Dashuria romantike është dhe gjithmonë do të jetë një burim frymëzimi dhe ëndrrash. Ajo pasuron jetën tonë, na bën më krijues dhe të lumtur. Në çdo rast, shkenca thekson se dashuria shkakton reagime fiziologjike vërtet interesante dhe se vështirë se dikush i shpëton magjisë së saj.
DASHURIA ËSHTË E NGJASHME ME GJENDJEN E DEHJES
Kur dikush pretendon se është ‘i dehur nga dashuria’, ndoshta duhet të merret fjalë për fjalë. Një studim i botuar në 2015 në revistën Neuroscience and Biobehavorial Review thotë se ndjenjat dashurore përjetohen “në një mënyrë të ngjashme me të dehurit”. Studimi, i kryer nga shkencëtarë të Universitetit të Birmingamit, tregon se nivelet e larta të oksitocinës, i ashtuquajturi hormon dashurie, çlirohen kur bien në dashuri. Efekti i shkaktuar nga kjo substancë në trup është shumë i ngjashëm me atë të marrjes së tepërt të alkoolit.
DASHURIA ËSHTË NË GJENDJE TË MODIFIKOJË TRURIN
Një ekip shkencëtarësh nga Universiteti i Shkencës dhe Teknologjisë Hanui botoi një studim interesant në revistën Frontiers of Human Neuroscience. Në të përshkruajnë një eksperiment të kryer mbi 100 vullnetarë, midis të cilëve ishin njerëz të dashuruar, njerëz që sapo kishin përfunduar një lidhje dhe beqarë. Pjesëmarrësit iu nënshtruan rezonancës magnetike dhe u zbulua se personat e dashuruar kishin shtuar aktivitetin e trurit në fusha që lidhen me motivimin, shpërblimin dhe aftësitë shoqërore. Imazhet e trurit të tyre ishin shumë më të ngjashme me ato të narkomanëve.
NUK KA ASNJË LIDHJE MIDIS DHIMBJEVE TË DASHURISË DHE ÇOKOLLATËS
Shumë mendojnë se dhimbjet e dashurisë mund të lehtësohen duke ngrënë çokollata. Do të dukej se substancat e pranishme në këtë ushqim janë në gjendje të ekuilibrojnë çekuilibrin kimik të shkaktuar në tru nga mungesa e një të dashuri. Kush nuk ka ngrënë çokollatë pas një zhgënjimi në dashuri? Megjithatë, një nga provat shkencore mbi dashurinë tregon se ky korrelacion është plotësisht i gabuar. Në fakt, çokollata përmban feniletilaminë, një substancë e përfshirë gjithashtu në rënien në dashuri. Sidoqoftë, në rastin e fundit prodhohet në mënyrë natyrale; kur gëlltitet, megjithatë, ajo e humbet të gjithë efektin e saj pasi të kalojë përmes sistemit tretës.
FLUTURAT NË STOMAK KONFIRMOHEN NË EVIDENCAT SHKENCORE MBI DASHURINË
Kur dikush dashuron, pretendon ta bëjë ‘me gjithë zemër’. E vërteta është se e bën edhe me stomak. Fluturimi i njohur i fluturave në stomak është mjaft real dhe e bën veten të ndihet në praninë e të dashurit. Është më shumë se një lloj ndjesie shpimi gjilpërash, që ndihet si një ndjenjë ‘frike nga lumturia’. Shkenca shpjegon se ekziston një lidhje midis trurit dhe sistemit tretës, prandaj kur na pëlqen një person, duke i parë mund të shkaktojë një seri të tërë reagimesh fiziologjike. Midis tyre, pulsime të shpejta dhe të lehta në stomak.
MONOGAMIA TE KAFSHËT
Dëshmitë e fundit shkencore nuk kanë të bëjnë me dashurinë në kuptimin e ngushtë, por më shumë me besnikërinë. Siç e dimë, disa lloje kafshësh kalojnë tërë jetën e tyre me vetëm një partner deri në vdekje. Pse e bëjnë këtë? Epo, arsyet nuk janë veçanërisht romantike. Në disa raste kjo ndodh për shkak të pranisë së disa ekzemplarëve; tek të tjerët, është e lidhur me dobësinë e të rinjve në ambiente armiqësore, kështu që qëndrimi së bashku rrit shanset për mbijetesë. Informacionet tregojnë se vetëm 5% e kavieve janë monogame dhe se në të gjitha këto raste arsyet janë të një natyre praktike. Sigurisht që në çdo rast, dashuria është një gjendje e mrekullueshme, e aftë të na bëjë të përjetojmë çdo ndjesi me intensitet. Gjithashtu na bën më dinamikë dhe të ndjeshëm. Pavarësisht nëse është çështje kimie, fizike, biologjike apo semantike, dashuria është gjithmonë fantastike.
Përgatiti: Orjona TRESA | Botuar në Revistën “Psikologjia”, Nr. 161
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
