Një studim nga Universiteti Queen Mary i Londrës ndërthuri inteligjencën artificiale dhe sinjalet wireless për të zbuluar emocionet në mënyrë të pavarur nga subjekti, me perspektiva të futurizmit (me kosto të ulët) të aplikimit edhe në mjediset e punës dhe hapësirat kolektive të të gjitha llojeve.
Tani kërkojmë gjithçka nga pajisjet tona dixhitale. “Ok Google … Si do të jetë koha? Ku jam? Cila ditë është Dita e Nënës?”. Dhe mbase, për lojë: “Hej Siri, më thuaj nëse jam i lumtur”. Për të na dëgjuar duke iu përgjigjur: “Nuk është brenda aftësive të sistemit tim”. Të qeshura këto dhe për gjëra më serioze. Ka pak për të qeshur, në të vërtetë. Sepse duket se dita nuk është e largët kur – për pyetje të tilla – do të jemi në gjendje të dëgjojmë gjëra të tilla si: “Jeni mjaft i lumtur sot, por dje ishit shumë i trishtuar”. Dhe nuk do të jetë shaka. Ata me të vërtetë do të na masin lumturinë, zemërimin, trishtimin, gëzimin, kënaqësinë, të gjitha emocionet tona, si rrahjet e zemrës ose presionin e gjakut. Dhe do ta bëjnë atë wireless.
Kjo është ajo që premtojnë studiuesit nga Universiteti Queen Mary i Londrës. Në eksperimentet e tyre, ata kombinuan inteligjencën artificiale dhe sinjalet wireless për të zbuluar emocionet. Katër, në veçanti: gëzim, qetësi, frikë dhe neveri.
Gjendja shpirtërore që matën ndërsa pjesëmarrësit panë një video. Për ta bërë këtë, ata përdorën sinjale të zakonshme wireless për sistemet – mendoni routerët Wi-Fi – që ne i përdorim çdo ditë. Duke i transmetuar ato te pjesëmarrësit në eksperiment dhe duke matur sinjalet e tyre të pasqyruara, ata studiuan se si ato ndryshojnë si rezultat i lëvizjeve të vogla të trupit, duke ndërlidhur këto matje me ndryshimet në rrahjet e zemrës të matura nga një EKG. Në këtë mënyrë, studiuesit ishin në gjendje të demonstronin se sinjalet wireless mund të përdoren për të matur emocionet tona ashtu si sinjalet EKG (me të cilat, në fakt, emocionet ishin zbuluar tashmë në studimet e mëparshme) por, krahasuar me këto të fundit, me të panumërta dhe përparësi të rëndësishme.
Në fakt, në studimin e botuar në Plos One, studiuesit vëzhguan se si sensorët dhe pajisjet që vishen, përveçse shkaktojnë shqetësime të mundshme, janë të vështira gjatë aktiviteteve rutinë dhe mund të çojnë në përfundime të rreme rreth emocioneve të vërteta të njerëzve. Studimet e mëparshme, në fakt, tashmë kishin shtyrë për të mbështetur (dhe demonstruar) matjen e emocioneve pa nevojën e sensorëve në trup. Por, siç theksuan studiuesit, ata e bënë këtë duke analizuar të dhënat përmes algoritmeve klasike të të mësuarit të makinës (ML) dhe jo, siç bënë, përmes teknikave të të mësuarit të thellë të bazuar në rrjete nervore artificiale. Me përparësi jo të parëndësishme, midis të cilave një humbje e vogël e informacionit nga të dhënat origjinale dhe një pavarësi më e madhe nga subjektiviteti i qenies njerëzore, disi i pranishëm, megjithatë, në modelimin tradicional duke përdorur ML.
Por jo vetëm. Falë përdorimit të kombinuar të sinjaleve wireless dhe të mësuarit të thellë, në fakt, autorët e kërkimit pretenduan se kishin bërë matjen e emocioneve, në fakt, të pavarur nga subjekti që i ndjen ato. Nga seritë: ju ndërtoni një bazë të dhënash të sinjaleve në një numër të caktuar individësh dhe më pas, në sajë të mësimit të rrjeteve nervore, i përdorni këto të dhëna për të parashikuar emocionet e njerëzve jashtë kësaj baze të dhënash. Shkurtimisht, pasi keni krijuar dhe edukuar mirë “lodrën” fillestare nervore, shkon të kërkosh për emocione, për të zbuluar se kush është i lumtur ose i mërzitur gjatë një koncerti, një takimi, mësimi në klasë dhe madje edhe në punë?
Epo, nëse jo për këtë, ka të ngjarë se duhet të përgatitemi për diçka të ngjashme në të ardhmen, veçanërisht kur (dhe nëse) – siç pretendohet nga të njëjtët krijues të studimit – një ambaradan i tillë mund të vendoset pa shpenzuar një pasuri : “Po përpiqemi të kuptojmë për momentin – thanë studiuesit në Universitetin Queen Mary – se si të përdorim pajisjet ekzistuese me kosto të ulët, cilët routerët Wi-Fi, për të zbuluar emocionet e grupeve të njerëzve të pranishëm, për shembull, në zyra dhe mjedise të punës”. Me gjithë respektin për ata që – duke thirrur një “Vëlla të Madh të emocioneve” – duhet të ngrenë kundërshtime (të parashikueshme) në lidhje me etikën e zbatimeve të mundshme të studimeve të tilla eksperimentale. Për më tepër, në varësi të miratimit të plotë të marrë nga Komiteti i Etikës Kërkimore i Universitetit Queen Mary. Jo se kjo na siguron plotësisht. Por do të na duhet pak kohë për ta menduar …
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi repubblica.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
