mund të kenë një efekt po aq dëmtues. Kur një baba nuk ofron mbështetje emocionale ose vlerësim, vajzat mund të brendësojnë ndjenja të pavlefshmërisë ose të padukshmërisë.
3.Efekti i babait të munguar ndikon tek marrëdhëniet
Mungesa e një babai shpesh ndikon në mënyrën se si vajzat e tij i qasen marrëdhënieve. Shumë vajza të baballarëve të munguar mund të kenë vështirësi me besimin, kufijtë ose intimitetin. Ato mund të kërkojnë vazhdimisht vlerësim nga burime të jashtme, të përfshihen në modele të pashëndetshme të marrëdhënieve ose të kenë frikë nga braktisja.
4.Perfeksionizmi si mekanizëm mbrojtës
Një nga reagimet më të zakonshme ndaj mungesës së babait është zhvillimi i perfeksionizmit. Schwartz shpjegon se disa vajza përpiqen të fitojnë dashurinë dhe vlerësimin duke shkëlqyer në akademi, karrierë ose role kujdestare. Ky mekanizëm mbrojtës shpesh rrjedh nga besimi se vlera e tyre është e lidhur me arritjet.
5.Roli i “Atit të Brendshëm”
Schwartz prezanton konceptin jungian të “atit të brendshëm,” një përfaqësim simbolik i arketipit atëror brenda psikikës. Edhe nëse një baba është i munguar ose i papërsosur, vajzat mund të kultivojnë një figurë të brendshme atërore për të siguruar udhëzim, mbështetje dhe afirmim. Ky proces është kyç për shërimin dhe rimarrjen e vetes themelore.
6.Modelet ndërbrezore të mungesës së babait
Libri shqyrton se si mungesa e babait shpesh është pjesë e një modeli ndërbrezor. Vajzat mund të përsërisin pavetëdijshëm sjelljet e babait të tyre në marrëdhëniet e tyre ose të transmetojnë plagët e pazgjidhura tek brezat e ardhshëm. Njohja e këtyre modeleve është hapi i parë drejt ndërprerjes së ciklit.
7.Shoqëria përforcon mungesën e babait
Schwartz vëren se normat dhe pritshmëritë shoqërore shpesh përkeqësojnë efektet e mungesës së babait. Sistemet patriarkale dhe rolet tradicionale gjinore shpesh kufizojnë përfshirjen emocionale të baballarëve në jetën e fëmijëve të tyre, duke perpetuuar cikle të neglizhencës. Kuptimi i këtyre dinamikave mund t’i ndihmojë vajzat të kontekstualizojnë përvojat e tyre.
8.Shërimi kërkon përballjen me dhimbjen
Shërimi nga efekti i babait të munguar përfshin përballjen me dhimbjen dhe pikëllimin e lidhur me “urinë për atin.” Schwartz inkurajon vajzat të njohin ndjenjat e tyre të humbjes, zemërimit ose trishtimit, në vend që t’i shtypin ato. Kjo përpunim emocional është thelbësor për të ecur përpara dhe për të rimarrë ndjenjën e vetes.
9.Vetëdhembshuria është kyçe për rikuperimin
Një pjesë e rëndësishme e shërimit është kultivimi i vetëdhembshurisë. Schwartz i nxit vajzat të lirohen nga faji dhe të kuptojnë se mungesa e babait të tyre nuk është një pasqyrim i vlerës së tyre. Duke e trajtuar veten me mirëkuptim dhe dashuri, ato mund të fillojnë të rindërtojnë vetëvlerësimin.
10.Rimarrja e vetvetes themelore
Në fund, Schwartz udhëzon lexueset drejt rimarrjes së “vetvetes themelore”—personit autentik, të plotë dhe të denjë që ekziston përtej plagëve të mungesës atërore. Ky proces përfshin zhvillimin e një zëri të brendshëm të fortë, vendosjen e kufijve dhe ushqimin e vetëbesimit. Duke integruar mësimet e së kaluarës, vajzat mund të ecin përpara me një ndjenjë të re fuqizimi dhe tërësie.
“Efekti i babait të munguar tek vajzat” nga Susan E. Schwartz ofron një eksplorim të ndjeshëm dhe të thellë mbi ndikimin e vazhdueshëm të mungesës së babait. Ajo ndërthur psikologjinë, historitë personale dhe analizën jungiane për t’u dhënë lexueseve qoftë kuptim, qoftë shpresë. Mësimi kryesor? Edhe pse efektet e një babai të munguar mund të jenë të thella, ato nuk janë të përhershme. Nëpërmjet vetëdijes, shërimit emocional dhe kultivimit të një ati të brendshëm, vajzat mund t’i shndërrojnë plagët e tyre në mençuri dhe të rimarrin vetveten e tyre të vërtetë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
