Shumë prindër dhe edukatorë përballen me të njëjtin problem: fëmijët që nuk kanë dëshirë të mësojnë apo studiojnë. Refuzimi ndaj studimit shpesh nuk ka të bëjë me mungesën e aftësive, por me ndjenja si frika nga dështimi, mungesa e vetëbesimit apo një përvojë e keqe me mësimin. Psikologët bien dakord se mënyra se si flasim me fëmijët ka një ndikim të thellë në motivimin dhe qëndrimin e tyre ndaj të nxënit.
Në këtë artikull do të shqyrtojmë disa fraza të thjeshta, por shumë efektive që mund të ndihmojnë fëmijët të ndërtojnë një marrëdhënie pozitive me të nxënit.
1.“Ti mund të mos e kuptosh tani, por do ta kuptosh nëse vazhdon.”
Kjo frazë nxit qëndrueshmërinë dhe ideologjinë e të mësuarit përmes përpjekjes. Sipas psikologes Carol Dweck, zhvillimi i një mentaliteti të rritjes (growth mindset) i ndihmon fëmijët të kuptojnë se aftësitë përmirësohen me përpjekje, jo lindin natyrshëm.
2.“Gabimet janë mënyra se si mësojmë. Mos ki frikë të gabosh.”
Shumë fëmijë shmangin studimin sepse kanë frikë të mos dështojnë. Kjo frazë ndihmon në normalizimin e gabimeve dhe nxit siguri emocionale që është thelbësore për të nxënit aktiv.
3.“Nuk ka rëndësi sa i zoti je tani, rëndësi ka sa përpiqesh.”
Duke zhvendosur fokusin nga rezultati në përpjekje, i mësojmë fëmijët të vlerësojnë procesin dhe të kuptojnë se përkushtimi është çelësi i suksesit.
4.“Unë e shoh që po përpiqesh. Jam krenar për ty.”
Fëmijët kanë nevojë për vlerësim të sinqertë, jo vetëm për arritje por për angazhim. Kjo frazë i ndihmon të ndihen të mbështetur dhe të kuptuar.
5.“Çfarë të ndihmon më shumë të kuptosh? Ta provojmë bashkë.”
Kur fëmija ndjen mbështetje dhe jo presion, ai bëhet më i hapur ndaj të nxënit. Kjo frazë inkurajon bashkëpunimin dhe zbulimin e metodave të personalizuara të të mësuarit.
6.“Nuk është detyrë, është një mundësi për të zbuluar diçka të re.”
Kjo frazë ndihmon në riformulimin psikologjik të studimit si diçka pozitive dhe stimuluese. Kur fëmijët e shohin të mësuarit si eksplorim dhe jo si barrë, ata janë më të motivuar.
Gjuha që përdorim me fëmijët ka fuqinë të ndërtojë ose të shkatërrojë motivimin e tyre. Frazat e përmendura më sipër, të mbështetura në teori psikologjike, nuk janë magjike, por përdorimi i vazhdueshëm i tyre krijon një klimë më të shëndetshme dhe mbështetëse për të nxënit.
Studimi nuk është thjesht një detyrë, por një proces rritjeje dhe zhvillimi. Me fjalët e duhura, mund të ndihmojmë fëmijët të shohin mësimin si një udhëtim ku ia vlen të përfshihen.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
