Termi “Ambivert” është ende një term relativisht i pazakontë, megjithatë shumë njerëz e gjejnë veten në një pozicion të ndërmjetëm midis ekstrovertëve dhe introvertëve, ndoshta pa e kuptuar.
Jo të gjithë e dinë, por diku midis një personaliteti introvert dhe një ekstrovert, mund të gjeni një ambivert. Ky term pak i njohur i referohet të gjithë atyre njerëzve që, pa etiketa, shfaqin karakteristika si të introversionit ashtu edhe të ekstroversionit, duke gjetur një ekuilibër pozitiv. Nëse mund të shoqëroheni si një ekstrovert, por gjithashtu të shijoni vetminë dhe hapësirën tuaj si një introvert, mund të keni tiparet tipike të një ambiverti. Ne e eksploruam këtë botë ende pak të njohur me Dr. Antonio Catarinella, psikolog dhe psikoterapist i specializuar në psikologji klinike dhe konsulent për Observatorin e Mundësive të Barabarta të Urdhrit të Psikologëve të Lombardisë.
Çfarë do të thotë të jesh i pavendosur?
“Në zhargonin teknik, ky term përdoret rrallë sepse mund të duket fyes. Në realitet, termi ambivert përshkruan një person që shfaq karakteristika si të introversionit ashtu edhe të ekstroversionit.” Do të thotë, për shembull, që një ambivert mund të vlerësojë ndërveprimin shoqëror, situatat stimuluese dhe të këndshme, por në të njëjtën kohë mund të ndiejë nevojën për momente izolimi, intervale vetmie. Ambivertësia sigurisht pasqyron kompleksitetin e natyrës njerëzore. Është, shpjegon eksperti, një dinamikë e lindur nga nevoja për t’u përshtatur me kontekstin shoqëror në të cilin ndodhet, duke ruajtur dëshirën për të mbetur besnik ndaj vetes: “Është e rëndësishme të bëhet dallimi midis personalitetit dhe sjelljes. Personaliteti është biologjikisht i qëndrueshëm dhe unik për secilin individ, ndërsa sjellja është rezultat i përshtatjes kontekstuale dhe sociale”, shpjegon Dr. Catarinella.
Pse të qenit ambivert mund të konsiderohet një superfuqi?
Ambivertët janë pra njerëz që demonstrojnë fleksibilitet më të madh në menaxhimin e dinamikave sociale dhe personale. Për shembull, një mjedis stimulues mund të aktivizojë anën më ekstroverte të këtyre njerëzve, ndërsa situatat më reflektive mund të nxjerrin në pah tiparet e tyre më introspektive. Sipas ekspertit, “kjo aftësi për t’u përshtatur në kontekste të ndryshme mund të interpretohet si një avantazh evolucionar, sepse qartësisht dikush ndihet rehat në varësi të mënyrës se si lidhet në kontekste të ndryshme”. Fjala kyçe kur flitet për një ambivert është ndërgjegjësimi . Fleksibiliteti i tyre, në fakt, lind pikërisht nga një ekuilibër i brendshëm; këta njerëz kanë tendencë të njohin nevojat e tyre, ata e dinë kur është koha për të ekspozuar veten, për t’u lidhur, për t’u orientuar jashtë dhe kur në vend të kësaj duhet të mbrojnë veten, të mbrojnë hapësirën e tyre dhe të ruajnë vetminë e tyre. Të jesh një ambivert do të thotë të dish si të përshtatesh dhe për këtë arsye të kesh rezistencë të madhe kontekstuale.
Ku futet ambiverti në universin psikologjik?
Carl Jung ishte i pari që përdori termat introversion dhe ekstroversion në teorinë psikologjike, por ishte teoria e Pesë të Mëdhenjve që përfshiu përfundimisht lloje të reja personaliteti, duke përfshirë edhe ato të ndërmjetme. Në psikologji, kjo teori e përshkruan personalitetin jo si kategori të qarta dhe të dallueshme, por përmes pesë dimensioneve që përfaqësojnë një vazhdimësi midis dy ekstremeve të kundërta. Është pikërisht falë rishikimeve të reja të kësaj teorie psikologjike që tani e dimë se ka njerëz që përshtaten në këto pozicione të ndërmjetme, siç janë ambivertët. Në këtë kontekst të evolucionit të vazhdueshëm shkencor, Dr. Catarinella thekson një koncept shumë të rëndësishëm: atë të interpretimit të qenieve njerëzore dhe personaliteteve të tyre pa qenë kritik, pa gjykuar ose etiketuar.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
