Fenomeni i fluturës në zjarr është një metaforë që na tregon për varësinë emocionale dhe se si ndonjëherë ne tërhiqemi nga ajo që na lëndon, duke pasur frikë se çfarë mund të na çlirojë…
Në disa momente të jetës ne mund të ndihemi të paaftë për të dalë nga situata që na shkaktojnë vuajtje, edhe nëse ato na shkaktojnë siklet dhe shtypje. Në këto raste ka shumë mundësi të bini në varësi emocionale. Kështu i qasemi të ashtuquajturit fenomen i fluturës djegëse. Në varësinë emocionale, braktisja është një nga frikërat më të thella dhe më kushtëzuese. Për shkak të kësaj frike, ne priremi ta shtyjmë veten mënjanë duke krijuar situata që janë toksike. Në shumicën e rasteve kjo frikë është e pranishme në fenomenin e fluturës në zjarr.
Por çfarë është ajo? Çfarë duhet bërë për të mos rënë në këtë fenomen? Cilat janë avantazhet e njohjes në kohë? Le të fillojmë të kërkojmë përgjigje përmes një fraze frymëzuese:
“Ta lëmë të rrjedhë do të thotë të jemi në gjendje të çlirohemi, edhe nëse na kushton të përballemi me atë që kemi më shumë frikë. Në këtë mënyrë ne krijojmë një rrugë drejt mirëqenies.”
Çfarë është fenomeni i fluturës që digjet?
Siç sugjeron psikologu dhe shkrimtari David Solá, kur flasim për këtë fenomen i referohemi atyre sjelljeve “zigzage” që i shtyjnë njerëzit të përsërisin situata që u shkaktojnë vuajtje. Në mënyrë tipike, ne kthehemi në marrëdhëniet e kaluara. Po i referohemi një fenomeni në të cilin personi në mënyrë të përsëritur kthehet në një marrëdhënie të kaluar, e cila prodhon vuajtje gjithnjë e më të mëdha (pasi refuzimi përsëritet).
Për të qenë më konkret, përpiquni të mendoni për atë person që bën gjithçka për të rikuperuar marrëdhënien me ish-partnerin. Ai i dërgon mesazhe, e telefonon, i blen dhurata… Në thelb, ai bën gjithçka që mendon se është e nevojshme që ai person të mos e braktisë.
Por pse flasim për fenomenin e fluturës së flakës? Fluturat tërhiqen fort nga drita e lëshuar nga një flakë, por sa më shumë që afrohen, aq më shumë shtohen vuajtjet e tyre. Por kjo vuajtje nuk i pengon ata ta shohin flakën si një stimul tërheqës.
Një pasojë e mundshme e këtij fenomeni është shkatërrimi i vetëvlerësimit: është një nga “pëlhurat” e para që flaka fillon të digjet, duke bërë që subjekti të humbasë kontrollin emocional dhe ndjenjën e realitetit.
Si mund ta shmangim fenomenin e fluturës që digjet?
Këtu janë disa sugjerime për t’u marrë me fenomenin e fluturës që digjet:
Vetë-njohuri. Njohja e vetvetes do të na ndihmojë të identifikojmë këto sjellje dhe të kuptojmë pse tundohemi t’i ndjekim ato edhe pse ato na lëndojnë. Kjo është pika fillestare për eliminimin e tyre.
Vetëvlerësimi. Nëse e njohim vlerën tonë, është më e lehtë të mos i kalojmë kufijtë që mbrojnë dinjitetin tonë.
Ndaloni së idealizuari. Ndonjëherë ne e shohim personin tjetër si një qenie të përsosur, më të mirë se sa është në të vërtetë. Ky fakt na bën të ruajmë marrëdhënien me këtë person edhe nëse çmimi për të paguar është i lartë.
Të jesh vetëm nuk është gjë e keqe. E gjitha varet nga perspektiva me të cilën ne e shohim këtë gjë. Përfitoni nga momentet tuaja të vetmisë për të menduar për veten dhe për të kryer aktivitetet që ju pëlqejnë më shumë!
Ndaloni të mashtroni veten. Jini të vetëdijshëm dhe të sinqertë me veten.
Keni një vizion të përgjithshëm të gjërave. Mundohuni të keni një perspektivë të qartë të situatës duke e vënë veten në vendin e tjetrit. Mos harroni se ne kemi të drejtë të jemi me kë të duam. Të respektosh veten do të thotë gjithashtu të respektosh dëshirat e të tjerëve, edhe kur kjo dëshirë është të distancohen nga ne.
Përparësitë e njohjes së këtij fenomeni
Kur e kuptoni se po përjetoni fenomenin e fluturës në zjarr, në rast vuajtjeje, përpiquni të përfitoni nga ky moment për të:
Lëreni jetën tuaj të rrjedhë.
Rindërtoni veten nga pikëpamja emocionale.
Njihuni se cilat janë kufijtë tuaj dhe të personit tjetër.
Mundohuni të çliroheni nga problemet përmes faljes.
Jini empatik.
Filloni të gjeni kuptim në jetën tuaj.
David Solá na tregon rëndësinë e të punuarit me veten për të njohur këtë fenomen. Kur të keni mbaruar, mund t’i jepni jetës suaj një drejtim të ri duke ndërtuar marrëdhënie më të shëndetshme që do t’ju çojnë të jetoni më mirë. Fenomeni i fluturës në zjarr mund të na zërë në kurth ndonjëherë, por na takon ne të shpëtojmë nga rrjetat e saj. Vetëvlerësimi, përkushtimi, vetënjohja dhe kufijtë tanë do të na lejojnë të mbrohemi nga ky kërcënim.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
