Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, adoleshenca është faza e zhvillimit që ndodh pas fëmijërisë dhe para moshës madhore, midis moshës dhjetë dhe 19 vjeç. Edhe pse vlen të përmendet se ajo mund të fillojë dhe të përfundojë në kohë të ndryshme. Megjithatë, ajo që është e rëndësishme është vlera përshtatëse, funksionale dhe vendimtare që nënkupton kjo periudhë.
Ndryshimet e përjetuara në adoleshencën e hershme
Adoleshenca e hershme është faza e parë e adoleshencës. Ndodh nga mosha dhjetë deri në 13 vjeç, megjithëse disa pretendojnë se ajo shkon deri në 14 vjeç. Gjatë kësaj periudhe ndryshimet më të dukshme janë fizike, pasi përkojnë me fillimin e pubertetit. Për shembull, ndodh një vrull i njohur i rritjes, zëri ndryshon dhe qime shfaqen në zonën pubike dhe në sqetull, etj.
Fizike
Siç thamë edhe më sipër, në adoleshencën e hershme ndodh një vrull i rritjes, i cili është për shkak të rritjes së shpejtë dhe të pabarabartë të kockave të trupit.
Ndryshimet konjitive, psikologjike dhe emocionale
Tranzicioni i adoleshencës zakonisht gjeneron një sërë ndryshimesh psikologjike dhe emocionale tek të rinjtë. Ndër më të zakonshmet janë ankthi, konfuzioni, frika, eksitimi dhe shfaqja. Gjithçka varet nga karakteristikat personale të adoleshentit dhe përvojat që ai ka në mjedisin e tij.
Ndryshimet seksuale
Në adoleshencën e hershme, dëshira seksuale, tipike për të rriturit, ende nuk është konsoliduar. Prandaj, kontaktet me bashkëmoshatarët e tyre zakonisht nuk kanë lidhje me tërheqjen seksuale.
Ndryshimet sociale
Krahasuar me adoleshencën e mesme dhe të vonë, ndryshimet sociale nuk janë aq të theksuara. Në këtë fazë, proceset shoqërore janë më tepër pasoja të ndryshimeve fizike dhe të mënyrës se si këto perceptohen, si nga individi ashtu edhe nga ata që e rrethojnë.
Adoleshenca është një periudhë tranzicioni
Përpara përfundimit, është e rëndësishme të theksohet se adoleshenti ndihet si fëmijë dhe i rritur në të njëjtën kohë. Megjithatë, ato nuk janë as një gjë, as tjetrën. Në fakt, ata janë në një gjendje të përhershme tranzicioni: ata kalojnë nga të qenit fëmijë në varësi të botës së të rriturve. Ata janë ende të rinj dhe kanë filluar të marrin përgjegjësinë për jetën e tyre. Nëse keni një djalë apo vajzë adoleshente, një ditë mund të befasoheni këndshëm nga niveli i tyre i pjekurisë dhe përgjegjësisë. Për shembull, ndoshta ata kanë ndihmuar gjyshen me punët e shtëpisë ose vëllain e tyre të vogël në detyrat e shtëpisë. Megjithatë, një ditë tjetër do të befasoheni nga papjekuria e tyre e dukshme kur ata lënë çantën e shpinës në autobus ose ndalohen në shkollë.
Përgatiti K.I / Burimi exploringyourmind.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
