November 12, 2021 | 8:25

Llojet e abuzimit narcisist…

Njerëzimi ka një ndjenjë të gjerë të besnikërisë, por kur kjo mungon, njeriu mund të ndihet i frustruar dhe reagues. Shumë njerëz i referohen një kodi moral për të rregulluar sjelljen e tyre ndaj të tjerëve. Veprimet zakonisht frymëzohen nga rregulli i artë, sipas të cilit njeriu duhet t’u bëjë të tjerëve atë që do të donte që ata t’i bënin atyre. Kontrolli i impulseve, njohja e këndvështrimeve të të tjerëve, respektimi i ndjenjave të të tjerëve, janë shenja pjekurie dhe inteligjence emocionale. Pa këto aftësi, ndjeshmëria mungon dhe për këtë arsye aftësia për të pranuar të tjerët dhe për të dashur veten dhe të tjerët zvogëlohet.

Njerëzit me DPN janë emocionalisht të mbërthyer në nivelin e zhvillimit të fëmijës. Të privuar nga ushqimi adekuat emocional, fëmijët që përpunojnë përshtatje narcisiste nuk janë në gjendje të zhvillojnë një ndjenjë të qëndrueshme të vetë-përcaktimit dhe vetëvlerësimit, gjë që do të bëhet një dëmtim i përjetshëm.

Ndërsa vazhdojnë të zhvillohen në fusha të tjera, ata mbeten emocionalisht të pazhvilluar dhe të pasigurt për vendin e tyre në botë. Në mungesë të një identiteti të sigurt, ata kërkojnë nga të tjerët që të përcaktojnë veten dhe të forcojnë vetëvlerësimin e tyre të paqëndrueshëm, duke përdorur njerëzit përreth tyre për nevojat e tyre ose dëmin e shkaktuar në përpjekje për të përmbushur nevojat e tyre.

Narcistët nuk janë i vetmi lloj njerëzish të cilëve u mungon empatia, por mungesa e ndjeshmërisë së tyre përkon gjithashtu me një ndjenjë absolute superioriteti, me një besim të ekzagjeruar në të drejtën për të bërë çdo gjë me pak ose aspak vetëdije dhe një nevojë të vazhdueshme për vëmendje dhe për t’u admiruar. E gjithë kjo i bën ata shumë toksikë pasi janë arrogantë, zhvlerësues dhe manipulues. Ata duan që të gjithë të pajtohen me ta dhe të miratojnë e mbështesin realitetin e tyre të shtrembëruar sikur të ishte një fakt i padiskutueshëm. Ata dëshirojnë të keqtrajtojnë të tjerët duke mbetur të pandëshkuar dhe për t’u miratuar ndërkohë që e bëjnë këtë, ata presin që:

Të marrin pa dhënë asgjë në këmbim
Të dëgjohen pa dëgjuar
Që kufijtë e tyre respektohen duke injoruar ato të të tjerëve
Të jenë gjithmonë të kënaqur pa kundërshtim
Të pranohet këndvështrimi i tyre për realitetin
Të mbështeten në pretendimin e tyre për të qenë superiorë ndaj të tjerëve
Të pranohen sulmet e tyre të zemërimit pa i kundërshtuar kurrë ato
T’i lejojnë të tjerët të plotësojnë nevojat e tyre duke injoruar të vetat
Të jenë në shërbim të privilegjeve të tyre duke injoruar të vetat
T’i lënë të tjerët të marrin përgjegjësi për sjelljet dhe zgjedhjet e tyre

Pas maskës

Të gjithë narcisistët mbajnë një maskë që fsheh një cenueshmëri të madhe që mund të ngjallte keqardhje nëse nuk do të ishte e keqe dhe keqdashëse. Kjo maskë nuk ka gjasa të bjerë pasi ata e mbrojnë atë me një arsenal të plotë taktikash luftarake dhe kontrolli. Narcisti është emocionalisht një fëmijë primitiv, por me një aftësi për manipulim dhe shfrytëzim. Maskat e narcisistit janë: ngacmuesi, frikacaku, gënjeshtari dhe mashtruesi.

Ngacmuesi

Narcistët janë ngacmues klasikë, zemërohen, zënë pritë, sulmojnë pa arsye dhe jetojnë pas atyre që i duan dhe varen prej tyre (partnerët, fëmijët, miqtë etj.) të cilët si pasojë do të pësojnë trauma të qëndrueshme. Duke shfrytëzuar fuqinë e tyre mbi të tjerët, ata kënaqin nevojën e tyre për t’u ndjerë superiorë dhe mungesën e ndjeshmërisë dhe faktin që kanë të drejtë të bëjnë çdo gjë, duke u mundësuar atyre të abuzojnë me të tjerët pa ndjerë keqardhje apo faj.

Frikacaku

Narcistët kanë frikë nga vetja dhe kushdo që mund të shohë pas maskës së tyre. Motivimi që i shtyn është të mbrohen nga emocionet që mund t’i trembin dhe që nxjerrin në pah idenë e tyre për të mos qenë të vlefshëm. Ata shmangin reflektimin, refuzojnë përgjegjësinë dhe minimizojnë sjelljen abuzive. Ata shpesh sulmojnë në befasi dhe tërhiqen para se të përballen me pasojat e zemërimit të tyre. Ata gjithashtu mund të sillen në mënyrë pasive – agresive, duke mbuluar zemërimin e tyre në vetëviktimizimin me qëllim për të nxitur një ndjenjë faji dhe turpi tek tjetri. Pavarësisht taktikës së përdorur, narcisistët rrallë marrin përgjegjësinë për atë që thonë dhe bëjnë, mohojnë abuzimin e tyre, e projektojnë atë te të tjerët, duke e përkeqësuar dëmin e bërë.

Gënjeshtari

Narcistët janë llojet më të këqija të gënjeshtarëve, ata që gënjejnë veten dhe kërkojnë që të tjerët të konfirmojnë atë që thonë. Ata përpiqen vazhdimisht të kontrollojnë perceptimin që të tjerët kanë për ta dhe kur nuk munden, i qortojnë në mënyrë të dhunshme.

Mashtruesi

Njerëzit me PND luftojnë me sindromën themelore të mashtrimit të atyre përreth tyre, duke maskuar pasigurinë e tyre rrëshqitëse me sjellje arrogante. Ata kanë marrëdhënie sipërfaqësore dhe janë të paaftë për intimitet ose bujari autentike.

Modelet e abuzimit narcisist

Narcistët, veçanërisht ata malinj, i torturojnë të tjerët shpesh qëllimisht dhe pa ndjerë asnjë pendim. Abuzimi mund të variojë nga psikoemocional në seksual, por është i pashmangshëm pasi narcisistët ndihen të justifikuar kur lëndojnë të tjerët, ndërsa në të njëjtën kohë përpiqen gjithmonë të ushtrojnë kontroll.

Detyrimi është pjesa e parë e përkufizimit të fjalorit të torturës. Narcistët përdorin detyrimin ndaj të tjerëve, veçanërisht anëtarëve të familjes së tyre për të forcuar identitetin e tyre në vend të pasigurisë që ata ndjejnë nën pretendimet e tyre për epërsi. Ata punojnë vazhdimisht për të bindur veten se janë të përsosur dhe përdorin të gjitha llojet e detyrimeve për të fituar bashkëpunim nga ata përreth tyre në mbështetje të nevojës së tyre për t’u ndjerë të jashtëzakonshëm dhe të pathyeshëm. Më poshtë janë disa taktika shtrëngimi që narcistët me ose pa vetëdije i përdorin për të marrë atë që duan nga të tjerët.

Izolimi: heqja e gjithçkaje që është pjesë e një jete dinamike dhe të pavarur, si kufizimi i kontakteve me miqtë, të afërmit, miqtë, të njohurit, liria fizike dhe burimet financiare.

Heqja e vullnetit të lirë: destabilizimi i ndjenjës së vetvetes, realitetit, botëkuptimit përmes kritikave të vazhdueshme dhe gjykimit negativ.

Mbjellja e ndjenjës së pafuqisë: minimi i besimit të viktimës në mendimet, ndjenjat, perceptimet e tij/saj, nëpërmjet shtrembërimit të realitetit, ndezjes së gazit, mohimit të realitetit për të nxitur dyshimin tek tjetri dhe prodhimit të disonancës njohëse.

Kontrolli i mendimit: manipulimi i opinioneve të të tjerëve përmes pyetjeve, gjykimeve, frikësimit, refuzimeve, rregullave të pandarë.

Terror: kontrolli i fjalëve, veprimeve, mendimeve të viktimës, nëpërmjet dhunës së nënkuptuar verbale ose seksuale. Kjo alternohet me pendim, ndërprerje, ndryshim premtimi dhe/ose shpërblime për ta mbajtur viktimën të bllokuar në këtë lojë dhe me shpresën e një ndryshimi efektiv.

Ndëshkimi është një përkufizim tjetër i torturës. Narcistët janë të paaftë për dashuri të qëndrueshme, besnikëri ose respekt për të tjerët, madje edhe për ata që i duan dhe janë besnikë dhe respektues ndaj tyre. Kushdo që edhe pa dashje i lejon vetes të njohë pasigurinë e tyre apo faktin që kanë një plagë narcisiste (plagë psikoemocionale në fëmijëri), i ekspozohet ndëshkimit të saj. Narcistët ndëshkojnë për arsye të shumta dhe këtë e bëjnë pa pendim, duke besuar se të tjerët e meritojnë dhe se të njëjtën gjë do ta bënin edhe me ta nëse do të ishin mjaftueshëm të mirë dhe do të kishin mundësi”. Narcisti ndëshkon për:

Marrjen e bindjes
Demonstrim të fuqisë së ndikimit
Të marr hak
Të lëshoni zemërimin tuaj
Të kërkuar të drejtat
Të eliminuar kërcënimet e mundshme ose reale
Të mposhtur konkurrencën
Të shfaqin domenin e tyre
Të marrin respekt
Të krijojë frikë tek tjetri
Të marr kënaqësi sadiste

Sadizmi është një variant tjetër i torturës. Kënaqësia sadiste përdoret në përpjekje për të shkaktuar ankth fizik dhe/ose mendor. Narcistët malinje janë shpesh sadist dhe përjetojnë kënaqësi seksuale duke torturuar të tjerët. Ata nuk i lëndojnë të tjerët vetëm sepse u mungon ndërgjegjja, por gjithashtu e bëjnë këtë sepse kënaqen duke i poshtëruar të tjerët. Njerëzit me DNP nuk janë domosdoshmërisht sadist, por ata që janë, abuzojnë dhe mundojnë ata që pretendojnë se i duan.

Burimi / https://psicoadvisor.com/

Artikuj të ngjashëm