Realiteti ynë, cikli ynë jetësor dhe jeta jonë e përditshme janë të gdhendura në një rreth që kërkon harmoni të përsosur që gjithçka të përparojë. Që kjo rrjedhë të jetë perfekte, është mirë të kuptojmë se gjërat pranohen, lihen ose ndryshohen. E gjithë rezistenca është një shkop në rrugë, i gjithë mohimi i së vërtetës është një tjetër lidhje e syve.
Një aspekt që është shumë i pranishëm në psikologjinë aktuale është rëndësia e të mësuarit për të hequr dorë, për të bërë ndryshime dhe për të mbyllur fazat. Diçka që duket e lehtë dhe madje e neveritshme fsheh një realitet që ne nuk mund ta injorojmë. Jo çdo gjë në jetën tonë mund të ndryshohet, as ne nuk mund të “çrrënjohemi” nga hapësira të caktuara, nga realitete të caktuara ku jo gjithçka është e zezë apo e bardhë.
Ne mund të shkojmë shumë keq me shefin tonë, por e duam punën tonë dhe trajtimin e kolegëve tanë. Ne, për shembull, mund të kemi një marrëdhënie shumë komplekse me nënën tonë, me babanë tonë, me ulje-ngritje të mëdha, e megjithatë të mos e shohim nevojën për ta thyer përfundimisht këtë lidhje.
Thelbi i gjithë kësaj është shumë i qartë: ne jetojmë në një kanavacë ku ngjyrat gri, bluza e ndërmjetme, mëngjeset e stuhishme dhe pasditet e ndritshme janë të bollshme. Ka aspekte të jetës sonë që na heqin qetësinë dhe ndonjëherë edhe ekuilibrin tonë personal. Megjithatë, gjithçka që i rrethon këto xhepa të fatkeqësisë luhatëse është e rëndësishme për ne.
Si mund t’i përballojmë këto situata për të ndaluar së jetuari “lumturi me gjysmë zemre”? Më poshtë po ju japim përgjigjet.
Ka gjëra që pranohen, por jo pa bërë më parë një ndryshim në veten tuaj – Në ditët e sotme, në këtë botë ku konsumizmi shpesh na fton të hedhim gjërat herë pas here për të ricikluar të mërzitshmen për stimuluesen, të vjetrën për të renë, është e vështirë të pranohen terma si pranimi. Gjërat që pranohen nxjerrin për shumë prej nesh njëfarë disfatizmi, një ndjenjë të caktuar të “nuk kam zgjidhje tjetër veçse të…” Tani, brenda vetë psikologjisë pozitive dhe terapisë së pranimit dhe angazhimit (ACT), ato na ndihmojnë t’i kuptojmë gjërat ndryshe. Gjëja e parë që duhet të mësoni për të nxitur është fleksibiliteti autentik psikologjik. Le të mendojmë, për shembull, për një degëz shqope të ngjitur pas një mali ku një erë e fortë godet me intensitet këtë shkurre. Nuk thyhet sepse është fleksibël, jo si degët e pemëve, të cilat janë kaq të ngurtë dhe kokëfortë, prandaj elementët e natyrës përfundojnë gjithmonë duke u thyer.
Le të imagjinojmë tani atë nënë obsesive dhe kontrolluese me të cilën kemi pasur gjithmonë një marrëdhënie të ndërlikuar. Vjen një moment kur i bëjmë vetes pyetjen e detyrueshme: çfarë të bëj, a distancohem përgjithmonë prej saj apo supozoj dhe hesht? Terapia e pranimit nuk do të na thotë kurrë të dorëzohemi, të lejojmë veten të mposhtim nga truket e tyre, nga ndikimi i tyre negativ. Le ta shohim në detaje.
Çelësat e terapisë së pranimit dhe angazhimit (ACT) – Për terapinë e pranimit dhe angazhimit, vuajtja është shpesh pjesë e jetës. Megjithatë, është e nevojshme që ne të mësojmë ta menaxhojmë atë, ta kuptojmë dhe ta transformojmë atë. Nëse praktikojmë ngurtësi psikologjike ne do të ushqejmë vetëm atë rreth vicioz ku humbasim mundësinë për të zgjedhur lirisht sjelljen që duam të zbatojmë në problemet tona të përditshme. Është mirë të mësojmë të njohim emocionet tona. Të pranosh nuk është supozim, është të kuptosh se çfarë më ndodh dhe si ndihem kur jam me dikë ose kur bëj diçka specifike.
Është e nevojshme të mësosh të jetosh në të tashmen – Të presësh që gjërat të ndryshojnë, që të tjerët të veprojnë ashtu siç presim ne, është humbje kohe. Nëna jonë kontrolluese nuk do të ndryshojë, shefi ynë shfrytëzues nuk do të jetë një shef që praktikon inteligjencën emocionale muajin e ardhshëm. Sapo të bëhemi plotësisht të vetëdijshëm se si janë gjërat dhe se ka njerëz të caktuar që nuk do të ndryshojnë mënyrën e të qenurit ose sjelljen e tyre, ne do t’i pranojmë ata ashtu siç janë. Tani, pranimi i tyre nuk do të thotë të pranojmë trajtimin që na bëjnë. Ne duhet të kujtojmë se cilat janë vlerat, parimet dhe nevojat tona për të krijuar një përkushtim të vërtetë ndaj tyre. Duke zbatuar këto parime, pak nga pak do të mund të krijojmë distanca higjienike ku fjalët nuk lëndojnë më. Ata mund të vazhdojnë të jetojnë në altarët e tyre të turbullt, sepse nuk na prekin më. Ne e dimë se kush jemi dhe çfarë vlejmë.
Gjërat që kanë ndryshuar, gjërat që kanë mbetur – Ne tashmë e dimë se ka gjëra që pranohen sepse kemi mësuar të menaxhojmë ndikimin e tyre në jetën tonë. Sepse në fund të ditës, pjesa tjetër e aspekteve që na rrethojnë janë të rëndësishme për ne dhe ne mund të rrjedhim, të ecim përpara, të ndërtojmë lumturi të vërtetë. Lëshimi është më i mirë se mbajtja, sepse është fuqizuese dhe shtrydhja është kufizuese. Tani, ka edhe momente në ciklin tonë të jetës kur përdorim çdo fishek, kur fryma na mbaron dhe “të mbajmë edhe pak” na ka çuar në një rrugë pa krye. Janë momente të fortësisë së madhe, të vështirësisë së madhe ku vetëm guximtarët e dinë se çfarë është më e përshtatshme: lëshimi, ndryshimi i peizazhit, jeta, skenarët.
Mbyllja e një dere për të hapur një tjetër nuk do të jetë kurrë një gabim – Lumturia nuk është kurrë e garantuar kur bëjmë një ndryshim, kjo është e vërtetë, megjithatë, dështimi më i keq është të qëndrojmë aty ku zhgënjimi vetëm rritet, ku vetëvlerësimi ynë copëtohet në një klithmë të mbytur, në një vdekje që askush nuk kujdeset. Le të mësojmë të zbatojmë në jetën tonë atë parim të thjeshtë ku frika apo pavendosmëria nuk kanë vend: gjërat pranohen, ndryshohen ose lihen.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
