Në marrëdhëniet ndërnjerëzore, shpesh besojmë se afërsia fizike garanton lidhje emocionale. Por përvoja jetësore dhe psikologjia na tregojnë të kundërtën: ka qëndrime dhe sjellje që mund të krijojnë distanca emocionale shumë më të mëdha sesa kilometra të tërë ndarjeje. Këto barriera shpesh ndërtohen në heshtje, përmes qëndrimeve të ngurta, mendimeve të paqëndrueshme dhe mungesës së ndjeshmërisë.
Afërsia fizike nuk mjafton
Mund të jetosh në të njëjtën shtëpi me dikë – një i afërm, bashkëshort, ose prind – dhe sërish të ndihesh i huaj. Kjo për shkak se marrëdhëniet nuk mbështeten vetëm në prani fizike, por në cilësinë e ndërlidhjes emocionale dhe mendore. Kur një person refuzon të dëgjojë, të kuptojë ose të pranojë perspektiva të tjera përveç së vetes, krijon një mur që nuk shembet me fjalë apo përpjekje të zakonshme.
Ngurtësia psikologjike dhe efekti i saj
Në psikologji, ngurtësia mendore është aftësia e kufizuar për të adaptuar mendime të reja ose për të parë gjërat nga këndvështrime të ndryshme. Kjo sjellje është shpesh mbrojtëse – një mënyrë për të ruajtur kontrollin ose për të shmangur pasigurinë. Por në realitet, ajo izolon. Njerëzit që nuk janë të gatshëm të pranojnë kritika, të reflektojnë mbi veten apo të ndryshojnë, mund të bëhen emocionalisht të paarritshëm.
Mendimet e paqëndrueshme dhe mungesa e sigurisë emocionale
Një tjetër burim ndarjeje emocionale janë mendimet e paqëndrueshme, ku individi ndryshon qëndrim shpesh, pa konsistencë apo logjikë të qartë. Kjo krijon pasiguri tek të tjerët – nuk dinë çfarë të presin, si të veprojnë, apo nëse mund të mbështeten. Në një ambient pune, një koleg i tillë mund të shkaktojë stres dhe pasiguri kolektive; në familje, shkakton largim emocional dhe mungesë besimi.
Ndërtimi i murit emocional
Të gjitha këto sjellje ndërtojnë, në mënyrë të padukshme por të fuqishme, mure emocionale. Këto janë barriera që pengojnë lidhjen, ndarjen e ndjenjave dhe krijimin e një marrëdhënieje të shëndetshme. Dhe shpesh, njerëzit që i ndërtojnë këto mure nuk janë të vetëdijshëm për ndikimin e tyre – mendojnë se po mbrojnë veten, ndërkohë që po dëmtojnë lidhjet më të rëndësishme të jetës së tyre.
Si të përballojmë këto mure?
Psikologët rekomandojnë disa hapa për të adresuar këtë distancim emocional:
Reflektimi i vetëdijshëm: Pyetja “Si ndikon sjellja ime te të tjerët?” është hapi i parë drejt ndryshimit.
Zhvillimi i empatisë: Aftësia për të ndjerë si ndihen të tjerët është çelësi i afrimit emocional.
Kërkimi i ndihmës profesionale: Terapia mund të ndihmojë në zbërthimin e sjelljeve të ngurta dhe në zhvillimin e fleksibilitetit emocional.
Vendosja e kufijve të shëndetshëm: Nëse distanca emocionale bëhet toksike, ndonjëherë nevojitet të vendosim kufij për të ruajtur shëndetin tonë mendor.
Përfundim
Distanca më e madhe mes dy njerëzve nuk matet me kilometra, por me mungesën e mirëkuptimit, komunikimit dhe ndjeshmërisë. Të afrohesh emocionalisht me dikë kërkon përpjekje, gatishmëri për të dëgjuar dhe kurajo për të ndryshuar. Vetëm kështu mund të rrënohen muret që qëndrimet tona mund të kenë ngritur mes nesh dhe të tjerëve.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
