Ata thonë se sekreti i suksesit është të dish si të presësh shpërblimin. Ndërsa është e vërtetë që ndonjëherë gjërat e mira na vijnë pothuajse papritur dhe pa i parashikuar, duhet të kuptojmë se triumfet tona nuk varen gjithmonë nga fati, por nga përpjekjet tona.
Sociologu Zygmunt Bauman na flet gjithmonë për këtë shoqëri të lëngshme të tipit “E dua – E marr”, në të cilën lidhjet janë më të brishta se kurrë dhe nevoja për menjëhershmëri nganjëherë na pengon të tolerojmë frustrimin ose edhe të shtyjmë shpërblime të caktuara për të marrë përfitime më të mëdha. Të jesh i përgatitur është gjithmonë e rëndësishme, të dish si ta shfrytëzosh momentin është edhe më shumë, por virtyti ynë i vërtetë do të konsistojë në të diturit si të presim për të gjitha gjërat e mira që përfundimisht do t’i marrim falë angazhimit tonë.
Të gjithë e dimë se nuk është e lehtë të besojmë se ëndrrat dhe ambiciet tona do të realizohen. Epo, duhet ta kemi të qartë se faktorë të tillë si një qëndrim pozitiv dhe realist, së bashku me strategjitë e duhura të qasjes, mund të bëjnë shumë për ne. Ju ftojmë të reflektoni mbi këtë pikë.
Arti i të diturit si të presësh
Ne e kalojmë pjesën më të madhe të kohës duke pritur, duke pritur në radhë, duke pritur që të mbërrijë treni dhe duke u frustruar sepse mundësitë nuk na trokasin në derë. Arti i pritjes në fakt mban një sekret: të jesh agjentë aktivë që dinë të ndërtojnë realitetin e tyre ndërsa presin. Në vitet 1960, psikologu Walter Mischel i Universitetit të Stanfordit kreu një studim interesant në të cilin u përpoq të zbulonte se cilat aftësi zakonisht shoqërohen me arritjen e qëllimeve dhe, rrjedhimisht, me suksesin. Ideja themelore e studimit të Mischel ishte të ishte në gjendje të izolonte teknikat themelore në mënyrë që ato të mund të stërviteshin dhe përmirësoheshin që nga fëmijëria. Për këtë qëllim, ai zhvilloi eksperimentin e mëposhtëm:
Ai uli një grup fëmijësh 4-vjeçarë në një tavolinë, përpara një kutie me ëmbëlsira. Psikologët i paralajmëruan fëmijët se nëse prisnin 20 minuta, një i rritur do t’u sillte një shpërblim shumë më të madh. Vetëm një në tre fëmijë arriti të rezistonte. Falë kësaj, ishte e mundur të shihej se të njëjtët fëmijë që ishin në gjendje të rezistonin ishin nxënësit më të suksesshëm në shkollë. Aspekte të tilla si potenciali për sukses, toleranca ndaj frustrimit, kontrolli emocional, motivimi dhe aftësia për të mos iu dorëzuar “nxitjeve të menjëhershme” përcaktuan suksesin e këtyre fëmijëve. Këta janë faktorë që mund të përcaktohen në mënyrë të barabartë në lidhje me moshën madhore.
Gjërat e bukura kërkojnë përkushtim, përkushtim dhe pasion
“Çfarë vjen lehtë, ikën lehtë.” Jemi të sigurt që e keni dëgjuar këtë shprehje më parë. Ndonjëherë, kur njohim dikë që kërkon vetëm kënaqësi të çastit, gjëja më e zakonshme është se krijohet një marrëdhënie aq e brishtë, egoiste dhe e paanshme saqë largohemi prej saj të lënduar dhe të dekurajuar. Ajo që ia vlen vërtet kërkon përpjekje, guxim dhe përkushtim. Ne duhet të ecim në rrugën tonë me dashuri për veten dhe shpresë, në mënyrë që kjo pritje të përfundojë me arritjen e qëllimit tonë: lumturinë. Nëse gjërat e mira po vijnë ngadalë, nuk duhet ta humbasim shpresën: i njëjti proces i luftës së përditshme padyshim që mund të na pasurojë përmes roleve dhe kapaciteteve të reja të vetes që do të zbulojmë.
Nëse është i njëjti proces pritjeje që duhet të përshtatet me aftësitë e reja, për të adresuar zhvillimin e tyre dhe për të arritur qëllimin tonë, është e rëndësishme të reflektojmë mbi pikat e mëposhtme:
Nevoja për “të forcuar” dashurinë për veten. Në fillim të këtij artikulli përmendëm shprehjen shoqëri e lëngshme, e shpikur nga Bauman. Nëse mendoni se e njëjta brishtësi ekziston edhe në marrëdhëniet tuaja, mos harroni se vetëm me vetëvlerësim të mirë do të jeni në gjendje të përballeni me individualizmin e egër që ndonjëherë na rrethon.
Ti nuk thjesht “lidhesh” me realitetin tënd, por duhet të “lidhesh” me të. Mos ji një agjent pasiv, realiteti yt ndodh në çdo moment dhe brenda tij hapen mundësi të shumta. Nuk mjafton të lidhesh për të gjetur një kënaqësi të saktë dhe të përkohshme, është e nevojshme të angazhohesh dhe të investosh kohë, përpjekje dhe shpresa.
Rëndësia e lirisë dhe sigurisë. Je i lirë të zgjedhësh rrugën që dëshiron të ndjekësh, askush nuk duhet të vendosë për ty. Nuk ke nevojë as të marrësh vlerësime nga të tjerët për të ditur vlerën tënde. Gjëra të mira do të vijnë nëse ecni përpara me besim, duke ditur vlerat, kufizimet dhe virtytet tuaja.
Mësoni të pranoni pasigurinë. Ne ju kemi treguar nevojën për të toleruar frustrimin dhe për të qenë në gjendje të menaxhoni kënaqësinë e menjëhershme, është gjithashtu e nevojshme të kuptoni se vetë jeta është e pasigurt. Askush nuk mund të parashikojë se çfarë do të ndodhë nesër ose nëse planet tona do të jenë të suksesshme.
Gjithmonë do të jetë më mirë të bëjmë parashikime pa ekzagjeruar, duke pranuar se nuk kemi kontroll absolut mbi gjithçka që na rrethon. Të pranosh pasigurinë nuk do të thotë të dorëzohesh, por të përqendrohesh në atë që mund të ndryshojmë vërtet brenda hapësirës sonë për të manovruar për të marrë atë që duam.
Mos u lodh duke pritur, çdo gjë që ia vlen kërkon durim, shpresë dhe një qëndrim luftarak.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
