Truri është një organ i programuar për lidhje dhe lidhje shoqërore. Ne duhet të krijojmë lidhje dhe të ndërveprojmë me njerëzit përreth nesh. Megjithatë, mirëqenia emocionale dhe neurologjike gjithashtu nis nga aftësia delikate për të ditur se si të jesh vetëm. Dhe plotësia qëndron në menaxhimin e mirë të të dyja sferave.
Por problemi, shumë herë, është se ne nuk dimë të jemi pa dikë pranë. Pas këtij realiteti shpesh fshihen problemet e lidhjes. Nëse mendoni se është e nevojshme të punoni në këtë dimension, ne ndajmë disa rekomandime me ju.
Si të mësoni të jeni vetëm?
Ekstremet nuk janë të mira. Plotësia arrihet duke arritur një ekuilibër midis pranimit të vetmisë sonë dhe të mësuarit të jetojmë shëndetshëm me njerëzit përreth nesh. Të qenit vetëm është, në fund të fundit, një strehë e introspeksionit ku duhet të zhytesh herë pas here. Në këtë kuptim, një artikull i botuar në Scientific Reports përshkruan se mirëqenia qëndron në të ditur se si të kombinosh kohët e socializimit me kohët e vetmisë. Nuk bëhet fjalë për të izoluar veten, por për t’u kënaqur në ato momente të zgjedhura nga ju për të qenë pa shoqëri. Diçka kaq themelore është zakonisht e vështirë për disa njerëz dhe kjo është arsyeja pse është e nevojshme të integrohen disa mjete.
Zhvilloni një mentalitet të kujdesit për veten dhe dhembshurisë për veten
Shpesh, të mos dish të jesh vetëm, të bën të kalosh jetën në “autopilot”. Thjesht e lini veten të shkojë, deri në atë pikë sa t’i jepni përparësi nevojave dhe vendimeve të të tjerëve mbi tuajat. Një nga motivimet mund të jetë se ju jeni të tmerruar të mos e rrethoni veten me njerëz të tjerë, deri në pikën ku distancoheni plotësisht nga ajo që dëshironi, ndjeni dhe keni nevojë.
Hapi i parë për të fituar mirëqenien dhe cilësinë e jetës është të zhvilloni një qasje mendore vetë-dhembshur. Vetëm kur filloni ta trajtoni veten me dashuri dhe dhembshuri, zbuloni se, herë pas here, të qenit vetëm është katarizuese dhe ngushëlluese. Është një akt i kujdesit për veten me të cilin dëgjoni zërin tuaj të brendshëm, atë që e keni lënë pas dore për një kohë të gjatë.
Nxit introspeksionin – Për të mësuar të jeni vetëm, vini në praktikë një funksion të mrekullueshëm ekzekutiv: introspeksionin. Nga psikologjia ekzistenciale, thuhet se vetmia është një hapësirë ideale për të reflektuar mbi qëllimet dhe kuptimet tuaja jetësore. Ju e aktivizoni këtë ushtrim vetë-reflektimi përmes teknikave të ndryshme. Gjëja kryesore është të përqendroheni në ato që janë më në përputhje me interesat, nevojat dhe karakteristikat tuaja të veçanta. Ne ju tregojmë disa propozime:
Të lexuarit dhe të mësuarit: leximi ju ofron perspektiva të reja në fusha të ndryshme të ekzistencës, të cilat mund të shkaktojnë introspeksion të thellë dhe të kënaqshëm tek ju.
Shkrimi me ditar ose reflektues: futja e zakonit të të shkruarit për atë që ndjeni, mendoni ose përjetoni në rutinën tuaj mund të çojë në zbulimin e vetvetes dhe një lidhje më të thellë me veten.
Shëtitjet në natyrë: ecja nëpër një pyll, një mal, duke ecur pranë një lumi, një liqeni ose një mjedisi detar, ju lejon të jeni më të pranishëm, të lidheni me këtu dhe tani për të fikur zhurmën mendore dhe për të nxitur qetësinë reflektuese.
Aktivitetet artistike: piktura, muzika apo edhe shkrimi i poezisë veprojnë si kanale shumë pasuruese për të shprehur emocionet, për t’u lidhur me veten dhe për të reflektuar. Në atë hapësirë krijimtarie, momentet e vogla të vetmisë janë gjithmonë kënaqësi.
Forconi vetëvlerësimin tuaj – Shumë herë, frika për të qenë vetëm lidhet me njerëzit me probleme të vetëvlerësimit, pasi ata zakonisht kanë nevojë për vërtetim të vazhdueshëm nga të tjerët për t’u ndjerë të vlerësuar. Prandaj, puna për vetëvlerësimin tuaj do t’ju lejojë të fitoni pavarësinë dhe të dobësoni frikën e ndjenjës së pamjaftueshmërisë ose frikës nga braktisja. Merrni parasysh disa rekomandime:
Shijoni shoqërinë tuaj: Gjeni aktivitete që ju pëlqen t’i bëni vetëm, si leximi, sportet, shkuarja në kinema, etj. Kjo do t’ju ndihmojë të krijoni një marrëdhënie më të shëndetshme me veten dhe të ndjeni kënaqësi në kohën e vetmuar.
Vetëvlerësimi: Në vend që të kërkoni përforcim të jashtëm, praktikoni të dini se si të njihni vlerën tuaj. Bëni një listë të cilësive, arritjeve dhe aspekteve tuaja pozitive. Mos harroni se vlera juaj nuk varet nga shoqërimi apo miratimi i të tjerëve.
Forconi autonominë tuaj: pavarësia emocionale konsiston në aftësinë për t’u ndjerë i përmbushur nga vetja, pa u varur nga të tjerët për lumturinë tuaj. Kultivoni zakone që ju lejojnë të ndjeni siguri të brendshme, të tilla si meditimi, ushtrimet fizike ose krijimi i qëllimeve personale.
Mos harroni se mjedisi juaj ndikon në vetëvlerësimin tuaj: kushdo që është pjesë e jetës suaj, integron tek ju narrativat se si jeni. Nëse jeni të nënvlerësuar ose të zhvlerësuar, kjo do të ndikojë në identitetin dhe vetëvlerësimin tuaj. Ndonjëherë, duke u larguar nga ato figurat më të pakëndshme, ju fitoni liri, kënaqësi dhe pavarësi.
Krijo një rutinë në vetmi – Mbani gjithmonë një gjë në mendje: kohë pas kohe duhet të jeni vetëm për të forcuar shëndetin tuaj mendor, siç sugjerohet nga kërkimet në Buletinin Personaliteti dhe Psikologjia Sociale . Kjo mund të rrisë ndjenjat e relaksimit dhe të zvogëlojë stresin. Në mënyrë ideale, duhet të vendosni kohë të caktuara gjatë ditës për të qenë vetëm. Ndonjëherë mjafton një orë apo edhe vetëm njëzet minuta. Kjo varet nga nevojat e secilit person. Disa bëjnë vrap, të tjerë bëjnë joga, kërcejnë ose dëgjojnë muzikë. Ka shumë dinamika që kanë virtytin të veprojnë si kanale të brendshme për t’u lidhur me ju pa frikë dhe pa nevojën për të qenë me askënd.
Praktikoni vetëdijen dhe vetminë e vetëdijshme – Mindfulness ju lejon të reduktoni ankthin që lidhet me të qenit vetëm. Ju e bëni këtë duke e përqendruar vëmendjen tuaj në momentin aktual, këtu dhe tani. Kjo praktikë e lashtë e bën më të lehtë për ju që të vini në kontakt me pjesë të vetes tuaj që ndoshta nuk i kishit eksploruar. E gjithë kjo e bën më të lehtë për të shijuar shoqërinë tuaj nga një nivel më i rehatshëm, i fokusuar dhe i relaksuar.
Vërini në dyshim bindjet tuaja për vetminë – Për të mësuar të jeni vetëm dhe të mos vareni nga askush , sfidoni bindjet tuaja. Për shembull, një pjesë e shoqërisë sonë beson se të qenit vetëm është sinonim i të qenit i çuditshëm ose i dështuar. Mos u jepni vlerë këtyre ideve dhe sfidoni mendimet e tilla në mënyrën e mëposhtme:
Analizoni atë: “A është e vërtetë ajo që mendoj për të qenit vetëm?” Tani për tani ju bën më shumë dobi të mendoni se vetmia që dikush zgjedh herë pas here vepron si një ushtrim i shëndetshëm dhe pasurues që duhet ta praktikoni.
Riformuloni idetë: “A mendoj ende se vetmia i përgjigjet sjelljes shoqërore ose refuzuese, se dikush është i çuditshëm vetëm për të qenë me veten?” Ndoshta ju duhet të rindërtoni ato narrativa që mjedisi ka integruar në ju.
Vëreni në dyshim frikën tuaj: “Është e vërtetë, ende nuk ndihem rehat të shkoj vetëm në kinema, sepse njerëzit mund të besojnë se nuk kam miq ose se jam i çuditshëm”. Mënyra më e mirë për t’u përballur me të është të bëni gjithçka që ju shkakton frikë. Në këtë rast, guximi për të shkuar vetëm në kinema ose në darkë mund të jetë i dobishëm.
Kuptoni shkakun e frikës për të çliruar veten – Frika nga vetmia zakonisht ka një origjinë që zbulohet në një kontekst psikoterapeutik. Prandaj, ju rekomandojmë që të thelloheni në këtë frikë për ta kuptuar më mirë. Shpesh, duke çaktivizuar rrënjën e problemit, ju gjeni forcën për të mësuar të jeni me veten tuaj pa u varur nga njerëzit e tjerë. Ne shpjegojmë shkaqet kryesore.
Frika nga refuzimi ose braktisja – Frika për të qenë vetëm mund të lidhet me përvojat e kaluara të refuzimit ose braktisjes. Nëse dikush është zhvendosur nga figurat e tij kryesore të lidhjes në momente kyçe, ai mund të zhvillojë një besim se vetmia është e rrezikshme ose traumatike. Kjo lidhet me teorinë e lidhjes , e cila sugjeron se njerëzit që nuk kanë pasur një lidhje të sigurt në fëmijëri, mund të kultivojnë frikën e ndarjes.
Varësia emocionale – Varësia emocionale ndodh kur një person ndjen se ka nevojë për praninë e vazhdueshme të një tjetri për t’u ndjerë i sigurt ose i plotë. Të jesh pa askënd pranë do të thotë të humbasësh aksesin në emocionet pozitive ose mbështetjen që ata marrin nga marrëdhëniet e tyre, gjë që mund t’i bëjë ata të frikësohen.
Përvojat traumatike – Kjo frikë do të lidhej gjithashtu me përvojat traumatike të braktisjes, neglizhencës ose vetmisë së detyruar gjatë fëmijërisë ose në faza të tjera të jetës. Ata që merren me një dëmtim traumatik priren ta lidhin vetminë me rrezikun ose mungesën e mbrojtjes.
Zbrazëtia ekzistenciale – Ka nga ata që ndjejnë ankth për vetminë, sepse ajo i përballet dhe krijon një zbrazëti emocionale ose ekzistenciale. Të qenit vetëm mund të shkaktojë pyetje të thella për disa njerëz në lidhje me kuptimin e jetës , identitetin personal ose qëllimin, të cilat u duken të pakëndshme ose të frikshme.
Vetmia e zgjedhur dhe e përpiktë: një ushtrim i shëndetshëm
Të mësosh të jesh vetëm është një aftësi thelbësore për mirëqenien emocionale dhe psikologjike. Në një botë që vlerëson ndërveprimin e vazhdueshëm dhe vërtetimin e jashtëm, vetmia mund të perceptohet si diçka negative. Megjithatë, siç e dini tashmë, ai ofron një mundësi unike për vetënjohje, reflektim dhe rritje personale.
Në këtë pikë, mos hezitoni të përballeni me këtë frikë. Qoftë përmes introspeksionit, aktiviteteve të reja apo mbështetjes terapeutike, ju do të bëheni më elastikë dhe do të ndërtoni një jetë më të plotë dhe më të ekuilibruar.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.