Buda dhe dishepujt e tij ndërmorën një udhëtim gjatë të cilit kaluan disa qytete. Një ditë kur ishte shumë nxehtë, ata panë një liqen dhe u ndalën nga lodhja nga etja. Buda e pyeti dishepullin e tij të ri, i shquar për natyrën e tij të paduruar:
– Kam etje. A mund të më sillni ujë nga ai liqen?
Dishepulli shkoi në liqen, por kur arriti, pa se në atë moment po kalonte një qerre e tërhequr nga qetë. Si rezultat, uji ishte bërë shumë i pisët. Dishepulli mendoi: “Nuk mund t’i jap zotërisë këtë ujë me baltë.”
Pra, ai u kthye dhe i tha Budës:
– Uji në liqen është shumë i pisët. Unë mendoj se nuk mund ta pimë atë.
Pas gjysmë ore, Buda e pyeti të njëjtin dishepull që të kthehej në liqen dhe t’i sillte pak ujë për të pirë. Dishepulli u kthye në liqen.
Sidoqoftë, për habinë e tij, ai pa që uji ishte ende i pisët. Ai u kthye dhe i tha Budës, kësaj here me një ton bindës:
– Uji i atij liqeni nuk pihet, do të bëjmë mirë të arrijmë në fshat, ku banorët mund të na japin të pimë ujë të pastër.
Buda nuk i ishte përgjigjur, por as nuk u zhvendos. Pas një kohe, ai i kërkoi të njëjtin dishepull që të kthehej në liqen dhe t’i sillte ujë.
Dishepulli u kthye në liqen sepse nuk donte ta sfidonte zotin, por ai ishte i zemëruar sepse ai e dërgoi te liqeni, kur ai tashmë e dinte se uji me baltë nuk mund të pihej.
Por këtë herë, kur erdhi në bregun e liqenit, uji ishte kristal i pastër. Kështu që ai mori pak dhe ia solli Budës.
Buda pa ujin dhe pastaj i tha dishepullit të tij:
– Çfarë bëre për ta pastruar ujin?
Dishepulli nuk e kuptonte pyetjen, ishte e qartë se ai nuk kishte bërë asgjë. Buda pastaj i shpjegoi atij:
– Prisni dhe lëreni atë vetëm. Pra, balta shkëputet më vete dhe ju keni ujë të pastër. Edhe mendja juaj është e tillë! Kur është e shqetësuar ju duhet ta lini atë vetëm. Jepni pak kohë. Mos ji i paduruar. Ju nuk duhet të bëni ndonjë përpjekje për ta qetësuar atë. Çdo gjë do të kalojë nëse nuk shqetësoni veten.
Mendja e majmunit: mendja e paduruar e rrethuar nga shqetësimet
Budistët i referohen mendjes sonë me fjalën xinyuan, një term që mund të përkthehet fjalë për fjalë si “mendje e majmunëve” (mendja e majmunit) dhe do të thotë “i pazgjidhur, i shqetësuar, kapriçoz, i paqëndrueshëm, i hutuar, i pavendosur ose i pakontrollueshëm”.
Për budizmin, mendja jonë është si një majmun duke kërcyer nga dega në degë, gjithmonë i shqetësuar dhe i hutuar. Ne kalojmë vazhdimisht nga një mendim tek tjetri, nga një shqetësim tek tjetri, derisa ne e gjejmë veten në një gjendje konfuzioni dhe lodhje.
Kur ne i shtojmë emocione mendjes për një aktivitet të ethshëm, ne kemi të gjithë përbërësit për të formuar “stuhinë e përsosur” që do të na çojë në marrjen e vendimeve të gabuara. Në këto raste, është më mirë të presësh.
Kur nuk dini çfarë të bëni, kur jeni shumë të hutuar për të marrë një vendim, idealja është që të mos bëni asgjë, të prisni dhe të merrni kohë. Nëse e lini veten larg nga padurimi, zhgënjimi, ankthi ose shqetësimi, ka të ngjarë që të përfundoni duke marrë një vendim të gabuar për të cilin do të pendoheni më vonë.
Qetësimi i mendjes së budizmit është ekuivalent me fushën e Psikologjisë, për të marrë një distancë emocionale nga problemi që mbërthen mendjen. Qëllimi është gjetja e qetësisë mendore e nevojshme për të analizuar aspektet e shumta të problemit. Në praktikë, në vend që të nxitojnë për të vepruar, të shqetësuar nga pasiviteti duke menduar se “ne duhet të bëjmë diçka urgjentisht”, ka të bëjë pikërisht me të kundërtën: të qetësojmë ujërat e mendjes sonë dhe të presim kohën e nevojshme.
As mendimet nuk janë kaq logjike dhe as emocionet aq irracionale
Kjo shëmbëlltyrë budiste jo vetëm që na inkurajon që të jemi të duruar me veten derisa të gjejmë qetësi, por gjithashtu përmban një mësim tjetër të madh që shpesh e harrojmë , të mbyllim për shekuj me radhë mënyrën kartiziane të mendimit, arsyetimin dhe emocionet e ulëta në nivelin më të ulët.
Për të marrë vendime të mira, duhet të jemi të vetëdijshëm se as emocionet nuk janë kaq të paarsyeshme dhe as mendimet nuk janë logjike. Mendimet tona mund të bëhen jashtëzakonisht të paarsyeshme dhe katastrofike ose madje mund të na udhëheqin për të zhvilluar një optimizëm toksik. Nuk duhet të harrojmë se shumë stuhi mendore formohen pikërisht nga ata që nuk kanë kontrolle të mendimit. Në këto raste, duke i kushtuar vëmendje kësaj mund të jetë shumë e dëmshme.
Emocionet mund të na çojnë në një gjendje konfuzioni mendor, por ato janë shenja të shijeve tona më të forta, kështu që në disa raste është e përshtatshme t’i përfshijmë ato në ekuacion, dhe jo vetëm si një ndryshore e vogël. Në të vërtetë, nuk është rastësi që kohët e fundit ne po rizbulojmë inteligjencën intuitive dhe hulumtimi zbulon se në disa situata, është më mirë të lejosh që të udhëhiqesh nga intuita.
“Mrekullia” ndodh atëherë kur mund të qetësojmë mendjen, kur arrijmë një gjendje paqeje të brendshme, mendimet dhe emocionet bashkohen, duke na lejuar që ta shohim problemin më qartë dhe në një perspektivë globale. Natyrisht, kjo nuk garanton që vendimi juaj do të jetë më i miri, nuk ka formula magjike, por me siguri do të jetë më e mira për ju në atë kohë. Dhe kjo është ajo që ka rëndësi.
Burimi / http://aprilamente.info
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
