Në rrjetet sociale, shprehja “Main Character Energy” (ose Energjia e Personazhit Kryesor) është bërë gjithnjë e më e përhapur, sidomos në platformat si TikTok, Instagram dhe Twitter. Por çfarë do të thotë saktësisht kjo frazë në aspektin psikologjik, dhe pse ka një ndikim kaq të thellë te të rinjtë?
“Main Character Energy” nënkupton një mënyrë të të perceptuarit të vetes si personi kryesor në “historinë” e jetës tënde. Është ideja se je në qendër të ngjarjeve, që je protagonisti, dhe se çdo përvojë që përjeton ka një rëndësi të veçantë, thuajse është pjesë e një skenari filmi që ti po e jeton në kohë reale.
Psikologjia e vetëperceptimit
Nga një perspektivë psikologjike, ky koncept lidhet ngushtë me vetëdijen, identitetin dhe narrativën personale. Psikologët si Dan McAdams kanë theksuar rëndësinë e “tregimeve që tregojmë për veten tonë” në ndërtimin e identitetit. Kur dikush përqafon main character energy, ai/ajo në mënyrë të pavetëdijshme po ndërton një narrativë që e vendos vetveten në rolin e protagonistit, duke shtuar ndjenjën e kuptimit dhe drejtimit në jetë. Ky vetëperceptim mund të ketë efekte pozitive:
Rritje e vetëbesimit
Shtim i vetë-reflektimit dhe introspeksionit
Më shumë motivim për të ndjekur qëllimet personale
Në këtë mënyrë, individi merr më shumë përgjegjësi për jetën e tij dhe ndihet më i fuqishëm për të ndryshuar narrativën që po jeton.
Rreziku i narcisizmit dhe ndjesisë së rreme
Megjithatë, psikologjia paralajmëron se përqafimi ekstrem i main character energy mund të çojë në tendenca narcisiste ose shkëputje nga realiteti social. Kur individi fillon të shohë veten vetëm si qendra e gjithçkaje, mund të:
Nënvlerësojë ndjenjat dhe historitë e të tjerëve
Izolohet nga realiteti kolektiv
Krijojë pritshmëri jorealiste për jetën (duke menduar se gjithçka duhet të jetë “spektakolare” si në film)
Kjo krijon një kontrast të rrezikshëm mes jetës reale (që është shpesh monotone dhe e ndërlikuar) dhe versionit të idealizuar që shpesh paraqitet në media apo rrjetet sociale.
Efekti në shëndetin mendor
Kur përdoret me vetëdije dhe në mënyrë të ekuilibruar, “main character energy” mund të jetë një mjet pozitiv për rritje personale, sidomos për ata që ndihen të humbur, të papërfillur ose pa një drejtim të qartë. Është një mënyrë për të rivendosur kontrollin dhe për të ushqyer një ndjenjë qëllimi.
Por kur bëhet obsesion, kjo qasje mund të ndikojë negativisht në shëndetin mendor, duke rritur ndjenjat e mospërmbushjes, krahasimin me të tjerët dhe zhgënjimin nga realiteti.
Për ta përmbyllur, “Main Character Energy” është më shumë se një trend. Ai pasqyron një nevojë njerëzore bazë: nevojën për kuptim, identitet dhe për të qenë i dukshëm. Nëse përdoret me vetëdije dhe maturi, mund të jetë një mënyrë e shëndetshme për të forcuar ndjenjën e vetvetes. Por është thelbësore të mos harrojmë se çdo njeri është “personazhi kryesor” në jetën e vet dhe gjithashtu figurë e rëndësishme në historinë e të tjerëve.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
