Zgjidhja e konflikteve të përditshme është një aftësi thelbësore që na ndihmon të mbajmë nën kontroll stresin dhe të ndërtojmë marrëdhënie të shëndetshme. Kudo që takohen dy njerëz, ekziston mundësia për konflikt — jo sepse njerëzit janë të këqij apo duan të krijojnë probleme, por sepse asnjëherë nuk mendojmë saktësisht njësoj.
Marrëdhëniet e mira nuk janë pa konflikte, por karakterizohen nga mënyra si menaxhohen ato. Sekreti qëndron jo në shmangien e përplasjes, por në zgjidhjen e saj. Kjo kërkon vullnet, durim, mirëkuptim dhe gatishmëri për të mos u përfshirë emocionalisht në çdo mospajtim. Më poshtë paraqesim 7 konfliktet më të zakonshme dhe si mund t’i zgjidhni në mënyrë të shëndetshme e efektive:
1.Konfliktet nga keqkuptimet
Këto ndodhin kur komunikimi dështon: informacioni mungon, shtrembërohet apo keqinterpretohet. Kjo sjell paragjykime, pakënaqësi apo acarim.
Zgjidhja: Përdorni dialog të sinqertë dhe të drejtpërdrejtë. Nëse dikush sillet armiqësor dhe nuk kuptoni arsyen, mos supozoni – pyesni. Në të njëjtën mënyrë, nëse diçka ju shqetëson, shprehuni qartë dhe me respekt. Komunikimi i hapur shmang shumë keqkuptime.
2.Konfliktet nga mungesa e marrëveshjes
Kur tensioni është i vazhdueshëm dhe nuk ka arsye të qarta, ndoshta ekziston një konflikt i pazgjidhur në prapavijë.
Zgjidhja: Përpiquni të kuptoni burimin e vërtetë të tensionit. Flisni hapur me personin tjetër, duke ruajtur sinqeritetin dhe respektin. Identifikimi i shkakut rrënjësor është hapi i parë drejt pajtimit.
3.Konfliktet nga interesa të kundërta
Këtu bëhet fjalë për “konflikte interesi”, kur nevojat apo dëshirat e një personi bien ndesh me ato të tjetrit, si në ndarjen e detyrave apo vendimeve.
Zgjidhja: Negocioni. Secili duhet të bëjë lëshime, por edhe të përfitojë. Mos kërkoni zgjidhje perfekte – ndonjëherë kompromiset e vogla sjellin rezultate të mëdha.
4.Konfliktet nga vlera dhe bindje të ndryshme
Problemi nuk qëndron në ndryshimin e mendimit, por në përpjekjen për të imponuar besimet te tjetri, sidomos në fusha si feja dhe politika.
Zgjidhja: Pranoni se secili ka të drejtën të mendojë ndryshe. Respektimi i lirisë së mendimit është themeli i bashkëjetesës së shëndetshme.
5.Konfliktet nga pushteti
Konfliktet e pushtetit ndodhin kur njëra palë e ndjen veten të nëpërkëmbur, ndërsa tjetra përpiqet të ruajë kontrollin.
Zgjidhja: Krijoni mekanizma bashkëpunimi horizontal, ku të gjithë kanë hapësirë të dëgjohen. Ky parim vlen në familje, në punë, në shkollë – kudo ku pushteti mund të krijojë ndasi.
6.Konfliktet nga vështirësitë personale
Ndonjëherë, konflikti nuk është i jashtëm, por pasqyron një shqetësim të brendshëm të individit. Shembull: dikush i stresuar që irritohet me të tjerët për arsye të parëndësishme.
Zgjidhja: Ndihmojeni personin të kuptojë që problemi nuk vjen nga jashtë. Nëse kjo bëhet me empati dhe pa gjykim, ndihmon shumë në zgjidhjen e tensioneve.
7.Konfliktet nga papajtueshmëria e karaktereve
Ndonjëherë, thjesht nuk “pëlqehemi”. Kjo antipati mund të mos ketë një shkak të dukshëm, por ndikon në sjellje dhe atmosferë.
Zgjidhja: Edhe në mungesë “kimi”, mund të ruhet respekti. Trajtojeni personin me dinjitet dhe, kur është e nevojshme, mbani një distancë të shëndetshme. Të mos pëlqejmë dikë nuk na jep të drejtën ta trajtojmë keq.
Fjala e fundit
Konfliktet janë pjesë e jetës, por nuk duhet të jenë burim i vazhdueshëm stresi. Aftësia për të komunikuar në mënyrë të qartë, të drejtë dhe të qetë është çelësi për t’i zgjidhur, madje edhe për t’i parandaluar. Komunikimi i vendosur nuk është i ashpër, por i ndershëm dhe i respektueshëm.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
