Mundësitë e reja nuk kanë të bëjnë me moshën, por me këmbënguljen, përqendrimin dhe pasionin. Dy të parat janë pothuajse gjithmonë rezultat i pjekurisë; por pasioni është një nga ato atribute që braktiset me kalimin e kohës.
Kjo është arsyeja pse shumë të moshuar nuk mendojnë se kanë të drejtë të ëndërrojnë, apo të shkojnë pas gjithçkaje që kanë dashur gjithmonë. Pavarësisht se ata janë në një kohë të shkëlqyer për ta bërë këtë.
Çarls Darvini e dinte se kurrë nuk është vonë
Charles Darwin ishte 50 vjeç kur e përfundoi librin e tij. Pavarësisht se aventurën e tij si studiues e kishte nisur në moshën 22-vjeçare, atij iu deshën gati 30 vjet për të përfunduar punën e tij. Studimet e tij ishin më novatoret e kohës së tij, megjithë flokët e thinjur që i kishin dalë tashmë në tempujt e tij.
Në autobiografinë e tij, Çarls Darvini lë një tekst që përmbledh në një mënyrë mjeshtërore mendimet e tij për këtë çështje:
“Prandaj, suksesi im si njeri i shkencës, është përcaktuar, me sa mund të shoh, nga cilësitë dhe kushtet mendore komplekse dhe të ndryshme. Nga këto, më të rëndësishmit kanë qenë: a) pasioni për shkencën; b) durim i pakufizuar për reflektim të gjatë për çdo temë; c) punë e palodhur në vëzhgimin dhe mbledhjen e të dhënave, dhe d) një dozë mesatare zgjuarsie si dhe sens të përbashkët. Me aftësi të tilla të zakonshme si ato që kam unë, është vërtet e habitshme që ka ndikuar në një shkallë kaq të konsiderueshme në besimet e shkencëtarëve në lidhje me disa pika të rëndësishme.”
Shkrimtarë dhe gjeni të vonuar
Jose Saramago është një nga shkrimtarët më të lexuar në botë. Ajo që shumë nuk dinë për të, është se suksesin e parë të madh letrar e arriti në moshën 58-vjeçare me romanin “I ngjallur nga dheu”. Ai e ndoqi këtë sukses me romane të tjera që e çuan në çmimin Nobel në 1988.
Shkrimtarja afrikano-amerikane Toni Morrison botoi librin e saj të parë në moshën 40-vjeçare. Dhe 22 vjet më vonë, ajo fitoi çmimin Nobel për Paqen për Letërsinë. Gjithashtu, shkrimtarja e madhe britanike Penelope Fitzgerald botoi librin e saj të parë kur ishte gati të mbushte 60 vjeç. Pas shumë rënieve personale dhe letrare, ajo më në fund arriti të realizojë ëndrrën e saj për t’u botuar. Dhe disa vite më vonë, ajo fitoi çmimin Booker, një nga çmimet më prestigjioze në Mbretërinë e Bashkuar.
Një rast tjetër interesant është ai i Winston Churchill, i cili nuk erdhi në pushtet deri në moshën 66-vjeçare. Ai ishte një nga sundimtarët më të rëndësishëm në historinë e Britanisë së Madhe dhe gjithashtu diktoi rrjedhën e Luftës së Dytë Botërore. Por, gjithashtu, ai fitoi Çmimin Nobel për Paqen për Letërsinë në moshën 76-vjeçare.
Të gjitha këto hostori janë dëshmi se mosha nuk ka të bëjë fare me pushtimin e ëndrrave tuaja. Është tepër vonë kur heq dorë nga ëndërrimi ose kur vdekja të trokasë. Vetëm atëherë, me sa dimë, ajo na heq çdo mundësi që na i ofron jeta.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
