Kameleonët social janë kampionë për të bërë një përshtypje të mirë. Prandaj, ata nuk ngurrojnë të praktikojnë këtë lloj mercantilizmi emocional, përmes të cilit ata fshehin ndjenjat dhe mendimet e tyre, që të pranohen dhe miratohen nga të tjerët. Është një lloj praktike që shkakton efekte anësore në dinjitetin personal.
Ka shumë të ngjarë që shumë nga lexuesit tanë të kujtojnë një film kurioz Ëoody Allen të quajtur “Zelig”. Në të fundit, protagonisti ka një aftësi të jashtëzakonshme mbinatyrore: ai mund ta ndryshojë tërësisht pamjen e tij për t’u përshtatur me çdo mjedis.
Së fundi, një psikoanalist i ri realizon problemin e vërtetë të Leonard Zelig-it, domethënë pasigurinë e tij ekstreme që e udhëheq atë për t’u fshehur mes njerëzve që të ndihet i pranuar dhe i integruar.
“Ai që është autentik merr përgjegjësinë e të qenit ai që ai është dhe e lë veten të lirë të jetë ajo që është”. -Jean-Paul Sartre
Ky padyshim është një rast ekstrem, një reflektim joshës që Allen solli në ekran për të folur për psikologjinë, problemet e identitetit dhe shoqërinë tonë. Megjithatë, ekziston një fakt që ne nuk mund ta mohojmë: ne të gjithë, në njëfarë kuptim jemi kameleonë socialë.
Të tregosh gjithmonë veten dhe me transparencë të plotë nuk është e lehtë. Kemi frikë nga ajo që ne jemi duke thënë, pasi mund të ofendojmë dikë ose të mos tërheqim vëmendje e atyre që presin diçka nga ne.
Dihet që të jetuarit në shoqëri kërkon që ne të përshtatemi. Megjithatë, duhet të kujtojmë se çelësi është të mësojmë të jemi njerëz, jo karaktere. Të jesh një person do të thotë të jesh në gjendje të respektosh të tjerët me nuancat e tyre, mendimet, cilësitë dhe veçantinë e tyre. Kjo gjithashtu do të thotë të jesh në gjendje të praktikosh këtë ndershmëri pa e zbutur identitetin dhe vlerat tona për t’u pranuar.
Kameleonët socialë dhe çmimi psikologjik
Mark Snyder, psikolog i njohur social në Universitetin e Minesotës, fokusohet në një studim: nevoja universale për t’u pranuar në mënyrë shoqërore. Një aspekt interesant që na zbulon së pari është se kameleonët social janë njerëz jashtëzakonisht të pakënaqur.
Le të mendojmë për ta për një moment, le të imagjinojmë dikë që të detyron ditë pas dite të jesh si gjithë të tjerët përreth.
Për ta arritur këtë, ju duhet të mësoheni me të menduarit dhe ndjenjën e diçkaje dhe të bëni të kundërtën, duke jetuar në kontradiktë të vazhdueshme, duke u lëkundur midis fytyrës private dhe maskës publike, duke qeshur kur nuk dëshironi, duke qëndruar në mënyrë të detyruar…
Kjo sjellje, qasja pothuajse bindëse që çon në një përshtypje të vazhdueshme të mirë, rrallë bën të mundur krijimin e lidhjeve të qëndrueshme dhe të kënaqshme. Për më tepër, kjo shpesh çon në një thyerje të vërtetë psikologjike. Nuk duhet të harrojmë se për të “imituar” kameleonin social, duhet të jemi të vëmendshëm ndaj kodeve sociale të çdo konteksti.
Është e nevojshme të vëzhgohen, të lexohen gjuhët e nënkuptuara dhe të qarta, të imitohen, por mbi të gjitha të tregohet një plasticitet i jashtëzakonshëm, gjë që do ta bëjë atë shumë bindës.
Të jesh personi i duhur në çdo kohë kërkon të jesh në përputhje me mënyrën se si reagojnë të tjerët; për këtë arsye kameleonët kontrollojnë jetën e tyre shoqërore në çdo kohë, duke e rregulluar atë për të arritur efektet e dëshiruara.
Kameleonët social ose zebra sociale, zgjidhni!
Ka profesione për të cilët, na nevojiten këto aftësi kameleonike për të krijuar ndikim, joshje, konsumatorë, ndërtojmë besim, menaxhojmë.
Kështu, aktivitete të tilla si politika, ligji, bota e marketingut dhe reklamave, teatri ose diplomacia, kanë nevojë për këto lojëra të shkathtësisë psikologjike në të cilën imitimi është sinonim i mbijetesës dhe madje triumfi. Siç kemi treguar në fillim, në njëfarë mënyre ne ishim detyruar të silleshim si kameleon shoqëror në një moment të caktuar të jetës.
Megjithatë, ekspertët në këtë fushë, si dr. Mark Snyder, na tregojnë se nëse duam të kemi shëndet të vërtetë emocional, mençuri dhe balancë, ne duhet të mësojmë të jemi “zebra sociale”. Pa marrë parasysh se ku është apos e çfarë ndodh një zebër, do të jetë gjithmonë e njëjtë, vija e saj nuk do të ndryshojë kurrë. Kjo, sigurisht, do të thotë të jesh një pre e lehtë për grabitqarët dhe, siç e dimë, këto nuk mungojnë në kontekstet tona shoqërore.
Pra, është e mundur që “vijat” tona nuk na pëlqejnë, se lëkura jonë, stili, karakteri dhe toni i zërit, nuk i plotësojnë shijet e të gjithëve, por njerëzit që do të kapen nga autenticiteti ynë, do të jenë aleatët tanë më të mirë.
Si përfundim, disa gjëra mund të jenë të padobishme dhe rraskapitëse, siç mund të jetë përpjekja për ti kënaqur të gjithë. Kjo aftësi nuk është as e mundur as e shëndetshme. Mësoni të jetoni pa maskë, të jeni koherentë dhe guximtarë, të jeni krijesa unike dhe të jashtëzakonshme.
Përgatiti: Brikela Daci | Burimi / ognigiornomagazine.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
