Askush nuk do ta dijë se sa herë keni arritur të qëndroni në këmbë edhe pse e dinit se po ndaheni. Vetëm ti e di ku janë shenjat e plagëve të tua, ato që i ke rindërtuar shumë ngadalë, me një fije shumë të hollë dhe me gjilpërën e zhgënjimit. Sepse guximi nuk është kurrë mungesa e vuajtjes apo e dhimbjes, por forca për të ecur përpara pavarësisht frikës…
Neurologët dhe biologët shpesh na kujtojnë se truri ynë është i përgatitur në mënyrë evolucionare për t’i mbijetuar të gjitha llojeve të fatkeqësive. Tani, sa herë që hidhërimi dhe vuajtja trokasin në derën tonë, ne gjithmonë pyesim veten “pse unë? “Kur kjo të ndodhë, përpiquni ta zëvendësoni atë pyetje me një më të mirë: “pse”.
Thonë se është guxim të buzëqeshësh kur je copëtuar, por trimëria është mbi të gjitha të jesh në gjendje të marrësh çdo pjesë të atyre ëndrrave të thyera dhe të rindërtosh veten përsëri, të jemi më të fortë, më të denjë, më të bukur.
Pak momente jetike do të kërkojnë aq shumë burime të brendshme sa ato në të cilat ne befas ndihemi sikur e gjithë qenia jonë është shembur nga brenda dhe ka mbetur vetëm rrënoja e trishtuar. Depresioni, trauma, zhgënjimi apo humbja janë momente me vështirësi të mëdha. Momente në të cilat guximi personal vihet në provë.
Guximi për t’u rilindur në pikat e forta nga dobësitë
Në Japoni ekziston një teknikë e lashtë e quajtur “Kintsugi” përmes së cilës riparohen objektet e thyera qeramike. Është bërë duke përdorur një ngjitës të fortë, mbi të cilin më pas aplikohet pluhur ari. Kintsukuroi është një art delikat dhe i jashtëzakonshëm ku synimi nuk është të rivendosë pjesën e thyer dhe të fragmentuar në formën e saj origjinale. Përkundrazi, për kulturën japoneze, bashkimi i këtyre pjesëve me ar ose argjend i jep objektit një vitalitet dhe një histori unike. Për më tepër, një fakt i jashtëzakonshëm për t’u mbajtur parasysh është se këto pjesë qeramike, të cilat dikur ishin kaq të brishta, tani, përveçse të bukura, janë edhe tepër rezistente. Vulosja e plagëve të tij me ar i bën ato të pathyeshme.
Siç tha Ernest Hemingway, “Jeta na thyen të gjithëve në një moment, por vetëm disa arrijnë t’i bëjnë pjesët e thyera më të forta ” . Pra, ia vlen ta integrojmë këtë metaforë të thjeshtë, por të mrekullueshme në qenien tonë: kur diçka e vlefshme thyhet, thyhet ose humbet, një mënyrë për ta kapërcyer atë është të mos e fshehim kurrë brishtësinë, dobësinë tonë. Sepse ato lidhje të dëmtuara mund të riparohen falë qëndrueshmërisë , asaj aftësie për të kapërcyer të gjitha vështirësitë për të vulosur me ar çdo plagë, çdo boshllëk, çdo ëndërr të thyer, dhe kështu të ngrihen si krijesa edhe më të forta.
Strategjitë për t’i bashkuar sërish “copat tona të thyera”.
Siç shpjegon psikiatri Rafaela Santos në librin e saj Levantarse y lucha (Çohu dhe lufto), pavarësisht se neuroshkenca na thotë se të gjithë mund të jemi ‘rezistent’, kjo aftësi nuk duket aq e lehtë për t’u vënë në praktikë. Në fakt, sipas të dhënave të tij të cituara në libër, vetëm 30% e popullsisë arrin, për shembull, të kapërcejë një traumë. Marrja e “copave tona të thyera” nuk është e lehtë, por nuk është e pamundur . Truri i njeriut ka rreth 100 miliardë neurone që nga ana e tyre krijojnë një trilion lidhje nervore. Është një gjë e mrekullueshme.
Nëse pranojmë se të gjithë jemi, në një farë mënyre, arkitektë të trurit tonë, do të pranojmë gjithashtu se jemi shumë të aftë të ndezim guximin tonë personal, forcën dhe optimizmin tonë për të nxitur ndryshimin. Në këtë mënyrë, do të ndodhë shërimi që pasqyron artin e Kintsukuroi, përmes të cilit ne bëhemi njerëz shumë më të fortë falë fijeve të arta të elasticitetit.
Riparimi i traumave në mekanizmat tanë psikikë dhe cerebralë
Para së gjithash, duhet kuptuar se truri, përveçse një organizëm i orkestruar nga emocionet, është edhe një organ shumë i rafinuar dhe kompleks që komunikon falë impulseve elektrike. Kur ka traumë ose depresion , truri funksionon me një intensitet të ndryshëm. Kjo është arsyeja pse ne e kemi kaq të vështirë të “përqendrohemi” dhe pse bota befas duket se arrin një shpejtësi që ne nuk jemi në gjendje ta mbajmë. Në këtë proces, ju do të kaloni nëpër disa faza:
Kuptoni se do t’ju duhet kohë. Në disa mënyra, ideja e “copave të thyera” është e ngjashme me atë që ndodh në trurin tonë kur e gjejmë veten në këto momente krize. Më shumë se i prishur, ai është “i shkëputur”. Pak nga pak do të lidhemi me veten dhe me realitetin që na rrethon. Ky është momenti më i vështirë sepse të gjitha emocionet do të dalin menjëherë: zemërimi, trishtimi, e qara… Mos i mbani ato, lehtësoni çlirimin emocional.
Pjesa e tretë kërkon që të vazhdojmë me veprime konstruktive. Është koha për të aplikuar atë “vulë” të Kintsukuro, për të marrë kontrollin, për të pranuar ndihmën, mbështetjen dhe për të parë jetën me ritmin tonë.
Faza e fundit dhe më vendimtare është riintegrimi. Në këtë moment ne duhet të jemi në gjendje të njohim ndryshimin tonë. Përjetimet traumatike janë gjithmonë si kockat e thyera të shpirtit, plagë që duhen shëruar për të ecur sërish, për t’u riintegruar plotësisht në zhurmën e jetës. Është tani, në këtë fazë, që ne do t’i mbulojmë shenjat e plagëve tona me pluhur ari.
Sepse nuk jemi më si më parë. Besoni apo jo, nëse e kemi bërë siç duhet, do të jemi tepër më të fortë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
