“Një ditë, ndërsa shqiponja po fluturonte mbi një fushë, pa një peshk që dilte nga uji i një pellgu. Ajo u sul shpejt dhe me shkathtësi të jashtëzakonshme arriti ta kapte. Pastaj u ngrit përsëri, me peshkun në sqep. Një bandë sorrash që ishin dëshmitarë të skenës vrapuan drejt shqiponjës, duke u përpjekur të kapnin gjahun. Zakonisht shqiponja nuk ka frikë nga sorrat, por këtë herë kishte shumë dhe thirrjet e tyre ishin të frikshme.
Shqiponja u përpoq të rifillonte fluturimin për të shpëtuar, por korbat e parandaluan atë. Ata e sulmuan atë pa pushim. Në një moment të caktuar, shqiponja e kuptoi se e gjitha ishte për shkak të faktit se ajo vazhdonte të mbante peshkun. Pastaj hapi sqepin dhe e lëshoi. Sorrat u vërsulën mbi peshkun dhe shqiponja më në fund ishte në gjendje të ngrihej përsëri. Tani ajo mund të fluturonte e lirë dhe e lehtë. Më lartë se më parë. Tashmë asgjë nuk mund ta ndalonte”.
Kjo fabul tregon se kapja me kokëfortësi e gjërave krijon probleme që ne mund t’i zgjidhim thjesht duke mësuar të heqim dorë nga ato që na lëndojnë ose na pengojnë. Në jetën reale, nuk është aq e lehtë të shohësh se cilët janë “peshqit” që na ndalojnë të ikim. Në fakt, shumë prej këtyre gjërave ndoshta nuk ishin problem në fillim, derisa u bënë një barrë e rëndë që ne nuk duam ta heqim qafe.
Obsesioni për akumulim
Në një shoqëri ku suksesi matet në termat e “sasisë”, zbritja nënvlerësohet. Sidoqoftë, shumë herë problemet vijnë pikërisht për shkak të fiksimit irracional të akumulimit. Ne mund të fiksohemi rreth akumulimit të gjërave, parave, rezultateve, pronave, përvojave, njerëzve… Në këtë mnëyrë ne përfundojmë duke bërë një jetë kaotike, ku gjërat zënë gjithnjë e më shumë hapësirën tonë jetësore, përvojat lënë gjithnjë e më pak hapësirë për introspeksion dhe angazhimet shoqërore largojnë mundësinë e të qenit vetëm me veten. Në këtë skenar, nuk është e vështirë që disa nga gjërat që dëshirojmë të grumbullojmë bëhen pengesë që na pengojnë të ecim.
Problemi është që ne kapemi pas tyre.
Studiuesit në Universitetin Duke, për shembull, pyetën një grup të rinjsh se sa do të ishin të gatshëm të paguanin për një biletë në një lojë të madhe basketbolli. Ata u përgjigjën mesatarisht 166 dollarë. Por pasi u dhanë biletat, të rinjtë kërkuan që t’i rishitnin për 2,411 dollarë, një çmim i tepruar. Pse? Të gjithë iu nënshtruan “efektit të pronarit”, një fenomen ku, kur na takon diçka ne besojmë se vlera e saj është më e madhe thjesht sepse kemi zhvilluar lidhjen.
Një efekt tjetër psikologjik që na mban të lidhur me vendimet tona të këqija është gabimi i kostove. Psikologët në Universitetin e Middlesex zbuluan se, në disa skenarë, pasi të investojmë kohë, përpjekje dhe / ose para në diçka, ne kemi një tendencë të qëndrojmë të palëkundur në atë rrugë, edhe nëse kjo do të thotë më shumë investime apo na dëmton sepse është e vështirë të pranosh që ke bërë një gabim dhe të braktisësh projektin.
Shkëputja, çelësi për të mësuar të lësh
Në realitet, duhet shumë më shumë guxim dhe forcë të lësh sesa të kapësh. Kur kapemi pas diçkaje ose dikujt, thjesht po ndjekim një model që na është futur që nga fëmijëria. Lënia kërkon një analizë më të thellë dhe më të pjekur, në të cilën ne kuptojmë se nuk ka asnjë kuptim të kapemi pas disa gjërave ose njerëzve, sepse në këtë mënyrë ka të ngjarë t’i dëmtojmë ato ose veten.
Siç tha Alan Watts: “Dora që kap botën është një lak rreth qafës tuaj, e cila kap dhe vret jetën që dëshironi të arrini”. Kur shtrëngojmë shumë grushtin, uji del. Ne mund të pimë vetëm nëse e mbajmë dorën të relaksuar. Ne duhet të pranojmë që pothuajse të gjitha luftimet tona, nga zhgënjimi te ankthi, nga zemërimi te trishtimi, nga dhimbja te shqetësimi, burojnë nga e njëjta gjë: të qenit shumë i lidhur me diçka.
Kur jemi shumë të lidhur, ne bëhemi konfuzë dhe nuk mund të shohim qartë se çfarë po ndodh me ne. Si pasojë, ne nuk mund të vërejmë zinxhirët që na mbajnë ose zakonet që na bëjnë të përplasemi vazhdimisht me të njëjtën pengesë. Zgjidhja qëndron në shkëputjen. Shkëputja, në kundërshtim me atë që shumë mendojnë, nuk nënkupton “të qenit prej guri” ose të bëhesh indiferent, por përkundrazi të zhvillosh një qëndrim me të cilin nuk bllokojmë asgjë. Ne thjesht e lëmë botën të ecë në rrugën e saj, pa mbajtur atë që duhet të ndryshojë.
“Arti i të jetuarit në një situatë të vështirë nuk konsiston, nga njëra anë, në lëvizje të shkujdesur, as, nga ana tjetër, në kapjen me frikë të së kaluarës dhe të njohurës. Ai konsiston në të qenit plotësisht i ndjeshëm ndaj çdo momenti, në konsiderimin e tij si të ri dhe unik, në të paturit e një mendjeje të hapur dhe pranuese”, sugjeroi Watts.
Kur praktikojmë shkëputjen, ne e kuptojmë se zgjidhja nuk është shtimi, por zbritja. Lëshimi i asaj që na dëmton. Ndrysho kursin. Lësho prenë. Vetëm atëherë mund të kthehemi, pa gjëra të panevojshme.
Burimi / https://angolopsicologia.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
