Harroni të ktheheni në kryqëzimin e zakonshëm, harroni se ku janë çelësat, merrni emrin e dikujt gabim : goditjet e vogla të kujtesës janë më se të natyrshme sidomos me moshë të thyer, dhe nëse nuk janë shumë të shpeshta ato nuk duhet të shqetësohen. Por, si t’i dallojmë nga shenjat më alarmuese, siç janë simptomat e hershme të demencës? Kur është e nevojshme të thellohet?
Truri gjithashtu plaket: neuronet tkurren, mbajnë më pak lidhje aktive midis tyre dhe mbajnë më pak kimikate të nevojshme për të dërguar sinjale në qeliza të tjera. Megjithatë, jo të gjitha vrimat e kujtesës kanë të bëjnë me vitet që po përparojnë. Në shumë raste ato lidhen me stresin, ankthin, shpërqendrimin ose me një humor negativ që e bën më të vështirë të përqendrohesh.
Pra, pjesërisht, të harrosh është… E shëndetshme: shumë informacione të panevojshme ngadalësojnë marrjen e kujtimeve «të dobishme» dhe truri vendos vetë se çfarë ia vlen të mbahet dhe çfarë jo.
Ndërprerjet e kujtesës bëhen alarmuese kur ngulmojnë, nëse përkeqësohen me kalimin e kohës dhe kur ndërhyjnë në aktivitetet normale të përditshme.
Nuk është problem nëse humbim një zbulim të madh; Nëse nuk mbajmë mend se si të ngasim makinën apo vazhdojmë t’i ruajmë objektet në vende të gabuara ose nëse shpesh na mungojnë fjalët që do të na duheshin në një fjali. Në këto raste është mirë të shikohet nga një specialist i fushës.
Gjendja kalimtare midis plakjes normale të trurit dhe demencës quhet dëmtim i lehtë kognitiv. Kjo gjendje përfshin një vështirësi të nuancës në një ose më shumë funksione njohëse, për shembull kujtesën, gjuhën ose aftësitë programuese, dhe për këtë arsye probleme më të mëdha për të përfunduar detyrat komplekse të tilla si përgatitja e një vakti.
Ajo nuk të çonë në patologji më serioze me kalimin e kohës: në disa raste ajo mbetet e qëndrueshme në ashpërsi dhe në të tjera ajo edhe mund të përmirësohet (për shembull nëse ajo ishte e lidhur me ankthin ose gjendjen shpirtërore). Por në 10-15% të rasteve, dëmtimi i lehtë njohës është një shenjë i Alzheimerit: nëse diagnostikohet herët mund të ndihmojë për të menaxhuar më mirë sëmundjen dhe për të bërë plane për të ardhmen.
Burimi / Focus.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
