Që ndotja e ajrit ka një ndikim të madh në shëndetin tonë kjo tashmë është e vërtetuar. Së fundmi një studim i ri ka zbuluar se grimcat e imëta të depozituara në trurin e të rinjve shoqërohen me dëmtime molekulare të lidhura jo vetëm me Alzheimerin, por edhe me sëmundjen e Parkinsonit.
Ky është një hulumtim, rezultatet e të cilit padyshim që do të thellohen, por nëse zbulimi konfirmohet, do të ketë implikime shumë të rëndësishme në një nivel global, duke marrë parasysh numrin e njerëzve nëpër botë që çdo ditë thithin ajër të ndotur.
Studiuesit, të cilët kanë ekzaminuar trurin e fëmijëve dhe të rriturve të rinj të ekspozuar ndaj ndotjes së ajrit gjatë gjithë jetës së tyre në Mexico City, kanë gjetur prova shqetësuese të dëmit që u ka shkaktuar trurit të tyre. Studimi i ri, i udhëhequr nga një ekip nga Lilian Calderón-Garcidueña i Universitetit të Montanës (SHBA) dhe i botuar në revistën Environment Research, zbuloi nanopjesëza të bollshme të ndotjes në trurin e 186 fëmijëve dhe të rinjve në Mexico City midis 11 muaj dhe 27 vjet.
Është e mundshme që këto grimca mikroskopike kanë arritur në tru pasi janë futur në qarkullimin e gjakut përmes hundës ose zorrëve. Ekipi zbuloi se nanopjesëzat e pasura me metale përputheshin me formën dhe përbërjen kimike të atyre të prodhuara nga trafiku që janë të bollshme në ajrin e Mexico City dhe shumë qyteteve të tjera. Nanopjesëzat ishin të lidhura ngushtë me proteina anormale që janë shenjat dalluese të Alzheimerit, Parkinsonit dhe sëmundjes së neuronit motorik (MND). Në thelb, studiuesit gjetën shënues të këtyre sëmundjeve neurodegjenerative te të rinjtë. Sidoqoftë, këto proteina nuk janë identifikuar në trurin e njerëzve të së njëjtës moshë nga zona më pak të ndotura.
Kjo ka bërë që studiuesit të konkludojnë se ndotja e ajrit, qoftë e thithur apo e gëlltitur, i ekspozon njerëzit ndaj dëmtimeve të mundshme neurologjike. Jo vetëm që trungjet e trurit të të rinjve në studim treguan “shenjat dalluese neuropatologjike” të Alzheimerit, Parkinsonit dhe MND, por kishte edhe përqendrime të larta hekuri, alumini dhe nanopjesëza të pasura me titan në trungun e trurit, veçanërisht në substancën e zezë dhe në tru të vogël. Dëmtimi i substancës së zezë lidhet drejtpërdrejt me zhvillimin e sëmundjes së Parkinsonit në moshën e vjetër.
E vetmja gjë e përbashkët për të gjithë të rinjtë e shqyrtuar në studim ishte ekspozimi i tyre ndaj niveleve të larta të ndotjes së ajrit. Tashmë ka disa studime që kanë treguar se ekspozimi më i madh ndaj ndotjes së ajrit rrit rrezikun e sëmundjes neurodegjenerative por, për herë të parë, studimi i ri tregon një mekanizëm të mundshëm fizik që shkakton dëmtimin. Të njëjtët studiues kanë qenë të kujdesshëm ndaj rezultateve duke deklaruar se nanopjesëzat janë një shkak i mundshëm i dëmtimit, por mbetet të shihet nëse një sëmundje neurodegjenerative do të zhvillohet më vonë.
Siç u tha nga profesore Barbara Maher, nga Universiteti i Lancaster, në Mbretërinë e Bashkuar, pjesë e ekipit kërkimor:
“Deri më tani nuk mund të provojmë shkakësinë, por si mund të pritet që këto nanopjesëza që përmbajnë ato specie metalike të gjenden brenda qelizave të trurit? Kjo është arma e pirjes së duhanit: me sa duket ato nanopjesëza po shkaktojnë dëmtimin e vërejtur neurodegjenerues.
Profesore Louise Serpell, nga Universiteti i Sussex në Mbretërinë e Bashkuar, tha se nanopjesëzat ishin një shkak i besueshëm i dëmtimit të trurit, por që nuk kishte prova të mjaftueshme se ato shkaktonin sëmundje neurodegjenerative:
“Ka shumë shkaqe të tjera të mundshme të sëmundjeve neurodegjenerative. Por ekspozimi ynë mjedisor ndaj ndotjes dhe patogjenëve është ndoshta shumë i rëndësishëm në shkaktimin e sëmundjes”.
Burimi / https://www.greenme.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
