Në jetën e përditshme, shpesh përballemi me njerëz që në fillim duken miqësorë, të sinqertë e mbështetës, por me kalimin e kohës tregojnë një fytyrë tjetër — të ftohtë, manipuluese apo mashtruese. Këta janë njerëzit që shpesh i përshkruajmë si “me dy fytyra”. Përballja me ta mund të jetë emocionale, e lodhshme dhe shpeshherë lënduese.
Çfarë do të thotë “njeri me dy fytyra”?
Psikologjikisht, “njerëzit me dy fytyra” shpesh kanë tendenca manipulimi, dyftyrësie sociale apo personalitete të paqëndrueshme. Ata paraqesin një imazh të caktuar para një grupi njerëzish, ndërsa pas krahëve veprojnë ndryshe. Kjo sjellje mund të lindë nga pasiguri të thella, mungesë empatie, ose si pjesë e çrregullimeve të personalitetit, si Narcizizmi apo Çrregullimi Kufitar i Personalitetit.
Pse është e vështirë përballja me ta?
Thyerja e besimit: Më e dhimbshme se vetë mashtrimi është fakti që besove dikë që nuk e meritonte.
Konfuzion emocional: Ndihesh fajtor, i hutuar, pyes veten: “A jam unë problemi?”
Izolim social: Frika nga zhgënjimi mund të të shtyjë të izolohesh e të mos i besosh askujt.
Si të mbrohesh: Mekanizmat mbrojtës psikologjikë
Psikologjia ofron një sërë mekanizmash mbrojtës që ndihmojnë individin të ruajë ekuilibrin emocional në situata të vështira. Ja disa nga më të rëndësishmit për këtë rast:
1.Vendosja e kufijve të qartë
Kufijtë emocionalë dhe socialë janë të domosdoshëm. Mëso të thuash “jo” dhe të mbrosh hapësirën tënde personale. Kjo nuk është egoizëm, por vetëkujdes.
“Nuk kam pse t’i toleroj sjelljet që më dëmtojnë, edhe nëse dikur të kam konsideruar mik.”
2.Vëzhgimi objektiv i sjelljeve
Mëso të dallosh fjalët nga veprat. Mos u fokusoni vetëm te ajo që thuhet, por vëzhgoni vazhdimësinë në sjellje.
Kur dikush të flet mirë, por vepron ndryshe, beso veprimin, jo fjalën.
3.Reflektimi dhe vetëdija emocionale
Kur ndihesh i lënduar, pyet veten: “Çfarë më shkaktoi këtë ndjenjë?” Vetëdija e ndihmon individin të kuptojë më mirë reagimet e veta dhe të mos bjerë pre e manipulimit emocional.
4.Mbështetja sociale
Ndaje përvojën me njerëz të besueshëm. Mbështetja nga familja, miqtë ose një psikolog është thelbësore për të kaluar dhimbjen emocionale dhe për të rimarrë besimin te të tjerët.
5.Rikthimi i vetëbesimit
Kur përballesh me njerëz dyfytyrësh, shpesh ndihesh i nënvlerësuar apo i pavlerë. Kujto vetes vlerat që ke, qëllimet e tua dhe njerëzit që të duan për atë që je në të vërtetë.
6.Pranimi pa dorëzim
Prano që ekzistojnë njerëz që s’mund t’i ndryshosh. Por kjo nuk do të thotë të dorëzohesh — përkundrazi, mëso të zgjedhësh kujt i jep kohë, energji dhe zemër.
Përfundim
Përballja me njerëz me dy fytyra nuk është vetëm një përvojë e dhimbshme, por edhe një mundësi për rritje personale. Ajo na mëson rëndësinë e vetëdijes, forcës së kufijve dhe bukurinë e sinqeritetit. Në një botë ku fasadat janë të zakonshme, të jesh i vërtetë është akt guximi. Dhe të dish si të mbrohesh, është akt mençurie.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
