Nga Orjona Tresa, gazetare
Evropa, por edhe Perëndimi, ka vendosur masa të reja për të gjithë personat që nuk duan të vaksinohen. Të pabindurit do të ndëshkohen sipas urdhrave të ndërmarra nga komitetet e ekspertëve të shëndetit, të cilët variojnë nga mbyllja në shtëpi, heqja nga puna, deri tek gjobat, mohimi i disa shërbimeve jetike e me rradhë. Gjithçka bëhet për të favorizuar vaksinimin masiv, kryesisht ndaj të pabindurve, të cilët të trembur nga teoritë konspirative, zgjedhin të mos marrin asnjë dozë vaksine antikovid.
Për momentin, në Shqipëri, masat nuk janë kaq ekstreme, e kjo na lejon të jetojmë më lirshëm.
Por çfarë ndodh konkretisht në botë?
Sipas të dhënave nga urdhri i mjekëve në Adnkronos Health titull kryesor është: “Pezullohen në Itali rreth 200 mjekë të pavaksinuar”. Burimi citon se në shtator do të ketë një pamje të plotë të mjekëve të pezulluar, shifra të raportuara nga presidenti i Federatës Kombëtare të Urdhrave Mjekësore (Fnomceo), Filippo Anelli. Duke marrë parasysh aktivitetet disiplinore zbatuar nga Urdhrat individualë që marrin raportet e pezullimit nga ASL ai thotë: “Rezolutat e para të Urdhrave të ndryshme krahinore po vijnë. Kemi vënë në lëvizje një mekanizëm që po funksionon, veçanërisht në Veri dhe Qendër, më pak në Jug, por burokracia është e shfrenuar dhe kemi vërejtur disa probleme, për shembull të kolegëve të cilët janë vaksinuar në një rajon, por punojnë në një tjetër. Mungesa e vaksinimit për një mjek është si të mos kesh një diplomë, sikur të ishte duke e ushtruar profesionin në mënyrë të paligjshme”.
Në Greqi
Greqia nga ana tjetër, në shtator ashpërson masat ndaj Covid-19, ndaj të gjithë të pavaksinuarve. Ata nuk do të kenë më teste falas. Ministri i Shëndetësisë së Greqisë, Vassilis Kikilias tha se: “Ne po flasim për një pandemi të të pavaksinuarve. Më shumë se 90% e pacientëve në ICU janë të pavaksinuar.” Sipas mediave greke, ai shpjegoi se vendi ka nevojë për rreth një milion vaksinime të tjera për të arritur normat e vaksinimit të vendeve të tjera evropiane si Portugalia.
Disa nga masat e shëndetit publik që do të kenë të bëjnë me të pavaksinuarit përfshijnë:
1.Vaksinimin e detyrueshëm të të gjithë personelit mjekësor madje dhe mjekët privatë dhe farmacistët.
2.Nga 13/9 punonjësit e vaksinuar në sektorin publik dhe privat do të duhet të bëjnë një test laboratorik çdo javë, i cili nuk do të jetë më falas por do të kushtojë 10 euro.
3.Me 2 teste të detyrueshme në javë për mësuesit e pavaksinuar, nga 13 shtatori. Testet falas do t’u jepen vetëm studentëve. Edukatorët dhe akademikët e vaksinuar, ata që punojnë në turizëm, hotelieri, televizion, film, teatër, muzikë dhe vallëzim do të bëjnë dy teste në javë.
4.Të pavaksinuarit nuk mund të hyjnë në strukturat publike për të bërë testin falas të Covid para udhëtimit.
5.Në të gjitha vendet e tjera të punës të mbyllura, punëdhënësi me ligj ka të drejtë të dijë se cilët nga punonjësit janë të vaksinuar.
6.Përdorimi i një maske në të gjitha zonat e jashtme ku ka tubime.
Mosrespektimi i këtyre masave parashikon dënime që përfshin pezullimin e punës për punonjësit, mospjesëmarrjen në shkollë për studentët dhe një ndalim udhëtimi për udhëtarët.
Në Amerikë
Në Amerikë, Illinois, një rast ndëshkimi tregon se si të pavaksinuarve mund t’u hiqen të drejta ligjore.
Një nënë drejt divorcit humbin kujdestarinë e të birit. Në seancë gjyqsore për ndarje me bashkëshortin, çifti do të duhej të diskutonte vetëm çështjet ekonomike si pjesë e procedurave për mirëmbajtjen e djalit të tyre 11-vjeçar. Papritur, megjithatë, gjyqtari i bëri nënës një pyetje të beftë: “A u vaksinove?”. Në atë moment gruaja u përgjigj jo, sepse, sipas versionit të saj, ajo kishte pasur “reagime negative” në të kaluarën dhe se një mjek e kishte këshilluar që të mos i nënshtrohej vaksinës Covid. Një shpjegim që nuk ishte i mjaftueshëm për të, një grua 39-vjeçare amerikane, e cila shkoi në seancë duke menduar se duhej të diskutonte për mirëmbajtjen e fëmijës së saj, vetëm për të parë gjyqtarin e Cook (në Illinois) që e trajtonte çështjen e vaksinimit në tryezë. Tupi gjykues, në fakt, ka urdhëruar që djali i çiftit t’i besohet babait të tij, i cili në vend të kësaj është i vaksinuar, të paktën derisa ajo të jetë vaksinuar. Gruaja apeloi përmes avokatit të saj, sepse dënimi është rezultat i një arsyetimi personal nga gjyqtari dhe jo një kërkesë nga pala tjetër.
Kur pala mbrojtëse e nënës kërkoi shpjegim për pozicionin e saj, gjyqtari u kufizua në shpjegim: “Unë jam gjykatësi dhe vendimi më takon mua”. Avokati i babait tha se ai nuk priste që gjyqtari të jepte informacion mbi vaksinimin ose modifikimin e marrëveshjes së kujdestarisë. Ai ka një reputacion pozitiv për vendimin e gjyqtarit, që sipas të drejtave të njeriut ka vepruar në interes të të miturit.
Në Itali
Të pavaksinuarit… binden vetëm kur janë në shtratin e kujdesit intensiv. Ky është pohimi i Alessandro Vergallo, president kombëtar i Shoqatës së Anestezistëve Spitalorë Italianë i cili thekson: “Në fillim isha në favor të “suazës morale”, por ngjarjet e fundit më bëjnë të anoj nga detyrimi për t’u vaksinuar”.
“Nëse duam të dalim nga pandemia, mjeti është vaksina, përndryshe e mira e shëndetit publik do të vihet në krizë nga një pjesë e popullsisë e cila gjithashtu do të parandalojë imunitetin e komunitetit”. Alessandro është skeptik në lidhje me mundësinë e bindjes së atyre që deklarojnë se nuk janë pro vaksinës me bindjen dhe arsyet e shkencës. “Fatkeqësisht, ekziston një bërthamë e fortë e italianëve që janë kundër vaksinës. Në fillim isha për një” suazion moral “në lidhje me këta njerëz, por ngjarjet e fundit më bëjnë të anoj drejt mbështetjes për vaksinimin e detyrueshëm”. Gjithashtu sepse, shpjegon bluza e bardhë në Adnkronos, “ne provuam gjithçka, kalimi i Gjelbër duhej të inkurajonte imunizimin e skeptikëve dhe po funksionon, por ka një pjesë prej mbi 40-50 që rezistojnë”.
“Ata që janë kundër vaksinës Covid dhe shpesh ndjekin teori absurde konspirative në mediat sociale, jetojnë në një realitet virtual”, thekson Vergallo. Një realitet virtual “ku ne lartësojmë njëri -tjetrin sikur të kishim ekspertizë shkencore. Por kjo nuk është kështu. Ne i shohim ata kur mbërrijnë në kujdes intensiv, dhe tani janë mbi 90% të totalit të shtruar në spital, ata janë të bindur për të vërtetën e sëmundjes dhe mbrojtjen që mund të kenë me vaksinën vetëm kur janë në reanimacion. Vetëm atëherë e kuptojnë”.
***
“Të pavaksinuarit që sëmuren me Covid të paguajnë për shtrimin në spital”. Propozimi vjen nga Rajoni i Lazios, i cili bën llogaritë: “Çdo ditë çdo shtrim në kujdes intensiv kushton rreth 1,500 euro, për qëndrime mesatare në spital jo më pak se 17 ditë. Ndaj, kush infektohet me Covid dhe përfundon në reanimacionet e spitaleve në Lazio do të duhet të paguajë për shtrimet në spital”. Këshilltari për Shëndetin e Rajonit, Alessio D’Amato, është i prerë në atë që thotë, “sepse – sipas tij – njerëzit që refuzojnë vaksinimin dhe vënë në rrezik lirinë e të tjerëve, duhet të marrin përgjegjësinë e plotë për zgjedhjet dhe veprimet e tyre”.
Në Shqipëri
Edhe vendi ynë duket se po shkon drej vaksinimit të detyruar. Ashtu si Italia, Greqia, Gjermania e Franca, edhe Shqipëria do të vendosë masa ndëshkuese për të pabindurit. Sipas kryetarit të Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj: “Ata të cilët nuk do të vaksinohen, do të qëndrojnë në shtëpi. Nëse nuk vaksinohesh, nuk ke pse e mban peng qytetin që të kthehet në jetën e tij normale. Sepse i bie që 1% e shoqërisë dikton 99% tjetër. Nëse s’do të vaksinohesh, rri ti në shtëpi dhe beso idiotësitë e portaleve”, tha Veliaj.
Ndërsa Komitetit Teknik i Ekspertëve ka qartësuar edhe një herë masat.
Masat e vendosura nga Komiteti Teknik i Ekspertëve:
–Duke filluar nga data 1 Shtator, ora policore nga 24:00 deri në 06:00 që është sot, do të shkojë në 23:00-06:00.
–Duke filluar nga data 6 Shtator, qytetarët të cilët hyjnë në Republikën e Shqipërisë nga të gjitha pikat kufitare duhet të plotësojnë një nga këto tre kushte:
1.Të kenë pasaportën e vaksinimit, ku nga data e vaksinimit të plotë të kenë të paktën dy javë.
2.Të kenë testin PCR negativ brenda 72 orëve ose testin e shpejtë të antigenit brenda 48 orëve.
3.Të kenë provë të kalimit të infeksionit Sars-Cov2, të vlefshme deri në 6 muaj pas shërimit.
Këto rregulla janë të vlefshme edhe për ata qytetarë të cilët kalojnë tranzit në Shqipëri.
Fëmijët deri në 6 vjeç nuk i nënshtrohen këtyre rregullave.
–Qytetarët shqiptarë rezidentë në Shqipëri, të cilët kthehen dhe nuk kanë një nga dokumentat e sipërcituara, duhet të vetëizolohen për 10 ditë dhe të informojnë autoritetin shëndetësor për të kryer një test në fund të periudhës së izolimit.
–Komiteti i Ekspertëve të Vaksinimit në vlerësim të përgjegjshmërisë qytetare për mbrojtjen e shëndetit publik ka vendosur rekomandimin e vendosjes së vaksinimit të detyruar për grupet më të riskuara nga marrja dhe sidomos nga shpërndarja e infeksionit, duke filluar me stafet mjekësore, me arsimtarët dhe me studentët.
–Vlerësohet që Shtatori, duke qenë muaj i hapur, të jetë periudha që të gjithë stafet mjekësore, arsimtarët dhe studentët, të kryejnë vaksinimin dhe deri në datën 30 Shtator të dorëzojnë vërtetimin pranë qendrës së tyre të punës dhe për studentët pranë zyrave të përcaktuara nga Institucionet e Arsimit të Lartë kopjen e kartës së vaksinimit të dalë nga e-Albania.
–Pas kësaj date, për ata të cilët nuk e kanë, do të kërkohet paraqitja periodike e testit PCR për të verifikuar infektueshmërinë. Përjashtim do të bëhet vetëm për ata që kanë indikacion mjekësor të përcaktuar me dokument mjekësor për mosbërjen e vaksinës. Një dokument i cili do të vlerësohet me përgjegjshmëri përveç mjekut dhe specialistit që e ka dhënë edhe nga specialisti i Institutit të Shëndetit Publik.
–Penaliteti për paraqitjen për marrjen e PCR në mënyrë periodike do të fillojë vetëm pas datës 30 shtator.
–Në ndërtesën e aeroporteve do të lejohen të hyjnë vetëm pasagjerët që udhëtojnë, duke shmangur shoqërimin nga familjarë të tyre. Këta pasagjerë duhet të zbatojnë me rigorozitet mbajtjen e maskës, ashtu siç është rekomanduar dhe siç po reflektohet ky ndryshim edhe në protokollin e funksionimit normal të aeroporteve.
–Vazhdon të mbetet në fuqi urdhri për përdorimin e maskave në ambientet e mbyllura, në qendra tregtare, supermarket, dyqane, transport publik dhe në të gjitha ato vende ku nuk sigurohet distancimi fizik.
–Në të gjitha rastet kur nuk respektohen masat e rekomanduara do të zbatohen penalitetet, siç është ai individual kur qytetari nuk ka përdorur maskën në ambientet e rekomanduara në masën e gjobës 3 mijë lekë nëse është për herë të parë dhe në rast përsëritje në masën 5 mijë lekë. Në rast kur bizneset nuk zbatojnë protokollet e rekomanduara nga Instituti i Shëndetit Publik, masa e penalitetit shkon nga 100,000-700,000 lekë, në varësi të masës e cila nuk është zbatuar.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
