Martesa është një nga vendimet më të rëndësishme që merr një individ në jetën e tij. Teoria se “martesat në moshë shumë të re përfundojnë me divorc” është një pohim që shpesh ngjall debate dhe diskutime të gjera, sidomos në shoqëri tradicionale ku martesa e hershme është më e zakonshme. Por sa qëndron kjo teori nga një këndvështrim psikologjik?
Argumentet që mbështesin teorinë
Pjekuria emocionale dhe psikologjike – Individët që martohen në moshë shumë të re zakonisht janë ende në fazat e hershme të zhvillimit të tyre emocional. Psikologët zhvillimorë theksojnë se adoleshenca dhe rinia e hershme janë periudha të pasigurta për identitetin personal. Nëse një person nuk e njeh ende veten e tij, është shumë më e vështirë të njohë dhe respektojë nevojat e një partneri.
Ndryshimi i prioriteteve me kalimin e kohës – Njerëzit ndryshojnë shumë gjatë të njëzetave. Ajo që një çift i ri mund të ketë të përbashkët në moshën 18 ose 20 vjeç, mund të mos ekzistojë më në moshën 28. Me rritjen personale dhe përvojat e jetës, vlerat dhe prioritetet mund të ndryshojnë rrënjësisht, duke e bërë marrëdhënien të vështirë për t’u mbajtur.
Presioni familjar dhe shoqëror – Në disa raste, martesat e hershme ndodhin jo si rezultat i një vendimi të pjekur personal, por si pasojë e pritshmërive të familjes, komunitetit ose normave kulturore. Kur motivimi nuk është plotësisht i brendshëm, gjasat për pakënaqësi dhe prishje të marrëdhënies janë më të larta.
Argumentet që e kundërshtojnë teorinë
Martesa e hershme nuk është domosdoshmërisht martese e pamatur – Disa individë, pavarësisht moshës, mund të jenë emocionalisht të qëndrueshëm, të vetëdijshëm për zgjedhjet e tyre dhe të gatshëm për të ndërtuar një marrëdhënie të shëndetshme. Maturia psikologjike nuk vjen vetëm nga mosha, por edhe nga përvoja jetësore, edukimi dhe mënyra se si dikush është rritur.
Mbështetja e hershme mes partnerëve – Çiftet që rriten së bashku mund të zhvillojnë një lidhje më të fortë, bazuar në përvojat e përbashkëta. Martesa e hershme nuk është e destinuar për dështim nëse ekziston komunikim i hapur, respekt i ndërsjellë dhe dëshirë e përbashkët për të ndërtuar një jetë së bashku.
Faktorët e divorcit janë shumë më komplekse sesa mosha – Studimet tregojnë se faktorë si komunikimi i dobët, problemet financiare, mungesa e intimitetit emocional apo fizik, dhe tradhtia janë më shpesh arsyeja për ndarje sesa mosha vetë. Prandaj, martesa në moshë të re mund të jetë një faktor rreziku, por nuk është shkak direkt i divorcit.
Çfarë thotë psikologjia?
Psikologjia moderne sugjeron që një marrëdhënie e suksesshme varet nga:
Aftësia për të komunikuar dhe zgjidhur konflikte në mënyrë të shëndetshme
Pjekuria emocionale dhe ndjenja e përgjegjësisë
Përputhshmëria e vlerave dhe objektivave në jetë
Mbështetja e ndërsjellë në fazat e ndryshme të jetës
Në këtë kuptim, mosha është vetëm një nga faktorët që ndikojnë në suksesin ose dështimin e martesës, dhe jo një përcaktues i vetëm.
Pra, është e vërtetë apo mit?
Teoria se martesat në moshë shumë të re përfundojnë me divorc mbart njëfarë të vërtete, por nuk duhet të absolutizohet. Ajo që përcakton një martesë të suksesshme nuk është vetëm mosha në të cilën fillon, por cilësia e lidhjes, niveli i pjekurisë së partnerëve dhe gatishmëria për t’u rritur së bashku.
Në fund të fundit, martesa është një udhëtim, dhe suksesi i saj nuk varet nga koha kur fillon, por nga mënyra se si ecet përgjatë saj.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
