A keni ndryshuar ndonjëherë mënyrën se si e shihni një problem pasi shikoni një film? Apo ndoshta se keni përshtatur një këndvështrim tjetër për t’u marrë me situata të reja? Apo, përsëri, a keni përdorur ndonjëherë një film për t’u distancuar nga gjithçka në një moment të vështirë të jetës tuaj? Kinemaja si mjet psikoterapeutik ofron përfitime të shumta. Për këtë arsye, përdoret gjithnjë e më shumë nga profesionistët e shëndetësisë.
Shikimi i një filmi i lejon spektatorët dhe, për rrjedhojë, pacientët, të marrin informacione të një natyre shumë të ndryshme: gjuhësore, vizuohapësinore, ndërpersonale dhe intrapsikike. Me fjalë të tjera, ajo që zakonisht quhet “kinoterapi” mund ta bëjë trajtimin psikologjik një hapësirë mësimi të plotë, integrale dhe ndërshqisore.
Ashtu si me librat
Sipas Bruce Skalarew, psikiatër dhe psikanalist bashkë-president i Forumit për Studimin Psikoanalitik të Filmit, kinoterapia ka ndjekur të njëjtat kanale si biblioterapia. Me fjalë të tjera, përdorimi i librave dhe leximi në praktikën klinike. Ky mjek e përcakton artin e shtatë si mjetin që ndihmon në përmirësimin e shëndetit mendor. Po kështu, konsiderojeni këtë mjet terapeutik si një plotësues i mirë i atyre tradicionale. Wolz shpjegon se kinemaja si një mjet psikoterapeutik i mundëson psikologut të gjejë mbështetje në imazhe, muzikë, ton, personazhe, mjedise dhe elemente teatrale. Për më tepër, ai ka fuqinë për të lehtësuar vetëkuptimin dhe për të arritur atë që ai e quan “lirim emocional”. Në fund të fundit, ky art, thotë ai, ndihmon për të ndryshuar zakonet tona dhe për të evoluar.
Reflektim personal
Çfarë do të bëja nëse diçka e tillë do të më ndodhte? Si do të reagonte partneri im nëse diçka e tillë do të na ndodhte? Ndonjëherë filmat na bëjnë t’i bëjmë vetes pyetje rreth situatave që përndryshe nuk do të mund t’i imagjinonim. Shpesh e vendosim veten në vendin e personazheve dhe përpiqemi t’i mendojmë ose t’i shohim përmes tyre. Kjo i ndihmon ata që marrin trajtim psikoterapeutik të shqyrtojnë mendimet, ndjenjat dhe emocionet e tyre , të tashmen dhe të ardhmen.
Kinemaja si mjet psikoterapeutik: si ta zbatojmë atë?
Sipas Gary Solomon, një nga psikologët e parë që trajtoi temën e përdorimit të filmave si terapi, është zgjedhja e filmave ose filmave të shkurtër që pasqyrojnë problemin e pacientit. Me fjalë të tjera, filmi duhet të jetë sa më i ngjashëm me situatën aktuale ose traumatike të viktimës. Është thelbësore që terapisti dhe pacienti të flasin përpara se të shikojnë filmin. Të dy duhet të kuptojnë se është e nevojshme të kryhet një ushtrim i vetëdijshëm i analizës së të njëjtës, në mënyrë që profesionisti të njohë dhe ekzaminojë reagimet e pacientit.
Pasi të shihet, këshillohet që viktima të shpjegojë lidhjet dhe ngjashmëritë që ka gjetur mes filmit dhe jetës së tij. Është mirë të përdorësh imagjinatën e dikujt dhe të jesh në gjendje të identifikohesh me ndonjë personazh në film (Berg-Cross, Jennings, & Baruch, 1990).
Empati dhe perspektivë e re
Një nga pikat e forta të kësaj teknike është se ajo mund të përmirësojë aftësitë sociale dhe komunikuese të pacientëve. Ai shërben si shembull praktik i situatave në të cilat është e mundur të zhvillohet empatia dhe të ndërgjegjësohen ndjenjat, emocionet dhe dëshirat e personit.
Me këtë, mund të vihet në praktikë ajo që njihet si teoria e mendjes; me fjalë të tjera, aftësia për të kuptuar proceset tona emocionale dhe për të kuptuar dhe reflektuar mbi ndjenjat dhe mendimet e të tjerëve. Dhe e gjithë kjo përmes një sekuence imazhesh dhe dialogësh gjenialë, falë magjisë së kinemasë.
Konfliktet që vërejmë te protagonistët kriminalë na ndihmojnë të reflektojmë mbi vlerat tona morale.
Kjo teknikë ju lejon të punoni mbi bazën e skenave konkrete, duke rritur më tej çështjen që do të diskutohet. Më në fund, personazhet mund të analizohen në detaje, duke qenë në gjendje të vlerësojnë çdo ndryshim dhe detaj sa herë që dëshironi të rishikoni filmin. Kjo na lejon të gjejmë më shumë ngjashmëri dhe dallime midis sjelljes së pacientit dhe asaj të aktorit.
Kinemaja si një mjet psikoterapeutik është pak i njohur, megjithëse përdoret gjithnjë e më shumë si një strategji plotësuese e praktikës tradicionale. Megjithatë, megjithëse funksionon për shumicën e pacientëve, është e nevojshme të shmanget përdorimi i tij me njerëzit që vuajnë nga çrregullime psikotike. Në këto raste, nuk ka asnjë garanci që terapia me film do të sjellë përfitime.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
