Shumë prindër ndeshen me vështirësi në marrëdhëniet me adoleshentët e tyre dhe nuk kuptojnë pse fëmijët shpesh kundërshtojnë apo reagojnë ashpër. Dr. Ran D. Anbar, pediatër dhe specialist në shëndetin mendor të fëmijëve, thekson se një nga arsyet kryesore është mungesa e komunikimit të qartë rreth arsyes pse vendosen rregulla apo kufizime.
Gjatë bisedave me pacientët e tij adoleshentë, ai zbuloi që shumë prej tyre besonin se:
Prindërit argumentojnë për të treguar se kanë të drejtë;
Prindërit i bëjnë qëllimisht nervozë për t’i ndëshkuar;
Prindërit nuk u pëlqen të japin liri apo të pranojnë gabimet e tyre.
Këto përgjigje tregojnë se adoleshentët shpesh projektuan motivet e tyre personale tek prindërit, pa kuptuar që synimi i prindërve është edukimi dhe përgatitja për jetën e pavarur.
Një gabim i zakonshëm që bëjnë prindërit është të mos shpjegojnë pse vendosin rregulla. Fraza si “Sepse unë jam prindi”, “Kur të rritesh do ta kuptosh”, apo “E bëj për të mirën tënde”, nuk janë të mjaftueshme – sidomos kur thuhen me nervozizëm. Këto nuk ofrojnë një arsyetim të qartë, dhe fëmijët i shpërfillin.
Shembull: në vend që t’u thuhet fëmijëve se “përdorimi i tepërt i elektronikës është i keq”, është më efektive të shpjegohet se kjo i privon nga kohë për aktivitete të dobishme si sporti, përmirësimi në mësime, ose zhvillimi i aftësive sociale.
Këshilla për prindërit
Merrni kohë të flisni me fëmijët tuaj kur të dy palët janë të qeta.
Jepuni shpjegime të qarta pse veproni në një mënyrë të caktuar.
Dëgjoni me vëmendje mendimet dhe ndjesitë e tyre.
Ndihmojini të kuptojnë që qëllimi juaj është rritja e tyre e shëndetshme dhe e suksesshme.
Mesazh përfundimtar
Mark Twain thoshte se kur ishte 14 vjeç, i dukej babai i paditur, por në moshën 21 vjeç u habit sa shumë kishte “mësuar” babai në shtatë vjet. Në fakt, ishte Twain që kishte ndryshuar. Kjo citon thelbin e mesazhit: prindërit duhet të ndihmojnë fëmijët të kuptojnë botën përmes komunikimit të hapur dhe të kuptueshëm, jo duke supozuar që fëmijët e dinë vetë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
