Nga këndvështrimi psikologjik hobet nuk janë vetëm mënyra për të kaluar kohën e lirë, por shpesh funksionojnë si një formë natyrale e vetëshërimit emocional dhe mendor. Në një botë gjithnjë e më stresuese, ku ankthi, lodhja dhe mbingarkesa emocionale janë bërë pjesë e përditshmërisë, gjetja e një aktiviteti që na jep qetësi, kuptim dhe ndjesi kontrolli, është më shumë se një luks, është nevojë.
Pse hobet na ndihmojnë psikologjikisht?
Nga pikëpamja e psikologjisë pozitive, angazhimi në aktivitete që sjellin kënaqësi dhe përfshirje të plotë (njohur si “flow” sipas Mihaly Csikszentmihalyi) ndihmon në uljen e niveleve të kortizolit (hormoni i stresit), përmirëson gjendjen shpirtërore dhe ndihmon trurin të shkëputet nga rrethi negativ i mendimeve. Aktivitetet e dashura ndikojnë edhe në rritjen e vetëbesimit dhe përjetimin e kuptimit personal.
Disa hobe që funksionojnë si terapi mendore:
1.Punimet me dorë (qepje, thurje, vizatim, pikturë)
Aktivitete të tilla stimulojnë hemisferën e djathtë të trurit (krijimtarinë), reduktojnë stresin dhe krijojnë një ndjesi përmbushjeje. Vetë ritmi i përsëritur i lëvizjeve është relaksues dhe shpesh krahasohet me teknikat e meditimit.
2.Kujdesi për bimët apo kopshtaria
Puna me tokën, uji dhe natyra është një formë e vërtetë e terapisë natyrore (ecotherapy). Studime të shumta tregojnë se kujdesi për bimët ndihmon në uljen e simptomave të depresionit dhe ankthit. Për më tepër, është një kujtesë e gjallë për rritjen dhe shpresën.
3.Shkrimi emocional
Shkrimi i ndjenjave, pa gjykim dhe në mënyrë të sinqertë, është një nga format më të thjeshta por më të fuqishme të vetëshërimit. Shkrimi ndihmon në organizimin e mendimeve, zbulimin e burimeve të stresit dhe lehtësimin e emocioneve të përmbajtura.
4.Muzika: dëgjimi apo krijimi
Muzika ka efekt të drejtpërdrejtë në sistemin nervor. Ajo mund të qetësojë, të ngushëllojë apo të motivojë. Luajtja e një instrumenti ose këndimi është një formë e fuqishme e shprehjes emocionale.
5.Ecjet e gjata dhe eksplorimi i natyrës
Lëvizja e trupit në natyrë është dyfish shëruese – ndihmon në qarkullimin e endorfinave (hormonit të lumturisë) dhe ofron një ndjesi lidhjeje me diçka më të madhe. Psikologët e përshkruajnë këtë si një mënyrë për të “rindezur” ekuilibrin emocional.
6.Leximi si arratisje e shëndetshme
Të humbasësh në një histori, të lidhesh me personazhe fiktivë dhe të shohësh botën përmes syve të dikujt tjetër është një formë shumë e vlerësuar e shpëtimit emocional. Leximi ndihmon në zhvillimin e empatisë dhe redukton mendimet vetë-shkatërruese.
Në përfundim, hobet si forma e vetëdashurisë
Kur jeta bëhet shumë e rëndë, hobet mund të bëhen si dritare të hapura në një dhomë që na duket pa ajër. Ato nuk janë një zgjidhje magjike për problemet, por janë mënyra të vogla, të vazhdueshme dhe të qëndrueshme për të mbajtur shëndetin tonë mendor. Psikologët e krahasojnë hobet me “ushqim për shpirtin”, sepse përmes tyre ne kujtojmë se jemi më shumë sesa stresi, problemet apo e kaluara jonë.
Në fund të fundit, të kujdesesh për veten nuk është egoizëm, është mbijetesë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
