Përgjegjësia është një nga vlerat më të rëndësishme në jetën individuale dhe në shoqëri. Ndërsa shpesh mendohet se fitimi i kësaj cilësie vjen vetvetiu me moshën, në të vërtetë nuk është e garantuar për të gjithë. Të jesh vërtet një njeri i përgjegjshëm kërkon përpjekje, vetëdije dhe angazhim të vazhdueshëm.
Ka shumë faktorë që ndikojnë në zhvillimin e përgjegjësisë, si arsimi, feja, etika dhe morali, dhe ndikimi i saj shkon përtej jetës personale, duke ndikuar edhe në mbarëvajtjen e komunitetit. Më poshtë po rendisim 13 prej cilësive që e karakterizojnë një person të përgjegjshëm.
1.Mbajnë fjalën dhe premtimet
Njerëzit e përgjegjshëm nuk premtojnë pa menduar. Ata peshojnë fjalët dhe zotimet e tyre, dhe kur japin një premtim, bëjnë çmos për ta mbajtur.
2.Pranojnë pasojat e veprimeve të tyre
Nuk ia hedhin fajin të tjerëve për gabimet që bëjnë. E marrin përgjegjësinë për veprimet e veta — si për të mirën, ashtu edhe për të keqen.
3.Nuk përdorin justifikime për t’iu shmangur detyrimeve
Një person i përgjegjshëm nuk fshihet pas arsyetimeve të kota. Ai përballet me detyrat dhe sfidat me sinqeritet, pa kërkuar rrugë të lehta për t’u shmangur.
4.Veprojnë me transparencë
Ata nuk kanë frikë të tregojnë veten ashtu siç janë. Janë të qartë në veprimet e tyre dhe përpiqen të veprojnë gjithmonë në përputhje me parimet e tyre.
5.Dinë të kërkojnë falje sinqerisht
Kur bëjnë një gabim, kërkojnë falje pa hezitim dhe e bëjnë këtë me respekt të vërtetë ndaj të tjerëve. Për ta, ndershmëria dhe ndjeshmëria shkojnë bashkë.
6.Marrin vendime me kujdes
Ata nuk vendosin me nxitim. Marrin kohën e nevojshme për të analizuar pasojat dhe për të zgjedhur rrugën më të mirë, në përputhje me vlerat e tyre.
7.Nuk i shtyjnë gjërat pafundësisht
Prokrastinimi nuk është pjesë e sjelljes së tyre. E kryejnë punën në kohë, pa e lënë për më vonë. Janë të disiplinuar si në punë, ashtu edhe në jetën personale.
8.Nuk ankohen kot
Ankesat që nuk shoqërohen me veprime nuk kanë vlerë. Njerëzit e përgjegjshëm përpiqen të gjejnë zgjidhje për problemet, në vend që të mbeten të ngecur në to.
9.Janë të saktë dhe të përpiktë
E respektojnë kohën e vet dhe të të tjerëve. Arrijnë në kohë dhe u përmbahen marrëveshjeve që kanë bërë, sepse e dinë që saktësia tregon respekt.
10.Janë të përkushtuar dhe të kujdesshëm në punën e tyre
E marrin çdo detyrë me seriozitet. Kujdesen për cilësinë e asaj që bëjnë, qoftë në shkollë, punë apo në jetën e përditshme.
11.Janë të ndershëm
Nuk thonë gjëra që nuk i mendojnë dhe nuk fshehin të vërtetën për hir të rehatisë. Ndershmëria e tyre është e palëkundur, edhe kur është e vështirë për ta apo për të tjerët.
12.Janë të qëndrueshëm në qëndrime dhe veprime
Nuk janë të paparashikueshëm. Qëndrojnë të lidhur me vlerat e tyre, dhe veprimet e tyre janë të parashikueshme sepse kanë një bosht të brendshëm të fortë.
13.Kujdesen për veten dhe të tjerët
Kanë ndjeshmëri sociale dhe morale. Përpiqen të jetojnë në harmoni me të tjerët dhe të kontribuojnë për një shoqëri më të mirë, pa lënë pas dore mirëqenien e tyre personale.
Përgjegjësia nuk është një cilësi që lind vetvetiu. Është një vlerë që kërkon vetëdije, përpjekje dhe integritet. Njerëzit e përgjegjshëm janë të rrallë, por ndikimi i tyre është i jashtëzakonshëm. Nëse ke dikë të tillë pranë, vlerësoje, dhe nëse dëshiron ta kultivosh këtë vlerë tek vetja, nis me hapa të vegjël, por të qëndrueshëm.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
