Roli i babait ka ndryshuar shumë ndër vite dhe në ditët e sotme nuk duket të jetë shumë i përcaktuar. Dikur, konturet e kësaj figure ishin të qarta: ishte kryefamiljari, ai që siguronte mirëqenien ekonomike të njësisë familjare. Ajo përfaqësonte autoritetin, por rrallë kujdesej për fëmijët dhe aq më rrallë për punët e shtëpisë. Gjithçka ishte në rregull dhe e përcaktuar.
Megjithatë, dekada e fundit e ka transformuar rrënjësisht figurën mashkullore dhe rrjedhimisht atë atërore. Megjithatë, ka një pikë në të cilën, si atëherë ashtu edhe tani, baballarët vazhdojnë të ndihen thellësisht të përfshirë: suksesi i fëmijëve të tyre.
Më parë, ata ishin të shqetësuar për rritjen e njerëzve të ndershëm, punëtorë që do të bëheshin qytetarë model. Megjithatë, tani, duke ndjekur gjithmonë të njëjtën logjikë, disa baballarë kanë përfunduar duke u bërë një lloj “menaxheri” për fëmijët e tyre. Ata jo vetëm që duan që ata të jenë qytetarë të mëdhenj, por gjithashtu shpresojnë se do të bëhen “më të mirët” në diçka. Në sport, për shembull.
Kjo vërehet lehtësisht në tribunat e turneve të fëmijëve të së dielës. Ata janë gjithmonë aty, duke i inkurajuar dhe udhëhequr fëmijët e tyre që të bëhen më të mirët. Ata e ndjekin këtë mision me një intensitet të tillë, saqë përfundojnë duke shpërndarë dashurinë e tyre për fëmijët e tyre për të arritur këtë qëllim. Ata janë baballarë që projektojnë fantazitë e tyre të suksesit te fëmijët e tyre dhe që, në një moment të caktuar, pushojnë së qeni baballarë për t’u bërë “trajnerë talentesh”.
Presion direkt dhe indirekt nga babai
Vizioni mashkullor për suksesin është shumë më kërkues dhe më i kufizuar se ai femëror. Për këtë arsye, është shumë e vështirë për shumë baballarë të bëjnë dallimin midis rritjes së një fëmije të suksesshëm dhe rritjes së një fëmije të lumtur. Për shumë prej tyre, e para dhe e dyta janë sinonime dhe për rrjedhojë e përqendrojnë edukimin e tyre drejt suksesit, veçanërisht kur kjo nënkupton zotërimin e aftësive. Këta baballarë janë të dëshpëruar të ndihen krenarë për sukseset e fëmijëve të tyre. Ndonjëherë, ata nuk mund të dallojnë dëshirat e tyre nga ato të fëmijëve të tyre. Fëmijët, nga ana tjetër, përpiqen në çdo mënyrë t’i kënaqin baballarët e tyre duke ndjekur buzëqeshjen e tyre, një shprehje kënaqësie kur fitojnë një medalje, vijnë të parët në një garë, shënojnë gol ose marrin një notë të mirë në matematikë.
Fakti që babai i tyre është krenar për ta, i bën ata të ndihen më të sigurt dhe i nënshtrohen kësaj logjike miratimi dhe qortimi. Mund të ndodhë që nëse djali nuk arrin të arrijë qëllimet e vendosura nga babai, ky i fundit të përfundojë duke shprehur një ndjenjë indiferente ndaj tij. Ndonjëherë nuk e shpreh drejtpërdrejt, herë të tjera e shpreh. Në të dyja rastet, ai rrallë e fsheh zhgënjimin e tij dhe shpesh distancohet nga fëmija që nuk ishte në gjendje ta kënaqte.
Babai që ende nuk e ka mbaruar vetë edukimin
Etërit që bien në këto qëndrime janë në fakt fëmijë që kërkojnë hakmarrje. Është e mundur që ata të kenë qenë viktima të të njëjtit lloj edukimi: shumë pritshmëri të vendosura mbi ta, të cilat ndoshta nuk ishin në gjendje t’i përmbushin. Dhe nëse ia dilnin, detyroheshin të bënin sakrifica të mëdha dhe të vuanin. Fëmijët e tyre u kujtojnë fëmijët që kanë qenë dikur dhe, nëpërmjet tyre, përpiqen të kompensojnë dështimet e tyre, për gjithçka që i pengonte të ishin “Totti” i ekipit, mrekullia e klasës apo menaxheri i suksesshëm. Ata ndihen të pakëndshëm dhe për këtë arsye ua transmetojnë këtë mungesë fëmijëve të tyre. Ky është një mekanizëm që ndodh në mënyrë të pandërgjegjshme dhe me qëllimet më të mira. Ajo që ata në fakt shpresojnë është që fëmija i tyre të jetë më i mirë se ata, se ai ose ajo do të ketë një cilësi më të lartë jetese. Problemi me këtë ekuacion është se ai lë jashtë një faktor themelor: dashurinë e vërtetë. Ajo dashuri e aftë të respektojë fazat e rritjes, kohët dhe gabimet. Ajo dashuri që e pranon tjetrin ashtu siç është, me gjithë bagazhin e sukseseve, gabimeve, triumfeve dhe fatkeqësive.
Dashuria e babait “menaxheri” mund të jetë shumë e thellë, por nuk ndalet së qeni egoiste . Ky lloj babai shqetësohet më shumë për veten dhe lumturinë e tij sesa për mirëqenien reale të fëmijës së tij. Para çdo gjëje tjetër, një baba duhet të jetë në gjendje të jetë një burim besimi për djalin e tij, një figurë e aftë për të rrënjosur tek ai një siguri: se, përtej rrethanave, çdo person ka një vlerë të pamasë që do të njihet si në suksese ashtu edhe në fatkeqësi.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
