Të jesh i lumtur në jetë nuk ka të bëjë vetëm me gjërat që ne u themi po. Ka të bëjë po aq me gjërat që ne u themi jo. Shumë shpesh ne qëndrojmë në rrugën tonë dhe as që e dimë atë. Kjo për shkak se ne kemi marrë disa zakone të këqija gjatë rrugës. Por mos u shqetësoni, njohja e tyre është hapi i parë për t’i vënë në kontakt njëherë e përgjithmonë.
Pra, nëse doni lumturi të qëndrueshme në jetë, është koha t’u thoni lamtumirë këtyre 11 zakoneve toksike…
1)Injorimi i asaj që është përpara jush
Një nga ndryshimet më të mëdha në lumturinë time të përditshme është se sa mirë u kushtoj vëmendje gjërave të mira këtu dhe tani. Për shembull, nëse jam shumë i zënë duke menduar për atë që do të doja më shumë, gjithmonë përfundoj të ndihem i pakënaqur me atë që kam tashmë. Ëndërrimi dhe bërja e planeve për të ardhmen mund të jetë ndjesi e mirë. Por vetëm kur balancohet nga një vlerësim për atë që keni tani. Thjesht renditja e bekimeve të shumta që ekzistojnë pikërisht në këtë moment sjell një ndjenjë kënaqësie.
2)Të jesh kaq i ashpër me veten
Shumica prej nesh do të përfitonin nga të qenit më të sjellshëm me veten. Realiteti i trishtuar është se shumë shpesh ne mund të jemi armiku ynë më i keq. E ndëshkojmë veten për shumë gjëra, për të metat dhe papërsosmëritë tona të perceptuara. Por pse? Sepse kur e bëjmë, 9 herë nga 10 na shërben vetëm për të na demotivuar. Kjo na e ngre dashurinë dhe respektin për veten tonë. Pjesa e ndërlikuar është se ne nuk e vërejmë gjithmonë kur e bëjmë atë. Jemi mësuar aq shumë të dëgjojmë atë zë të brendshëm kritik, saqë ai kalon pa sfidë.
Nëse duam të jemi më të lumtur, duhet të mësojmë ta vëmë në dyshim atë zë dhe ta zëvendësojmë atë me një zë më të dhembshur për veten.
3)Krahasimi i vazhdueshëm i vetes me të tjerët
Është një lojë humbëse sa herë që e krahasojmë veten me të tjerët. Sepse fakti është se gjithmonë do të jetë dikush që nga jashtë duket shumë më mirë se ju. Secili prej nesh është unik, dhe po kështu është edhe udhëtimi ynë nëpër jetë. Të shikosh përreth se çfarë po bëjnë të gjithë të tjerët vetëm të anashkalon nga rruga jote. Mund të sjellë ndjenja zilie dhe xhelozie, edhe pse nuk e dini kurrë se si është jeta e dikujt tjetër nga brenda. Në rastin më të mirë, është një shpërqendrim i kotë. Në rastin më të keq, është një terren pjellor për pakënaqësi.
Hedhja e këtij zakoni toksik në kontakt mund të bëhet më e lehtë nëse mund të shmangim gjënë tjetër në listën tonë.
4)Konsumimi i tepërt i mediave sociale
Unë nuk do të sulmoj platformat e mediave sociale. Ato mund të jenë mjete argëtuese dhe të dobishme për t’u lidhur me ata rreth nesh. Por si shumë kënaqësi në jetë, ato vijnë edhe me një anë të errët. Ato janë krijuar për të na mbajtur të lidhur pasi na japin të njëjtin goditje dopamine si kumari dhe drogat rekreative. Psikologët vlerësojnë se 5-10% e amerikanëve mund të kualifikohen se kanë varësi nga mediat sociale. Ashtu si çdo varësi, ne priremi ta përdorim atë për t’u fshehur nga jeta reale dhe ndjenjat tona. Nuk ka asnjë mënyrë për t’u shpëtuar lidhjeve midis përdorimit të tepërt të mediave sociale dhe rritjes së rrezikut për depresion, ankth, vetëvlerësim të ulët, vetmi, imazh të dobët të trupit, vetëdëmtim dhe madje edhe mendime vetëvrasëse.
Sjellja e më shumë vëmendje në përdorimin tonë në internet forcon lumturinë tonë të qëndrueshme.
5)Zbërthimi i tepërt i vendimeve tuaja
Është e zgjuar t’i mendosh gjërat. E dini çfarë thonë ata, vetëm budallenjtë nxitojnë, apo jo? Por vjen një moment kur biem në mendime të tepërta. Kur e bëjmë këtë, ajo bën më shumë dëm sesa mirë.
Problemi është se frika dhe ankthi mund të na bllokojnë në mendimet tona dhe të çojnë në shqetësime të panevojshme. Në vend që të jemi të plotë në vendimmarrjen tonë, ne thjesht bëhemi të stresuar. Është në rregull të peshoni opsionet tuaja, por është e rëndësishme të mbani mend se nuk mund të parashikojmë kurrë se si do të shkojnë gjërat. Ndonjëherë na duhet të kafshojmë plumbin dhe të shkojmë me instinktet tona. Marrja e veprimeve është më e rëndësishme. Përndryshe, ne mund të përfundojmë duke qëndruar të mbërthyer. Kur ta bëni këtë, mund ta gjeni veten duke bërë gjënë tjetër në listën tonë.
6)Gjetja e justifikimeve për të mos bërë një fillim
E njohur ndryshe si zvarritje, ky zakon i vonesës ndodh në shumë fusha të jetës sonë. Nuk është thjesht shtyrja e asaj pune që kemi shmangur deri nesër. Fatkeqësisht, kjo ndodh në çështje shumë më të rëndësishme. Ne e bëjmë atë me planet, synimet dhe ambiciet tona. I themi vetes se kemi nevojë për më shumë kohë, para, njohuri, etj. përpara se të mund të bëjmë një fillim. Ne kërkojmë gjëra për të justifikuar pse nuk po e përqafojmë jetën dhe mundësitë që mund të vijnë.
Por më shpesh sesa jo, këto taktika të vonesës vijnë nga frika dhe jo nga kufizimet praktike.
7)Rënia në njerëz të pëlqyeshëm
Është padyshim një veprim i ndërlikuar balancues. Ne jetojmë në shoqëri ku bashkëpunimi është i rëndësishëm. Padyshim që marrëdhëniet që krijojmë janë të rëndësishme kur bëhet fjalë për lumturinë dhe mirëqenien tonë. Kështu që unë nuk do të ulem këtu dhe të them se nuk duhet të mallkosh atë që mendon dikush tjetër. Por kur kujdesemi shumë për atë që njerëzit e tjerë mendojnë për ne, mund të përfundojmë duke i lënë nevojat tona pas të tjerëve. Kur keni frikë të jeni ai që jeni në të vërtetë nga frika se mos shkelni gishtat e të tjerëve, nuk mund të gjeni kurrë lumturi të vërtetë.
8)Ankimi pa pushim
Negativiteti bëhet shpejt një zakon. Falë mënyrës se si funksionon truri ynë, ne fjalë për fjalë përfundojmë duke e fiksuar mendjen tonë për të arritur fillimisht tek mendimet pesimiste dhe ankuese. Kjo do të thotë se çdo rënkim dhe rënkim i hedhur që kemi lë një gjurmë të qëndrueshme. E kuptoj, jeta mund të jetë e keqe. Të gjithë kemi ditë të këqija. Acarime të vogla mund t’ju zvarriten dhe t’ju frustrojnë dreqin. Mund të jetë katartike ta heqësh atë nga gjoksi, por shumë është toksike.
Duhet të jemi të ndërgjegjshëm për mendimet që ushqejmë vetë. Përndryshe, ne përfundojmë duke grabitur lumturinë tonë.
9)Mbajtja e inateve
Unë kam një shoqe që u mashtrua nga i fejuari i saj dhe më pas u ndanë. E di, është e tmerrshme. Kuptohet që ajo tronditi botën e saj dhe e lëndoi thellë. Por këtu është gjëja: 10 vjet më vonë, ai është zhdukur prej kohësh, por ajo ende po e mban atë. Atë hidhërim që ndjente ndaj tij, e ktheu nga vetja. Kjo do të thoshte se ajo refuzoi t’i besonte një burri tjetër. Ajo ka qenë beqare që nga ajo kohë dhe do të shfrytëzojë çdo mundësi për të folur për mënyrën sesi ai i “shkatërroi jetën”.
Por këtu është e vërteta brutale: Paaftësia e saj për të lënë të shkojë dhe për të vazhduar është ajo që po i shkatërron jetën. Po, ai i bëri një gjë të keqe asaj, por gjithçka në dhjetë vjet më pas, ajo po i bën vetes. Falja nuk ka të bëjë me lënien e dikujt tjetër nga grepi. Nuk bëhet fjalë për të thënë se çfarë ndodhi është në rregull. Nuk duhet as t’i përfshijë ata.
E di që nuk është e lehtë, por falja ka të bëjë me vendosjen për të ulur dhimbjen që po mbartni në mënyrë që të mos ju hajë.
10)Të zhytur në keqardhje për veten
Koha për një tjetër të vërtetë të vështirë dashurie: Të ndjesh keqardhje për veten, në fund të fundit të kthen në viktimë. Mos më keqkuptoni, kjo nuk është njësoj sikur t’i tregoni vetes disa të rëndësishme. Ne meritojmë të jemi të dhembshur ndaj ndjenjave dhe nevojave tona. Por vënia e një narrative të “mjerë unë” vetëm sa të dobëson. Është joshëse të mbytemi kur nuk e kuptojmë rrugën tonë. Mund të ndihemi sikur jeta do të na marrë.
Por të ankoheni se “Nuk është e drejtë” nuk do të ndryshojë asgjë. Është e rëndësishme të dimë se si ta marrim veten kur jeta na rrëzon. Ne e bëjmë këtë duke mësuar të pranojmë gjërat që nuk mund t’i ndryshojmë dhe duke e përqendruar energjinë tonë në gjërat që mundemi.
11)Largimi i mendimeve dhe ndjenjave “të këqija”
Kjo mund të tingëllojë kontradiktore. Në fund të fundit, sapo thashë se të ndjesh keqardhje për veten është një humbje kohe. Por është gjithashtu e rëndësishme të mos bini në këtë kurth të përbashkët në kërkim të lumturisë: Të mendosh se qëllimi i jetës është të ndihesh gjithmonë mirë. Sepse kjo është e pamundur. Të gjesh lumturinë e qëndrueshme nuk do të thotë të mos përjetosh kurrë kohë të vështira. Jeta është kontrast, duam apo jo. Gjithmonë do të ketë kohë të mira dhe të këqija. Të dyja janë të nevojshme për të na dhënë perspektivë. Ajo kthehet në pozitivitet toksik kur përpiqemi të përqendrohemi vetëm në anën e ndritshme të jetës.
Është e rëndësishme të pranojmë ditët tona të këqija, mendimet e trishtuara dhe ndjenjat e lënduara. Thjesht duhet të përpiqemi ta bëjmë këtë pa u lidhur me to dhe pa u ngecur. Një jetë e lumtur është një jetë emocionalisht e shëndetshme me shprehje autentike. Lumturia është me të vërtetë një zgjedhje. Epo, është dhe nuk është. Ja pse:
Ne nuk mund të zgjedhim gjithmonë gjendjen tonë shpirtërore ose mënyrën se si ndihemi për diçka.
Ne nuk mund të zgjedhim faktorë që janë jashtë kontrollit tonë.
Ne nuk mund të klikojmë me magji gishtat tanë dhe të jemi të lumtur.
Por ajo që formon lumturinë tonë në planin afatgjatë është një zgjedhje.
Është ajo që e bëjmë çdo ditë nëpërmjet zakoneve që zgjedhim të adoptojmë dhe mendësisë që zgjedhim të kultivojmë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
