Çfarë është inteligjenca? Përkufizimi i sotëm merr parasysh disa aftësi të injoruara shpesh që mund të rrisin ose pengojnë ndjeshëm aftësinë tuaj për t’u përshtatur.
Sa herë në të kaluarën keni menduar se nëse nuk keni marrë nota të mira do të thotë se nuk jeni të zgjuar? Në kulturën perëndimore, besimi se notat janë të lidhura ngushtë me inteligjencën dhe vlerën e individit është i përhapur. Megjithatë, në vende të tjera, si Azia, është përpjekja që shihet si më e rëndësishmja.
Nga ana tjetër, nuk ka asnjë koncept të vetëm të inteligjencës, as nuk shihet nga të gjithë studiuesit nga e njëjta perspektivë. Për shembull, Howard Gardner zhvilloi teorinë e inteligjencës së shumëfishtë dhe theksoi tetë prej tyre. Këto ishin gjuhësore, logjiko-matematikore, vizuale-hapësinore, muzikore, trupore, intrapersonale, ndërpersonale dhe natyralistë. Për Gardner, këto lloje të inteligjencës janë të pranishme në çdo individ.
Sipas qasjes së tij, nuk ka asnjë inteligjencë të vetme njerëzore. Teoria e tij na lejon të vlerësojmë, kuptojmë dhe stimulojmë potencialin e çdo individi. Prandaj, ai shkon përtej koeficientit të njohur të inteligjencës (IQ) dhe matjeve të tij të dukshme.
Siç theksoi Gardner, ajo që është e rëndësishme nuk është fakti se ekzistojnë tetë lloje të ndryshme të inteligjencës, siç propozoi ai, por se nuk ka asnjë inteligjencë të vetme ose procese të pavarura njohëse. Në fakt, ka të ngjarë që të ketë edhe më shumë inteligjencë se tetë që propozoi Gardner.
Çfarë nuk marrim parasysh kur flasim për inteligjencën
Kur mendojmë për inteligjencën, ne shpesh nuk e marrim parasysh konceptin e vetënjohjes ose, në terma popullorë, njohjen e vetes. Për shembull, ju kaloni shumë kohë me personin me të cilin bini në dashuri, por kaloni edhe më shumë kohë me veten tuaj. Megjithatë, sa kohë, mirësi dhe durim shpenzon për të njohur të tjerët dhe sa për të bërë të njëjtën gjë me veten? Nëse dëshironi të jeni inteligjentë, vetë-njohja juaj duhet të transferohet në zhvillimin e avantazheve autentike adaptive, të tilla si ndjeshmëria, aftësitë sociale ose vetëkontrolli.
Si rregull, ne nuk kuptojmë gjendjet tona emocionale dhe ato të të tjerëve. Kjo i referohet inteligjencës emocionale, të kuptuarit e emocioneve tona dhe të të tjerëve.
A janë emocionet më të rëndësishme se të mësuarit?
Siç pretendon psikologia dhe shkrimtarja Begoña Ibarrola, të mësuarit dhe i gjithë procesi njohës që ndodh është një binom në të cilin njohja dhe emocioni shkojnë dorë për dore. Më parë mendohej se të mësuarit përfshinte vetëm njohjen njerëzore, por tani dihet se edhe emocionet luajnë një rol.
Për shembull, emocionet tuaja ndikojnë në kujtesën tuaj, duke e bërë atë më selektive, si për kujtimet pozitive ashtu edhe ato negative. Ju takoni shumë njerëz gjatë gjithë jetës suaj. I mbani mend të gjitha apo vetëm ato që kanë lënë gjurmë? Është e rëndësishme të njihni veten dhe të identifikoni emocionet tuaja në mënyrë që të jeni në gjendje të jeni ‘inteligjent’ përballë çdo mësimi që kryeni gjatë jetës tuaj.
Sot, inteligjenca shihet si një koncept që shkon përtej marrjes së notave të mira ose performancës së mirë akademike. Të gjithë kemi mundësinë të ndihemi inteligjentë në disa kompetenca. Megjithatë, ne shpesh as nuk e marrim vesh, sepse nuk e përqendrojmë vëmendjen në zbulimin e vetvetes si njerëz.
Burimi / Exploringyourmind
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
