Periudha historike e pandemisë na ka bërë që të gjithë ne të kalojmë shumë kohë në ambiente të mbyllura, por ngadalë po rizbulojmë botën jashtë mureve të shtëpisë, veçanërisht fëmijët tanë.
Lojërat në natyrë lejojnë që fëmija të mësojë aspekte të reja të realitetit që e rrethon dhe të përshtatet në përputhje me mjediset e ndryshme në të cilat ndodhet. Të jesh në gjendje të fusësh duart në tokë, të prekësh sipërfaqet e ndryshme natyrore që na rrethojnë, të vëzhgosh ngjyrat, aromat, zhurmat që ndjekin njëra-tjetrën në stinë, të gjithë janë stimuj që provokojnë një mori pyetjesh.
Siç argumentojnë studimet e fundit shkencore dhe siç thekson Danilo Casertano, themelues i Shkollave Natyrore, një fëmijë që mëson jashtë është një fëmijë më i lumtur, falë asaj që quhet ‘efekti biofilik’: fëmija, i cili tërhiqet natyrshëm nga natyra, ndjen një ndjenjë të mirëqenies, pikërisht sepse është në kontakt me një mjedis jetese. Pra, natyra është një mundësi e shkëlqyeshme për të mësuar dhe për të stimuluar inteligjencën krijuese.
Por çfarë është krijimtaria?
Kreativiteti është aftësia për të gjetur zgjidhje origjinale, ide të reja, për të vepruar në një mënyrë të papritur, e cila nuk ndjek procedurat e standardizuara. Është aftësia për të parë botën përreth nesh nga një këndvështrim gjithnjë në ndryshim. Ka të bëjë me aftësinë për të parë përtej, për të shpikur dhe shndërruar situatat në mundësi, sfida dhe zgjidhje.
Kreativiteti është një proces dhe si i tillë ai mund të ndahet në faza: nga përgatitja, në të cilën mblidhen informacionet e nevojshme për të njohur të gjitha aspektet e një problemi; në inkubacion, në të cilin përpunohet informacioni i marrë në fazën e parë; pastaj ndriçimi, momenti në të cilin gjendet zgjidhja dhe së fundmi realizimi ose implementimi.
Fëmijët janë natyrshëm krijues sepse habiten vazhdimisht: për ta gjithçka është e re, një botë për të zbuluar dhe eksploruar. Megjithatë, duke u rritur, ne priremi të mësohemi të përdorim inteligjencën krijuese. Sidoqoftë, të gjithë mund ta stërvitim veten të mendojmë në mënyrë krijuese, duke dalë nga kutia dhe duke filluar të arsyetojmë duke parë edhe problemet e vogla të përditshme nga një këndvështrim tjetër. Dhe ne gjithashtu mund ta stimulojmë këtë aftësi për fëmijët tanë!
Si mund të stimulojë natyra krijimtarinë?
Lojërat në natyrë i lejojnë fëmijës të mësojë, gjithnjë gjëra të reja të realitetit që e rrethon dhe të përshtatet sipas mjediseve të ndryshme në të cilat ndodhet. Këtu ai ka mundësinë të përjetojë drejtpërdrejt botën dhe mekanizmat që e rregullojnë atë, duke zbuluar, ditë pas dite, pasurinë dhe kompleksitetin e saj. Jo vetëm kaq! Disa hulumtime dhe studime zbulojnë se mësimi i fëmijës për të kaluar kohë në natyrë ndihmon në rritjen e kapacitetit të tij të kujtesës, vëmendjen e tij, frymën e vëzhgimit dhe aftësinë për zgjidhjen e problemeve.
Këtu janë 3 aktivitete të lehta që mund të bëjmë së bashku me fëmijët tanë ndërsa luajmë në natyrë:
1.Ne marrim një fletë të madhe dhe e zhytim në njërën anë në temperën me ngjyrë. Pasi ta lini të kullojë për disa sekonda, vendoseni në një fletë letre dhe shtypeni mirë, duke përdorur të gjithë dorën. Pastaj e ngremë fletën dhe shohim se çfarë gjurmë ka lënë. Si duket? Lëreni të thahet dhe argëtohuni duke kompletuar modelin duke filluar nga ngulitja e gjethes dhe duke krijuar një imazh të ri.
2.Le të marrim një fletë të bardhë dhe ta ndajmë atë në shumë qeliza të ndryshme: secila prej tyre korrespondon me një karakteristikë të ndryshme prekëse: të lëmuar, të ashpër, të nxehtë, të ftohtë, të fortë, të butë, kokërr, të theksuar, të thatë, të lagur. Ne mund të projektojmë një objekt me atë karakteristikë: për shembull, një gotë ujë në kutinë “e lagur” ose një jastëk në atë “të butë”. Le të bëjmë një shëtitje në park ose në fshat, ose një udhëtim në mal apo edhe në det. Kur zhytemi në natyrë, mbyllim sytë dhe përdorim duart për të eksploruar atë që na rrethon! Le të përqendrohemi në atë që dëgjojmë: sa e lëmuar është sipërfaqja e një guri, ose sa e ashpër është lëvorja e një peme! Nga ana tjetër, ai gur atje, ka qenë në diell gjithë ditën dhe tani është shumë i nxehtë! Ose sa e imët është rëra! Marrim fletën që kishim përgatitur më parë dhe ngjisim një element të natyrës afër mbiemrit përkatës.
3.Piktura është një formë e shkëlqyer e të shprehurit që fëmija ynë mund ta përdorë për të lëshuar krijimtarinë e tij! Mund të jetë gjithashtu një burim i madh eksplorimi: le të përpiqemi të bëjmë disa ngjyra duke përdorur përbërës që mund t’i gjejmë në shtëpi ose në natyrë, ashtu si dikur piktorët! Për shembull, jeshilja mund të merret me majdanoz të thatë të copëtuar shumë imët, në të cilin shtohet vaj. Për ngjyrën kafe mund të përdorni piper të zi të lagur në ujë për shumë orë, derisa lëngu të marrë ngjyrë kafe. Tani që kemi krijuar këto dy ngjyra të para, le të përpiqemi t’i përdorim ato për të vizatuar një pemë të bukur në një fletë!
Trajnimi i inteligjencës krijuese në natyrë dhe në ajër të hapur do t’i ndihmojë fëmijët tanë të mendojnë në një mënyrë të re në të gjitha fushat e jetës, madje dhe mbi të gjitha, kur e gjejnë veten duke u përballur me sfida të vogla dhe të mëdha!
Burimi / https://dilei.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
