Secili prej nesh ka një moshë personale dhe një biologjike: ne nuk mund ta ndryshojmë të parën, por mund të veprojmë sipas stilit të jetesës për të ulur të dytën.
Çfarë nënkuptohet me moshën biologjike?
Mosha biologjike tregon nivelin e plakjes dhe dëmtimit qelizor që ka ndodhur brenda trupit gjatë gjithë jetës. Qelizat, të cilat përbëjnë indet dhe organet, përjetojnë plakjen si një reduktim në aftësinë e tyre për të funksionuar me kalimin e kohës. Shkalla e këtij reduktimi mund të ndikohet nga faktorë të tillë si gjenetika dhe zakonet e stilit të jetesës dhe lejon një vlerësim të gjendjes shëndetësore dhe jetëgjatësisë.
Çdo organ ose ind ka moshën e vet biologjike , shuma e së cilës përcakton moshën e përgjithshme biologjike. Për shembull, dikush që kalon shumë kohë në diell, por gjithashtu ha një dietë me bazë bimore, mund të ketë lëkurë me një moshë të lartë biologjike (që do të thotë se lëkura e tyre duket, ndihet dhe vepron sikur është më e vjetër se sa është.) dhe një zemër me moshë të ulët biologjike (që do të thotë se zemra është mbajtur mirë dhe vepron sikur të ishte më e re se sa është në të vërtetë).
Në mënyrë ideale, mosha biologjike duhet të jetë më e vogël se mosha aktuale , megjithëse është ende një shenjë shumë e mirë nëse dy numrat përputhen. Në këtë rast, në fakt, do të thotë se trupi po plaket siç duhet, ndërsa nëse është më i ulët se mosha kronologjike, do të thotë se trupi po plaket më ngadalë
Si llogaritet mosha biologjike?
Ka disa mënyra për të llogaritur moshën biologjike : më e besueshme është nëpërmjet të ashtuquajturve ” biomarkers “. Një biomarker, shkurt për “shënues biologjik”, është një masë objektive që tregon shëndetin e një qelize ose një organizmi. Nivelet e kolesterolit, nivelet e sheqerit në gjak dhe rrahjet e zemrës janë shembuj të biomarkerëve të zakonshëm që përdoren për të vlerësuar shëndetin e trupit.
Një nga këto është metilimi , i cili përkufizohet ” si ndryshku në një tub” . Atë që ndryshku i bën metalit, metilimi i bën qelizave tuaja.” Teknikisht, modifikimet epigjenetike janë ndryshime kimike që ndodhin në kodin e ADN-së që përmbahet në qeliza me kalimin e moshës. Këto ndryshime quhen metilim.
Rritja e sasisë së metilimit prish funksionimin normal të qelizës në mënyrë që ajo të mos mund të kryejë në mënyrë efikase punën që është projektuar për të bërë. Kjo rënie e efikasitetit është shkaku themelor i asaj që ne i konsiderojmë si shenjat e plakjes : ndryshimet në ngjyrën e flokëve, shfaqjen e rrudhave , rritjen e dhimbjes së kyçeve, etj.
Të dy biomarkerët janë përdorur për të zhvilluar të ashtuquajturat ” orë të plakjes “, mjete që parashikojnë në mënyrë të besueshme moshën biologjike të një organizmi ose indi duke analizuar biomarkerët dhe, falë një testi gjaku, ofrojnë mënyra të përballueshme për të vlerësuar shkallën e plakjes dhe shëndetin e qelizave të dikujt, si dhe për të përcaktuar efektivitetin e zakoneve të jetesës në zgjatjen e jetëgjatësisë.
Si të ulni moshën biologjike
Dietë e shëndetshme, e larmishme dhe futja e agjërimeve me ndërprerje ose periudhave të rregullta të kufizimit të kalorive, të cilat përmirësojnë autofagjinë , një proces pastrimi qelizor që mund të parandalojë sjelljen jonormale qelizore;
Lëvizjet dhe ushtrimet e rregullta ditore : Edhe vetëm 15 deri në 20 minuta në ditë mund të bëjnë një ndryshim të rëndësishëm;
Reduktimi i ekspozimit ndaj rrezatimit duke mbajtur sa më shumë që të jetë e mundur laptopët dhe telefonat inteligjentë larg trupit, duke përdorur kufje, duke shmangur pushimin e kompjuterit në prehër ose telefonin në xhep dhe duke qenë i kujdesshëm për ta mbajtur telefonin inteligjent larg shtratit gjatë natës.
Reduktimi i toksinave mjedisore si tymi, kimikatet industriale, freskuesit sintetikë të ajrit dhe produktet toksike të pastrimit
Reduktimi i stresit.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.