“Koha jote është e kufizuar, prandaj mos e humb atë duke jetuar jetën e dikujt tjetër.”. Steve Jobs, në këtë thënie të thjeshtë, por thellësisht kuptimplotë, na kujton një të vërtetë të madhe psikologjike: ne jemi të përkohshëm dhe të pazëvendësueshëm.
Por në përpjekje për t’u pranuar nga të tjerët, për të qenë “si gjithë të tjerët”, apo për të mos zhgënjyer pritshmëritë e jashtme, shpesh ne largohemi nga vetvetja. Ky është një burim i madh ankthi, boshllëku dhe mungesës së përmbushjes.
1.Pse kemi prirje të jetojmë “jetën e të tjerëve”?
Sipas psikologjisë humaniste, çdo njeri ka një dëshirë të lindur për vetëaktualizim – për t’u bërë versioni më i mirë i vetes. Por rruga drejt këtij zhvillimi shpesh bllokohet nga ndikimet sociale: prindërit që projektuan ëndrrat e tyre tek ne, presioni për t’u përshtatur, frika nga gjykimi, krahasimi me të tjerët.
Psikologu Carl Rogers e quante këtë “vetja e rreme” – kur njeriu jeton në përputhje me pritshmëri të jashtme dhe jo me ndjesinë e tij të brendshme të drejtësisë, dëshirës apo vlerës.
2.Ndikimi psikologjik i jetesës “jashtë vetes”
Kur e humbasim kontaktin me atë që jemi në të vërtetë, lindin pasoja emocionale si:
Mungesa e motivimit të brendshëm
Ankthi dhe stresi i vazhdueshëm
Depresioni i heshtur për shkak të mungesës së kuptimit
Ndjenja se “dikush tjetër po jeton në trupin tim”
Këto ndjenja nuk janë të rralla – janë sinjale që vetja jonë e brendshme po kërkon zë.
3.Si ta zbatojmë thënien në jetën e përditshme?
a) Reflekto mbi vlerat e tua personale
Çfarë është e rëndësishme për ty? Jo për prindërit, shoqërinë apo rrjetet sociale – por për TY. Shkruaji 5 vlera që ndjen se të përfaqësojnë dhe pyet veten: A po jetoj në përputhje me to?
b) Mëso të dallosh zërin tënd nga ai i të tjerëve
Kur merr një vendim, ndalo dhe pyes veten: “E dua këtë sepse më frymëzon mua, apo sepse presin të tjerët që ta dua?”
c) Bëhu mik i pasigurisë
Të ndjekësh rrugën tënde shpesh do të thotë të dalësh nga “rruga e shtruar” e të tjerëve. Kjo sjell frikë. Por çdo zhvillim i vërtetë ndodh jashtë zonës së rehatisë.
d) Kultivo guximin për të thënë “jo”
Të jetosh jetën tënde do të thotë edhe të mos përfshihesh në gjithçka që të ofrohet. Mos thuaj “po” vetëm për të mos zhgënjyer të tjerët.
e) Përqafo autenticitetin
Gabimet, pasiguritë dhe mendimet e tua janë pjesë e asaj që të bën njeri. Kur i pranosh ato me mirësi, fillon të ndihesh më i lirë, më i vërtetë, më ti.
Në fund të ditës…
Thënia e Jobs nuk është thjesht një slogan frymëzues – është një ftesë për të jetuar me ndërgjegje. Psikologjikisht, autenticiteti nuk është luks, por nevojë themelore për mirëqenie.
Mos prit një krizë, një humbje apo një fund – për të kuptuar që koha është e pakthyeshme. Fillon sot. Fillon tani!
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
