Dy studime në internet zbuluan se individët me zemërim të theksuar kanë më shumë gjasa të besojnë në teoritë e konspiracionit. Në këto studime, pjesëmarrësit ishin më të prirur të besonin në teori që nuk nënkuptonin domosdoshmërisht qëllime veçanërisht të liga të komplotistëve, si dhe në ato që sugjeronin se qëllimet e komplotistëve ishin veçanërisht keqdashëse.
Teoritë e frymëzimit janë shpjegime të ngjarjeve që ia atribuojnë shkakun një grupi individësh të fuqishëm që veprojnë në fshehtësi për të hartuar plane të fshehura që përfitojnë vetë, ndërsa dëmtojnë të mirën e përbashkët. Ata shpesh shfaqen si përgjigje ndaj pasigurisë, frikës ose mosbesimit ndaj autoritetit, duke ofruar shpjegime të thjeshta për ngjarje komplekse. Shembujt e zakonshëm përfshijnë besimet në mbulimin e qeverisë, axhendat e fshehura nga korporatat ose manipulimin e ngjarjeve historike (p.sh. pretendimet se zbarkimet në Hënë ishin falsifikuar ose se pandemia COVID-19 ishte planifikuar paraprakisht). Këto teori mund të përhapen me shpejtësi përmes mediave sociale dhe komuniteteve, duke krijuar dhoma jehone ku besimtarët përforcojnë pikëpamjet e njëri-tjetrit.
Autori i studimit Eddie Harmon-Jones dhe kolegët e tij vunë në dukje se një teori konspirative zakonisht ka tre komponentë: ekzistencën e një grupi të fuqishëm, marrëveshjen e fshehtë të tyre dhe përfshirjen e tyre në sjellje që i sjellin dobi vetes dhe dëmtojnë të tjerët. Teoritë e konspiracionit ndryshojnë në shkallën e qëllimeve të liga që i atribuohen grupit të pretenduar të fuqishëm. Në disa raste, qëllimet e pretenduara të komplotistëve nuk janë veçanërisht të liga (p.sh., mbulimi i faktit se Toka është e sheshtë), ndërsa në të tjera, grupi perceptohet se vepron me qëllime thellësisht keqdashëse (p.sh., orkestrimi i vrasjes së një individi të famshëm). Punimi u botua në Personality and Individual Differences.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
