Në fokus

May 18, 2018 | 11:13

Gjysma e botës: gratë dhe historia

Le të ndalemi dhe të dëgjojmë historitë e gjysmës tjetër të botës. Gratë vetë e dëgjojnë pa kërkuar leje për ta bërë të qartë se, pa to, shoqëria nuk do të kishte kuptim. Gratë gjejnë hapësirën e tyre, një zë në secilin kapitull dhe falë feminizmit, ndalet gjysma e botës për të vendosur një barazi me gjysmën tjetër.

A jeni i bindur se jetoni në një mënyrë Universale dhe se feminizmi është një lëvizje e ekzagjeruar? Ne ju ftojmë të reflektoni: për sa gra keni lexuar në librat tuaj të historisë? Kimisë? E matematikës? Sa gra udhëheqin bizneset? Sa gra janë gjykuar çdo ditë për trupin e tyre ose për statusin e tyre martesor? Lexo më tej, do të habitesh kur të kuptosh se çfarë ka bërë gjysma e botës, femra, gjatë historisë, por që është mbajtur e fshehur, sepse ka të bëjë me gjininë “e gabuar”.

“Vetëm kur gratë fillojnë të ndihen si në shtëpi në këtë botë, shfaqet Rosa Luxemburg, një Curie Madame. Kjo është një demonstrim i qartë i faktit se nuk është inferioriteti i grave që ka përcaktuar mungesën e tyre”. Simone de Beauvoir

Gjysma tjetër e botës: historia dhe shkenca

Megjithëse gratë në vendet perëndimore nuk kanë pasur qasje në arsim deri në mesin e shekullit të XX, madje në disa vende edhe sot nuk kanë të drejtë në arsim, gratë kanë bërë zbulime të rëndësishme shkencore dhe kanë ndryshuar botën me kontributin e tyre. Një nga më të famshmet është me siguri Marie Curie, fituese e dy çmimeve Nobel, një në fizikë me burrin e saj Pierre Curie dhe Antoine Henri Becquerel, dhe më e njohura në kimi në 1911 për zbulimin e radio dhe poloniumit.

A e dini se Madame Curie nuk është gruaja e vetme në familjen e saj që ka fituar një Çmim Nobel? Ndoshta jo. Vajza e saj, Irène Joliot-Curie e fitoi atë në vitin 1935 me burrin e saj për zbulimet e tyre në radioaktivitet, pasi vazhdoi studimet e nënës së saj.

Dhe kjo nuk mbaron këtu. Gerty Theresa Cori, Maria Goeppert-Mayer, Dorothy Crowfoot Hodgkin ose Rosalyn Sussman Yalow, ndër të tjera, kanë fituar këtë çmim prestigjioz për fizikën apo mjekësinë, edhe pse nuk përmenden asnjëherë në histori apo në libra shkencorë. Gratë janë injoruar në mënyrë sistematike në qoftë se ato kanë sukses në fusha që zakonisht shquhet gjinia mashkullore.

Dhe çfarë e lidh me historinë? Ne të gjithë e njohim Kleopatrën, por më shumë sesa për strategjitë e luftës apo menaxhimin e perandorisë, për marrëdhëniet e saj dhe për truket e saj të bukurisë. Kjo nuk ndodh me burrat, është e vështirë të imagjinohet të gjykosh një njeri për këto arsye.

Shumë gra kanë luajtur një rol të rëndësishëm në histori, por ato përmenden vetëm në tekstet shkollore. Ada Lovelace është e njohur për hedhjen e themeleve të kompjuterizimit, Ellen Swallow Richards konsiderohet si nëna e inxhinierisë së mjedisit, Sarah Mather shpiku periskopin, arkitektja Emily Warren Roebling koordinoi ndërtimin e Urës së Bruklinit, Beulah Louise Henry ishte një nga shpikëset më të pangopura të shkencës dhe nuk ka asgjë për t’u zili për Leonardo da Vinçin. Ne ende mund të listonim shumë emra të tjerë të grave të guximshme dhe inteligjente që jo të gjithë i njohin.

Gjysma e botës rreth nesh

Kjo nuk ndodh, apo jo? Në ditët e sotme shumë veta vazhdojnë të pyesin veten e tyre për këtë. Ndoshta përgjigja është se ka ende një rrugë të gjatë për të arritur barazinë. Pyetni gratë që njihni dhe do të keni përgjigjen tuaj.

Ne duam që gjysma tjetër e botës të ngrihet, gjyshja u tregon nipërve e mbesave të saj se përse nuk mund të studionte. Një shpjegim i shpeshtë: nëna e saj shkonte për të punuar në fusha dhe ajo, duke qenë vajza më e madhe, duhej të kujdesej për vëllezërit që do të mbanin familjen në të ardhmen.

Ne duam që gjysma tjetër e botës të ngrihet, nëna e cila tregon se si gjatë fashizmit femrave iu dha vetëm roli i nënave dhe amvisës, ndërsa burrave iu dha qasje në arsim dhe shkencë. Kjo është arsyeja pse me kalimin e kohës u dalluan nga gratë, sepse ata morën një pagë më të lartë.

Ne duam që gjysma tjetër e botës të ngrihet, vajza që nuk mund të bëjë karrierë, sepse ajo vendos të jetë nënë. Sepse ai nuk mund të bëjë orë shtesë dhe të largohet nga puna. Burrat luajnë rolin e tyre si prindër, por nuk e ushtrojnë atë në vendin e punës. Ata rrallë shkojnë në takime me mësuesit, nënat e tyre kujdesen për ta. Gratë punojnë dy herë më shumë në shtëpi dhe jashtë, por fitojnë më pak.

Ne duam që gjysma tjetër e botës të ngrihet dhe të kërkojë barazi. Ne duam që gratë të gjejnë vendin e tyre në botë, sepse nëse u jepet ndonjë kapitull në libra, do të jetë më e lehtë për fëmijët që të kenë një referencë femërore në shkencë, histori dhe jetë në të ardhmen. Le t’i dëgjojmë gjithmonë ato, sepse i kemi dëgjuar rrallë.

Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / lamenteemeravigliosa.it

© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

MARKETINGU:
Agjente Marketingu:
Erinda Topi: 0688019400
E-mail: [email protected]

© Revista Psikologjia. Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

To Top