Gjatë natës ne duhet t’i mbajmë dhomat tona sa më errët që të jetë e mundur dhe të shmangim dritën blu para se të shkojmë në shtrat. Dhoma e gjumit moderne është e mbushur me drita dhe pajisje elektronike, nga vëzhguesit e kompjuterave deri te radiot me orë, dhe natyrisht telefoni i mençur pothuajse i kudondodhur që dridhet dhe shkëlqen në shtrat.
Ajo që duhet treguar është se ekspozimi kronik ndaj dritës së natës çon në një sërë problemesh shëndetësore. Për të kuptuar pse ekspozimi kronik ndaj dritës së natës është i rëndë, duhet ta konsiderojmë evolucion njerëzor. Para përfundimit të epokës së gurit, njerëzit u ekspozuan vetëm ndaj dy llojeve të ndryshme të dritës natyrore, përgjegjëse për rregullimin e ritmit cirkadik, gjatë ditës, kishin diell, ndërsa gjatë natës kishin hënën dhe yjet dhe ndoshta dritën e zjarreve. Kjo skemë binare ditë / natë formoi tërë programin tonë biologjik.
Sot ne kemi ndriçim artificial gjatë natës. Ky ndriçim është shumë më pak i fuqishëm se drita e diellit, por me magnitudë më të lartë se drita e yjeve dhe hënës, një ndryshim që ndikon në një sërë reagimesh biokimike kritike për frekuencën e dritës, përfshirë prodhimin e kortizolit dhe melatoninës.
Shtypja e melatoninës është çelësi për të kuptuar pse shumë nga këto drita janë të këqija për ne. Kjo përbërje biokimike prodhohet gjatë natës nga gjëndra pineale e trurit, kur është e errët, për të rregulluar ciklin tonë të gjumit dhe zgjimit. Zvogëlon tensionin e gjakut, nivelin e glukozës dhe temperaturën e trupit, përgjigje fiziologjike që janë kryesisht përgjegjëse për gjumin e qetë. Pjesa e trurit që kontrollon orën biologjike është bërthama suprachiasmatic (SCN), një grup qelizash në hipotalamus.
Këto qeliza reagojnë ndaj sinjaleve të lehta dhe të errëta. Nervat optik në sytë tanë perceptojnë dritën dhe sinjalin, duke i thënë trurit se është koha për t’u zgjuar. Këto sinjale gjithashtu iniciojnë procese të tjera, të tilla si rritja e temperaturës së trupit dhe prodhimi i hormoneve të tilla si kortizoli (stresi). Nivelet tona të kortizolit janë relativisht të ulëta gjatë natës, duke na lejuar të flemë dhe më të larta gjatë ditës, duke lejuar nivelet e energjisë të stabilizohen dhe funksionet imune të modulohen.
K.M /Revista Psikologjia
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
