Përgatiti Esmeralda Birçaj, eksperte e shëndetit mendor
Narcisi ishte djali i lumit Kifissos dhe nimfës Leiriopi. Ai ishte një djalë shumë i bukur, kështu që shumë djem dhe vajza u dashuruan me të. Midis tyre ishte nimfa Echo, e cila u dashurua marrëzisht me të. Narcisi, sidoqoftë, qëndroi indiferent dhe i patundur përballë dashurisë së nimfës. Jehona, e dëshpëruar për refuzimin e të riut të pashëm, u fsheh në pyje dhe në male. Nimfat kërkuan ndihmën e perëndive për të ndëshkuar Narcisin. Kështu ndodhi.
Një ditë Narcisi ndërsa po ecte në pyll në një lëndinë gjeti një liqen dhe u ndal. Kur ai u përkul mbi të dhe pa imazhin e tij në ujë, ai u magjeps nga bukuria e tij. Ai ishte shtangur për ditë me radhë, duke parë vetveten dhe duke e injoruar thirrjen e Echo-s/Ekos. Kur u përpoq të prekë fytyrën e bukur që pa në ujë, ai ra dhe u mbyt.
Echo vajtoi aq thellë për vdekjen e të dashurit të saj, saqë Zeusi, sepse i vinte keq për të, e shndërroi Narcisin në një lule dhe Echo-n në një zë.
Narcisi bie në dashuri me imazhin e tij të idealizuar, por ai nuk mund ta dashurojë me të vërtetë veten, as nuk mund ta drejtojë dashurinë e tij jashtë. Ai mashtrohet nga pasqyrimi i imazhit të tij, pasi tregon vetëm fytyrën e tij të përsosur, të mrekullueshme dhe jo botën e tij të brendshme, thellësinë e tij ekzistenciale.
Miti i Narcisit në thelb tregon tragjedinë e humbjes së vetvetes, pasi vdekja e Narcisit është pasojë e fiksimit të tij në një un të rremë. Një vetvete që nuk është e njohur me emocione e që nuk janë të pranueshme për të (të tilla si dhimbja, xhelozia, trishtimi, zemërimi, mungesa, etj.). Diçka që e çon me saktësi matematikore drejt vdekjes ose sipas versionit të poetit latin Ovid, në një lule të bukur e cila rritet në shpatet e liqeneve, kështu që ai u shndërrua për ta parë veten duke e admiruar. Ovid di si të transformojë heronjtë e tij (Narcisi në lulen me të njëjtin emër, Jehona në gur, por edhe po aq të tjerë sa Niovi, Daphne, etj.) Duke e bërë kështu të shtrembëruar gjendjen e tyre të vdekur në rrugë pa krye.
Megjithëse miti e ka zanafillën disa shekuj më parë, figura e Narcisit mbetet shumë afër njeriut modern të tjetërsuar dhe të socializuar të civilizimit perëndimor. Mbi të gjitha, ne gjithmonë do ta duam tjetrin deri në atë masë sa të përballemi me imazhin tonë tek ai, domethënë do të reflektohemi në dashurinë e tij. Fatkeqësisht, kjo nuk është kurrë e mjaftueshme për askënd, pasi që “Unë” gjithmonë do të ngre indeksin e pritjeve të tij për tjetrin, në mënyrë që të përmbushë nevojat e tij lakmitare.
Narcisi dëgjohet por ai nuk mund ta dëgjojë dashurinë tuaj. Zëri juaj do të humbasë si ai i Jehonës, në ujërat e tij të cekët, sepse mjerisht, nëse Narcisi shikon thellë brenda tij, të vërtetën e tij, ai do të mbytet në humnerën e hidhërimit të tij.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
